Palaeoplethodon
| Palaeoplethodon | |||
| Poinar & Wake, 2015 | |||
 Skamieniałość Palaeoplethodon | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Palaeoplethodon | ||
| Gatunki | |||
| |||
Palaeoplethodon – rodzaj wymarłych płazów ogoniastych z rodziny bezpłucnikowatych (Plethodontidae), obejmujący jeden znany gatunek – Palaeoplethodon hispaniolae. Skamieniałość tego płaza została odnaleziona w bursztynie dominikańskim[1].
Materiał kopalny[edytuj | edytuj kod]
Holotypem (a zarazem jedynym znanym okazem) jest okaz AM-3-15. Była to pierwsza odkryta skamieniałość salamandry w bursztynie oraz pierwsza niekwestionowana salamandra z Karaibów. Okaz jest prawie kompletny – brakuje tylko lewej kończyny przedniej, która prawdopodobnie została oderwana od reszty ciała przez jakiegoś drapieżnika (pozostała jedynie część kości ramiennej i tkanki) oraz końcówki prawej kończyny tylnej (która została przypadkowo usunięta podczas preparacji okazu). Bazując na niewielkim rozmiarze tego okazu (całkowita długość wynosi 19 mm) i niewielkim skostnieniu jego szkieletu, został on uznany za larwę[1].
Wiek bursztynu z Dominikany jest niejasny – najmłodsze proponowane datowania wskazują na 20–15 milionów lat, a najstarsze na 45–30 milionów lat[1].
Budowa i paleobiologia[edytuj | edytuj kod]
Palaeoplethodon różni się od innych znanych gatunków salamander obecnością długich kończyn tylnych (są prawie 2 razy dłuższe od kończyn przednich), całkiem zaokrąglonymi stopami kończyn przednich i wydłużonymi stopami kończyn tylnych ściśle i mocno połączonymi błoną. Palce kończyny przedniej są niewidoczne (choć występują paliczki) – nie wiadomo, czy jest to cecha pedomorficzna[1].
Prawdopodobnie był to gatunek nadrzewny, związany z bromeliowatymi (podobnie jak inne neotropikalne bezpłucnikowate)[1].
Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]
Palaeoplethodon został uznany za przedstawiciela rodziny bezpłucnikowatych. Według przeprowadzonej analizy filogenetycznej stanowił on wczesne odgałęzienie plemienia Bolitoglossini[1].
Przodkowie Palaeoplethodon mogli dostać się na Dominikanę poprzez Antyle. W późnej kredzie lub w paleogenie Antyle stykały się jeszcze z Ameryką Północną i Południową, później odłączyły się od Ameryk i przemieściły się ku Karaibom. Innym możliwym scenariuszem jest dostanie się tych płazów dzięki obiektom dryfującym na wodzie. Wyginięcie Palaeoplethodon mogło być spowodowane pogorszeniem się warunków klimatycznych – od eocenu do miocenu miały miejsce okresy ochłodzenia i/lub osuszenia klimatu, które były związane z licznymi epizodami wymierań w obu Amerykach[1].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa rodzajowa została utworzona ze słów Paleo (z gr. „dawne”) i Plethodontidae (nazwa rodziny, do której należy ten rodzaj). Nazwa gatunkowa odnosi się do miejsca odkrycia holotypu (wyspy Haiti)[1].