Paracortina

	Paracortina
	Wang et Zhang, 1993
	; Samica Paracortina zhangi
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	wije
Gromada	dwuparce
Podgromada	Chilognatha
Infragromada	Helminthomorpha
Nadrząd	Coelocheta
Rząd	Callipodida
Podrząd	Schizopetalidea
Rodzina	Paracortinidae
Rodzaj	Paracortina
	Typ nomenklatoryczny
	Paracortina leptoclada Wang et Zhang, 1993
Synonimy
	Altum Wang et Zhang, 1993; Relictus Wang et Zhang, 1993;
	Altum Wang et Zhang, 1993; Relictus Wang et Zhang, 1993;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paracortina – rodzaj dwuparców z rzędu Callipodida i rodziny Paracortinidae. Obejmuje 13 opisanych gatunków. Znane są z południowych Chin i północnego Wietnamu.

Morfologia i zasięg[edytuj | edytuj kod]

Wije o ciele walcowatym, wydłużonym^[1], przeciętnych jak na przedstawicieli rzędu rozmiarów. Czułki i odnóża są smukłe i wydłużone, zwłaszcza u form jaskiniowych (troglomorficznych). Głowa samców niektórych gatunków odznacza się obecnością wyrostka lub nabrzmiałości na ciemieniu. U niektórych gatunków obserwuje się zwiększenie liczby pleurotergitów, najsilniej wyrażone u P. multisegmentata, która ma ich 85. Samiec ma ósmą parę odnóży zmodyfikowaną w gonopody^[1]. W przeciwieństwie do Scotopetalum mają one duże wyrostki prawie szablaste bioder (processus coxalis subfalcalis) po stronie przednio-środkowej. Od rodzaju Crassipetalum różnią się znacznie mniejszymi wyrostkami prefemoroidalnymi oraz krótszymi, nie przekraczającymi połowy długości telopoditu wyrostkami szablastymi bioder. U P. multisegmentata telopodity krzyżują się w częściach nasadowych, u pozostałych gatunków ich trzony są natomiast równoległe^[2].

Znany zasięg rodzaju ograniczony jest do południowych Chin i północnego Wietnamu. W tych pierwszych obejmuje Tybet, Syczuan, Kuejczou, Junnan i Kuangsi, w tym drugim prowincje Cao Bằng i Thanh Hóa^[2].

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadzony został w 1993 roku przez Wang Daqinga i Zhang Chongzhou na łamach „Peking National History Museum Memoirs”. Gatunkiem typowym wyznaczony została P. leptoclada. W tej samej publikacji opisane zostały rodzaje Altum i Relictus^[3]. W 1996 roku Wang Daqing obniżył rangę Altum i Relictus do podrodzajów w obrębie Paracortina^[4]. W 2000 roku Wiliam A. Shear opisał podobnego do Paracortina Scotopetalum^[5]. W 2004 roku Pavel Stoev i Jean-Jacques Geoffroy dokonali na łamach „Acta Arachnologica” przeglądu przedstawicieli rodziny Paracortinidae i w jego ramach zsynonimizowali Altum, Relictus i Scotopetalum z Paracortina^[6]. W 2023 roku Nesrine Akkari, Oliver Macek i Pavel Stoev opublikowali na łamach „ZooKeys” rewizję rodziny podając nową jej diagnozę, wyodrębniając nowy rodzaj oraz przywracając ważność Scotopetalum^[2].

Do rodzaju tego zalicza się 13 opisanych gatunków^[2]:

Paracortina asciformis Akkari et Stoev, 2023
Paracortina carinata (Wang et Zhang, 1993)
Paracortina kabaki Akkari et Stoev, 2023
Paracortina kyrang Nguyen, Stoev, Nguyen et Vu, 2023
Paracortina leptoclada Wang et Zhang, 1993
Paracortina multisegmentata Stoev et Geoffroy, 2004
Paracortina serrata (Wang et Zhang, 1993)
Paracortina stimula (Wang et Zhang, 1993)
Paracortina thallina (Wang et Zhang, 1993)
Paracortina viriosa (Wang et Zhang, 1993)
Paracortina voluta Wang et Zhang, 1993
Paracortina yinae Liu et Tian, 2015
Paracortina zhangi Liu et Tian, 2015

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b P. Stoev, P. Sierwald, A. Billey. An annotated world catalogue of the millipede order Callipodida (Arthropoda: Diplopoda). „Zootaxa”. 1706, s. 1–50, 2008.
↑ ^a ^b ^c ^d Nesrine Akkari, Oliver Macek, Pavel Stoev. A revision of the millipede family Paracortinidae (Diplopoda, Callipodida). „ZooKeys”. 1187, s. 341-399, 2023. DOI: 10.3897/zookeys.1187.113473.
↑ Da-Qing Wang, Chong-Zhou Zhang. A new family of millipeds (Diplopoda: Callipodida) from southwestern China. „Peking National History Museum Memoirs”. 53, s. 375–390, 1993.
↑ D.D. Wang D.D., A preliminary study on the phylogeny and biogeography of the family Paracortinidae (Myriapoda: Callipodida), J.J.J.J. Geoffroy, J.P. MaurièsJ.P.M. J-P, M. NguyenM.N. Duy-Jacquemin (red.), „Actla Myriapodologica. Mémoires du Muséum national d’Histoire naturelle”, 169, 1996, s. 307–311 .
↑ William A. Shear. A new genus and species of callipodidan millipede from Vietnam (Callipodida, Schizopetalidae). Myriapodologica. „Myriapodologica”. 6 (11), s. 95–100, 2000.
↑ P. Stoev, J.J. Geoffroy. Review of the millipede family Paracortinidae Wang & Zhang, 1993 (Diplopoda: Callipodida). „Acta Arachnologica”. 53 (2), s. 93–103, 2004. DOI: 10.2476/asjaa.53.93.

[Stoevetal-1] P. Stoev, P. Sierwald, A. Billey. An annotated world catalogue of the millipede order Callipodida (Arthropoda: Diplopoda). „Zootaxa”. 1706, s. 1–50, 2008.

[ams-2] Nesrine Akkari, Oliver Macek, Pavel Stoev. A revision of the millipede family Paracortinidae (Diplopoda, Callipodida). „ZooKeys”. 1187, s. 341-399, 2023. DOI: 10.3897/zookeys.1187.113473.

[wz93-3] Da-Qing Wang, Chong-Zhou Zhang. A new family of millipeds (Diplopoda: Callipodida) from southwestern China. „Peking National History Museum Memoirs”. 53, s. 375–390, 1993.

[Wang96-4] D.D. Wang D.D., A preliminary study on the phylogeny and biogeography of the family Paracortinidae (Myriapoda: Callipodida), J.J.J.J. Geoffroy, J.P. MaurièsJ.P.M. J-P, M. NguyenM.N. Duy-Jacquemin (red.), „Actla Myriapodologica. Mémoires du Muséum national d’Histoire naturelle”, 169, 1996, s. 307–311 .

[Shear-5] William A. Shear. A new genus and species of callipodidan millipede from Vietnam (Callipodida, Schizopetalidae). Myriapodologica. „Myriapodologica”. 6 (11), s. 95–100, 2000.

[sg4-6] P. Stoev, J.J. Geoffroy. Review of the millipede family Paracortinidae Wang & Zhang, 1993 (Diplopoda: Callipodida). „Acta Arachnologica”. 53 (2), s. 93–103, 2004. DOI: 10.2476/asjaa.53.93.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]