Przejdź do zawartości

Pałac Kryształowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pałac Kryształowy
Ilustracja
Pałac Kryształowy (w Sydenham), 1910
Państwo

 Wielka Brytania

Kraj

 Anglia

Miejscowość

Londyn

Architekt

Joseph Paxton

Ukończenie budowy

1851

Zniszczono

1936 (pożar)

Położenie na mapie gminy Bromley
Mapa konturowa gminy Bromley, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii
Mapa konturowa Wielkiej Brytanii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Położenie na mapie Anglii
Mapa konturowa Anglii, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Położenie na mapie Wielkiego Londynu
Mapa konturowa Wielkiego Londynu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Kryształowy”
Ziemia51°25′20,26″N 0°04′32,84″W/51,422294 -0,075789

Pałac Kryształowy[1] (ang. The Crystal Palace) – niezachowany budynek z żeliwnych i szklanych prefabrykatów (pierwszy obiekt w całości prefabrykowany), pierwotnie wzniesiony w Hyde Parku w Londynie na Wielką Wystawę (1851). Zaprojektowany przez Josepha Paxtona, budynek miał 549 m długości i 43 m wysokości.

Wśród atrakcji pałacu najbardziej widowiskowe były modele dinozaurów naturalnej wielkości zbudowane przez rzeźbiarza Waterhouse’a Hawkinsa przy ścisłej współpracy anatoma Richarda Owena, twórcy określenia „dinozaur”.

Po wystawie (1854) pałac został przeniesiony do dzisiejszego Upper Norwood, gdzie został powiększony. Był wielką atrakcją turystyczną Londynu i miejscem, gdzie odbywało się wiele imprez aż do 1936, gdy spłonął.

Od niego pochodzi nazwa dystryktu mieszkalnego Crystal Palace, umiejscowionego w południowo-wschodniej części Londynu w dzielnicy Bromley, oraz nazwa klubu piłkarskiego Crystal Palace F.C.

W miejscu pałacu pozostał park rekreacyjny Crystal Palace, jeden z większych w Londynie, wraz ze wszystkimi jego instalacjami (modele dinozaurów, labirynt z żywopłotu). W Crystal Palace mieścił się także słynny tor wyścigowy, którego części dzisiaj są zachowane jako ścieżki. Centrum sportowe Crystal Palace było częścią obiektów olimpijskich w czasie igrzysk olimpijskich w 2012.

Odniesienia w kulturze

[edytuj | edytuj kod]
  • Holendersko-angielski zespół H.E.R.R. nagrał album muzyczny „Fire And Glass – A Norwood Tragedy”, który poświęcony jest historii i zniszczeniu pałacu.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Adam Kotula, Piotr Krakowski: Architektura współczesna: zarys rozwoju. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1967, s. 14–15.