Przejdź do zawartości

Pałac Juliusza Heinzla w Łodzi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac Juliusza Heinzla
Zabytek: nr rej. A/41 z 20.01.1971[1]
Ilustracja
Widok współczesny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Adres

ulica Piotrkowska 104

Typ budynku

pałac

Architekt

Hilary Majewski

Inwestor

Juliusz Heinzel

Ukończenie budowy

1882

Pierwszy właściciel

Juliusz Heinzel

Kolejni właściciele

Urząd Miasta Łodzi

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Juliusza Heinzla”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Juliusza Heinzla”
Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Juliusza Heinzla”
Ziemia51°45′52,92″N 19°27′27,27″E/51,764700 19,457575

Pałac Juliusza Heinzlapałac Juliusza Heinzla znajdujący się przy ulicy Piotrkowskiej 104 w Łodzi.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pałac Heinzla (fot. Bronisław Wilkoszewski, 1896)

Pierwszą z trzech siedzib Juliusza Heinzla był pałac przy ulicy Piotrkowskiej 104, którego budowa ukończona została w roku 1882[2][3]. Wzniesiony został według projektu Hilarego Majewskiego[2], a jego budowniczym był przyszły zięć Juliusza Heinzla – Otto Gehlig[2][3].

Usytuowany został przy fabryce wyrobów wełnianych, w linii regulacyjnej ulicy, tuż przed zabudowaniami fabrycznymi, rozciągającymi się w głębi posesji. Była to budowla w stylu eklektycznym, z przewagą elementów nawiązujących do renesansu berlińskiego. Pałac składał się z trójkondygnacyjnego korpusu głównego oraz niższych skrzydeł bocznych i dwóch pawilonów, zakończonych wieżami, oddzielonych od pałacu ozdobną kratą. Z biegiem lat ulegał modyfikacjom i przebudowom, szczególnie skrzydła boczne[2].

Pierwsze piętro fasady frontowej korpusu głównego zdobią symetrycznie umieszczone po bokach wykusze, zdobione tralkową balustradą. Poniżej gzymsu kordonowego biegnie fryz, z płycinami w formie kartuszy, z emblematami przemysłu i handlu[3]. Fasadę wieńczy rzeźbiarska kompozycja figuralna, przedstawiająca alegorie Wolności, Przemysłu i Handlu[2], sygnowana EMS, z roku 1880, charakterystyczna dla dekoracji rezydencji łódzkich fabrykantów.

Współczesność

[edytuj | edytuj kod]

Pałac w latach 50. został zintegrowany z budynkami fabrycznymi adaptowanymi na biura oraz Salę Posiedzeń ówczesnej Miejskiej Rady Narodowej. Oficyny, mieszczące wcześniej m.in. tkalnię, zrównano, a ich fasady ujednolicono, nadając im surowy, pozbawiony w zasadzie ozdobnych detali, kształt. Dotykają one po stronie zachodniej pl. Komuny Paryskiej, gdzie znajduje się również obszerny parking. Autorem projektu przebudowy był Ignacy (Izaak) Gutman[4]. Obecnie gmach służy jako siedziba urzędów: Urzędu Wojewódzkiego i Urzędu Miasta Łodzi[2].

Ławeczka Tuwima w 2024 roku.

Od 29 lipca 1998 roku, codziennie z balkonu pałacu, w południe, odgrywany jest hejnał Łodzi[2].

W 1999 roku przed pałacem Juliusza Heinzla odsłonięto pomnik Ławeczka Tuwima autorstwa Wojciecha Gryniewicza[5].

Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/41 z 20.01.1971[1].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2020-02-07].
  2. a b c d e f g Anna Zygma: Pałac Juliusza Heinzla. [w:] Pałace województwa łódzkiego [on-line]. ziemialodzka.pl, 2010-12-15. [dostęp 2018-12-15]. (pol.).
  3. a b c Anna Rynkowska, Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970, s. 200–201, ISBN 978-83-939822-4-0.
  4. Pałac i tkalnia Juliusza Heinzla przy Piotrkowskiej 104 [online], Refotografie [dostęp 2024-05-25] (pol.).
  5. Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński: Spacer pierwszy. Ulica Piotrkowska. Łódź: Wydawnictwo Jacek Kusiński, 2008. ISBN 978-83-927666-4-3.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]