Parczelina trójlistkowa
Wygląd
Systematyka[1][2] | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Podkrólestwo | |
Nadgromada | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadklasa | |
Klasa | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
parczelina trójlistkowa |
Nazwa systematyczna | |
Ptelea trifoliata L. Sp. pl. 1:118. 1753 | |
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
Zasięg | |
Parczelina trójlistkowa (Ptelea trifoliata L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny rutowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej[4]. Jest uprawiany w wielu krajach świata o klimacie umiarkowanym (również w Polsce).
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Drzewo o wysokości do 8 m. Kora brązowa.
- Liście
- Złożone z trzech całobrzegich, ciemnozielonych listków o długości do 10 cm[5].
- Kwiaty
- Niepozorne, promieniste, czterokrotne, zebrane w baldachogrona, koloru zielonkawożółtego. Wydzielają miły goździkowy zapach. Kwitnie w czerwcu.
- Owoce
- Okrągły skrzydlak z dwoma spłaszczonymi orzeszkami, otoczony w koło szerokim skrzydełkiem. Pachnie chmielem. Podobny do owoców wiązu.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Roślina ozdobna. W Polsce jest czasami sadzona w parkach i ogrodach. Jest całkowicie mrozoodporna, może być uprawiana w strefach 2-9[5]. Roślina cieniolubna, powinna być uprawiana w miejscu zacienionym, na przepuszczalnej glebie o wysokim poziomie wód gruntowych[5]. Kultywar `Aurea` ma za młodu żółte liście, potem zmieniające kolor na jasnozielony[5].
- W Ameryce Północnej owoce parczeliny trójlistkowej służyły dawniej jako namiastka chmielu przy produkcji piwa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-02] (ang.).
- ↑ Ptelea trifoliata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
- ↑ a b c d Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 40175
- EoL: 581897
- EUNIS: 181657
- Flora of North America: 220011191
- FloraWeb: 4605
- GBIF: 3190411
- identyfikator iNaturalist: 50625, 50626
- IPNI: 774969-1
- ITIS: 28992
- NCBI: 210336
- Plant Finder: 286752
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2543462
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:774969-1
- Tela Botanica: 53813
- identyfikator Tropicos: 28100521
- USDA PLANTS: PTTR
- CoL: 4PSYD