Parafia św. Edwarda w Nowych Święcianach

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parafia św. Edwarda w Nowych Święcianach
Švenčionėlių Šv. Edvardo parapija
Ilustracja
kościół parafialny
Państwo

 Litwa

Siedziba

Nowe Święciany

Adres

ul. Kościelna 26, Nowe Święciany

Data powołania

1910

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

wileńska

Dekanat

Święciany

Kościół

Matki Bożej Bolesnej w Nowych Święcianach

Filie

kaplica św. Szymona i Judy Tadeusza w Januliszkach

Proboszcz

ks. Raimundas Macidulskas

Wezwanie

św. Edward Król i Wyznawca

Wspomnienie liturgiczne

5 stycznia

Położenie na mapie Litwy
Mapa konturowa Litwy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia św. Edwarda w Nowych Święcianach”
Ziemia55°09′38,8″N 26°00′11,6″E/55,160778 26,003222
Strona internetowa

Parafia św. Edwarda w Nowych Świecianach (lt. Švenčionėlių Šv. Edvardo parapija) – parafia rzymskokatolicka w Nowych Święcianach. Jest parafią w Dekanacie Święciańskim archidiecezji wileńskiej. Nabożeństwa odbywają się w języku litewskim i polskim[1][2]. Parafię utworzono w 1910 roku.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1900 roku mieszkańcy miasta zwrócili się do rosyjskich władz o pozwolenie na budowę kaplicy przy cmentarzu. Pozwolenia nie otrzymano. W 1903 roku uzyskano pozwolenie, lecz ludzie chcieli już budowy kościoła. W 1906 roku ksiądz Jonas Burba utworzył ołtarz w domu, w którym mieszkał. Rok później przebudowano na świątynię dawny spichlerz gminy. Kościołowi nadano wezwanie św. Edwarda. W 1910 roku rząd zarejestrował nową parafię. Proboszcz ks. Prano Čaglio założył w 1913 roku oddział organizacji Rytas, bibliotekę-czytelnię oraz w 1915 roku utworzył przy kościele litewską szkołę. W 1929 roku z inicjatywy proboszcza Ambrożego Jakowanisa rozpoczęto budowę obecnego murowanego kościoła. Do 1940 roku zbudowano ściany i położono dach. Dzięki opiece ks. A. Jakowanisa i przy wsparciu ks. Kazimierza Pūkėnasa w 1934 roku budowano domy ludowe (zamknięte przez władze polskie w 1937 r.).

Słudzy Boży ks. Bolesław Bazewicz i ks. Jan Naumowicz[edytuj | edytuj kod]

20 maja 1942 roku niemieckie i litewskie oddziały policji pod dowództwem mjr Jonasa Maciulevičiusa, aresztowały i rozstrzelały 26 Polaków z Nowych Święcian, w tym ówczesnego proboszcza parafii ks. Bolesława Bazewicza i prefekta gimnazjum w Nowych Święcianach ks. Jana Naumowicza[3][4]. Do mordu doszło 2 km od miasta, przy drodze w kierunku Święcian. Po wkroczeniu do miasta Armii Czerwonej 8 czerwca 1944 roku szczątki księży ekshumowano i pochowano na miejskim cmentarzu (zobaczː Zbrodnia w Święcianach (1942))[5][6].

Dzięki staraniom proboszcza ks. Broniusa Laurinavičiusa (1913–1981) w latach 1956–1959 dokończono budowę kościoła parafialnego. W kwietniu 1957 roku polsko-litewska czteroosobowa delegacja parafian wraz z księdzem proboszczem pojechała do Moskwy, aby uzyskać zezwolenie na dokończenie budowy[6]. 27 kwietnia 1957 roku zezwolenie wydała Rada Ministrów LSSR. Jest to jedyny kościół na Litwie, na którego budowę wydano pozwolenie w czasach sowieckich.

Parafia posiada kaplicę filialną św. Szymona i Judy Tadeusza w Januliszkach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Švč. M. Marijos Sopulingosios bažnyčia – Vilniaus arkivyskupija [online] [dostęp 2022-03-01] (lit.).
  2. Litwa Msze święte po polsku • Polski kościół, spowiedź po polsku [online], www.msze.info [dostęp 2022-03-01].
  3. BOLESŁAW BAZEWICZ — MARTYROLOGIUM [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2022-03-01].
  4. JAN NAUMOWICZ — MARTYROLOGIUM [online], swzygmunt.knc.pl [dostęp 2022-03-01].
  5. Podbrodzie i okolice - Wirtualna Wileńszczyzna [online], www.podbrodzie.info.pl [dostęp 2022-03-01].
  6. a b KW, Jubileusz 155-lecia Nowych Święcian — miasta w małej ojczyźnie Piłsudskiego – Kurier Wileński [online], kurierwilenski.lt [dostęp 2022-03-01] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]