Pholiota jahnii
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Pholiota jahnii |
| Nazwa systematyczna | |
| Pholiota jahnii Tjall.-Beuk. & Bas Persoonia 13(1): 77 (1986) | |
Pholiota jahnii Tjall.-Beuk. & Bas – gatunek grzybów należący do rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji: Pholiota, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonim: Pholiota squarrosa subsp. muelleri (Fr.) P. Karst. 1879[2].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 4–12 cm. U młodych osobników stożkowato-półkulisty z resztkami włóknistej osłony, później niskołukowaty. Brzeg poszarpany, długo pozostaje podwinięty. Powierzchnia śliska, o barwie od złotożółtej do ochrowej, z ochrowymi plamkami i rzadkimi, pomarańczowobrązowymi łuskami, u starszych okazów czerwonoochrowymi, środek ciemniejszy i nagi[3].
Gęste, dość szerokie i szeroko przyrośnięte o barwie początkowo żółtawej, później rdzawobrązowej. Ostrza gładkie, delikatnie pofalowane[3].
Wysokość 5–12 cm, grubość do 2,5 cm, sprężysty, pełny, walcowaty, dołem maczugowato poszerzony, ale z cieńszą podstawą. Powierzchnia w górnej części żółta, u podstawy brązowawa, pokryta rdzawobrązowymi i pomarańczowobrązowymi łuskami. pierścień nietrwały, szybko zanikający[3].
W kapeluszu jasnożółty, w trzonie rdzawobrązowy. Smak cierpki, zapach łagodny[3].
- Gatunki podobne
Łuskwiak tłustawy (Pholiota adiposa) odróżnia się śliskim trzonem i siedliskiem – rośnie głównie na drzewie buków[3]. Łuskwiak nastroszony (Pholiota squarrosa) odróżnia się suchym (nie śliskim) kapeluszem i nastroszonymi łuskami. Pholiota limonella ma kapelusz bardzo ośliski, łuski bardziej rozwinięte, w młodym wieku blaszki szarooliwkowe, preferuje brzozę i olszę[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. Brak go w opracowanym przez Władysława Wojewodę w 2003 r. wykazie wielkoowocnikowych grzybów Polski[6], po raz pierwszy jego stanowiska podali Anna Kujawa i inni w 2019 r.[7] Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny i pasożytniczy. Owocniki pojedynczo lub w kępkach, głównie na wierzbach[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2023-12-15] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-12-15] (ang.).
- ↑ a b c d e f Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 255, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Golden Scalycap [online] [dostęp 2023-12-15] (ang.).
- ↑ Występowanie Pholiota jahnii na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-12-15] (ang.).
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 519, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ A. Kujawa i inni, Grzyby Puszczy Knyszyńskiej, Supraśl: Stowarzyszenie Przyjaciół Puszczy Knyszyńskiej Wielki Las, Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej, 2019, ISBN 978-83-935450-8-7.
- ↑ Aktualne stanowiska Pholiota jahnii w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-15].