Patrokles i Menelaos

Patrokles i Menelaos
Patroclo e Menelao
Autor	nieznany
Medium	marmur
	Miejsce przechowywania
Lokalizacja	Loggia dei Lanzi we Florencji
	Multimedia w Wikimedia Commons

Patrokles i Menelaos (wł. Patroclo e Menelao) – rzymska kopia greckiej rzeźby z ok. 200–150 roku p.n.e. znajdująca się w Loggii dei Lanzi we Florencji.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Grecki autor oryginału z 1 poł II w. p.n.e. przedstawił uczestników wojny trojańskiej: król Sparty Menelaos podtrzymuje ciało zabitego Patroklesa^[a]. Oryginał grecki powstał ok. 200–150 roku p.n.e. Znanych jest przynajmniej piętnaście rzymskich marmurowych kopii tego dzieła^[1]. Jedną z nich jest bardzo uszkodzony Pasquino. Kopię florencką ze stojącą postacią pozbawioną głowy znaleziono ok. 1500 roku w Rzymie w okolicy Porta Portese. Za przyzwoleniem papieża Piusa V rzeźba trafiła w 1570 roku na dwór księcia Toskanii Kosmy I Medyceusza. Brakująca głowę wyrzeźbił na zamówienie Lodovico Salvetti, projekt wykonał rzeźbiarz Pietro Tacca. Rzeźba ustawiona była w niszy na południowym krańcu Ponte Vecchio. W XVIII i XIX wieku naniesiono poprawki według innych modeli. W 1838 roku rzeźbę ustawiono w Loggii dei Lanzi przy Piazza della Signoria^[2]^[3]^[4].

Uzupełnienia dodane do odnalezionej w Rzymie rzeźby to głowa i fragmenty pleców postaci stojącej oraz opadające ramię zmarłego. Artyści odtwarzający głowę Menelaosa wzorowali się na Głowie wybawiciela (wł. Testa di un soccorritore) ze zbiorów Museo Pio-Clementino w Muzeach Watykańskich z IV w. p.n.e. (nr katalogowy MV.694.0.0)^[5].

Fragment
Fragment
Inne ujęcie
Głowa wybawiciela z Muzeów Watykańskich

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

↑ Przyjmuje się obecnie, że przedstawionymi postaciami są raczej Ajas trzymający ciało Achillesa (Por. Andrew Stewart, Art in the Hellenistic world: An Introduction, Cambridge, 2017, str. 119.).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Andrew Stewart: Art in the Hellenistic World. Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 118. (ang.).
↑ Patroclo e Menelao. catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2023-04-04]. (wł.).
↑ Filippo Baldinucci: Notizie de' professori del disegno da Cimabue in qua. Florencja: 1681–1728, s. 168. (wł.).
↑ Tablica XLII. W: Paolo Alessandro Maffei: Raccolta di statue antiche e moderne. Rzym: 1704. (wł.).
↑ Testa del soccorritore, da una replica del gruppo del Pasquino. catalogo.museivaticani.va. [dostęp 2023-04-04]. (wł.).

[1] Przyjmuje się obecnie, że przedstawionymi postaciami są raczej Ajas trzymający ciało Achillesa (Por. Andrew Stewart, Art in the Hellenistic world: An Introduction, Cambridge, 2017, str. 119.).

[2] Andrew Stewart: Art in the Hellenistic World. Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 118. (ang.).

[3] Patroclo e Menelao. catalogo.beniculturali.it. [dostęp 2023-04-04]. (wł.).

[4] Filippo Baldinucci: Notizie de' professori del disegno da Cimabue in qua. Florencja: 1681–1728, s. 168. (wł.).

[5] Tablica XLII. W: Paolo Alessandro Maffei: Raccolta di statue antiche e moderne. Rzym: 1704. (wł.).

[6] Testa del soccorritore, da una replica del gruppo del Pasquino. catalogo.museivaticani.va. [dostęp 2023-04-04]. (wł.).

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]