Piłodziób rdzawy
| Baryphthengus martii[1] | |||
| (von Spix, 1824) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
piłodziób rdzawy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Piłodziób rdzawy[4] (Baryphthengus martii) – gatunek ptaka z rodziny piłodziobów (Momotidae) występujący w Ameryce Centralnej i Południowej od Hondurasu po Ekwador, północną Boliwię i południowo-zachodnią Brazylię. Nie jest zagrożony.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
Upierzenie jaskrawe: ruda głowa i brzuch kontrastuje z zielonym wierzchem skrzydeł, które na końcach i ogonie przechodzą stopniowo przez kolor szmaragdowy po niebieski. Głowę z każdej strony od dzioba poprzez oko przepasa czarna wstęga, nie łącząc się jednak z tyłu głowy. W ogonie znajdują się dwie długie niebieskie sterówki z ciemno zakończonymi „łopatkami”. Brak dymorfizmu płciowego[5].
- Średnie wymiary
Długość ciała: 46 cm, w tym ogon blisko 30 cm
Masa ciała: 195 g
Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]
- Biotop
- Gęste, nizinne lasy tropikalne.
- Zachowanie
- Siedząc na gałęzi, wymachuje ogonem jak wahadłem to w jedną, to w drugą stronę, wołając rytmiczne huup huup huhuhuhuhuhu.
- Pożywienie
- Drobne kręgowce, owady, owoce, nasiona. Czatują na gałęzi, skąd ujrzawszy zdobycz zrywają się do krótkiego lotu. Chwytają ją w locie, na gałęzi lub na ziemi. Po uchwyceniu ofiary wracają na miejsce czatowania, gdzie ogłuszają ją uderzeniami o gałąź i połykają[5].
- Rozmnażanie
- Gniazda wygrzebują w ziemi. Samica składa 3–4 jaja w dziupli drzewa lub w norze wykopanej w urwistym brzegu rzeki. Pisklęta wylęgają się po około 20 dniach. Po 30 są zdolne do lotu[6]. O młode troszczą się obydwoje rodzice.
Status[edytuj | edytuj kod]
Przez IUCN piłodziób rdzawy klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). W 2019 roku organizacja Partners in Flight szacowała, że liczebność światowej populacji mieści się w przedziale 5–50 milionów dorosłych osobników; trend liczebności oceniła jako umiarkowanie spadkowy[3].
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Wyróżnia się dwa podgatunki B. martii[2][7]:
- B. m. semirufus (P.L. Sclater, 1853) – wschodni Honduras do północno-zachodniej Kolumbii i zachodniego Ekwadoru
- B. m. martii (von Spix, 1824) – zachodnia Amazonia
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Baryphthengus martii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Rufous Motmot (Baryphthengus martii). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ a b Baryphthengus martii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Momotidae Gray,GR, 1840 (1832-33) - piłodzioby - Motmots (wersja: 2019-10-10). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-05].
- ↑ a b Mały słownik zoologiczny. Ptaki T.II. Pod red. Przemysława Busse. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 83. ISBN 83-214-0043-4.
- ↑ Zimorodki i pokrewne. W: Alan Kemp, Joseph Forshaw: Encyklopedia. Zwierzęta. Warszawa: Elipsa, 1999, s. 363. ISBN 83-85152-34-2.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Todies, motmots, bee-eaters. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-05]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).