Piżmowcowate
| ||
| Moschidae[1] | ||
| J.E. Gray, 1821[2] | ||
 Przedstawiciel rodziny – piżmowiec syberyjski (Moschus mosciferus) | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ssaki | |
| Podgromada | żyworodne | |
| Infragromada | łożyskowce | |
| Rząd | parzystokopytne | |
| Podrząd | przeżuwacze | |
| Rodzina | piżmowcowate | |
| Typ nomenklatoryczny | ||
|
Moschus moschiferus Linnaeus, 1758 | ||
| Synonimy | ||
|
Rodzaju: | ||
| Rodzaje | ||
Piżmowcowate[6], piżmowce (Moschidae) – monotypowa rodzina ssaków parzystokopytnych (Artiodactyla) zaliczanych do przeżuwaczy (Ruminantia), wcześniej klasyfikowana jako podrodzina Moschinae w rodzinie jeleniowatych (Cervidae) .
Spis treści
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzina obejmuje gatunki występują w Azji[7]. W oligocenie występowały również w Europie.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 65–100 cm, ogona 3–6 cm, wysokość w kłębie 50–61 cm; masa ciała 6–18 kg[7]. Piżmowce nie posiadają rogów ani poroża. Oręż samców, wykorzystywany w walkach godowych, stanowią wystające górne kły, dorastające do 10 cm długości. Kły samic są krótsze. Racice piżmowcowatych są przystosowane do poruszania się w terenie górzystym. Dorosłe samce posiadają gruczoł piżmowy, z którego pozyskiwane jest piżmo. Z jednego gruczołu można uzyskać do 28 gram tej substancji.
Uzębienie piżmowców składa się z 34 zębów:
| Wzór uzębienia |
0.1.3.3 |
| 3.1.3.3 |
Prowadzą samotniczy tryb życia. Żywią się roślinami. Samica rodzi jedno młode po ciąży trwającej 150-180 dni.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do piżmowców zaliczany jest tylko jeden rodzaj piżmowiec[6] (Moschus) z następującymi gatunkami[6][7][9]:
- Moschus anhuiensis – piżmowiec chiński
- Moschus berezovskii – piżmowiec karłowaty
- Moschus chrysogaster – piżmowiec górski
- Moschus cupreus – piżmowiec kaszmirski
- Moschus fuscus – piżmowiec ciemny
- Moschus leucogaster – piżmowiec białobrzuchy
- Moschus moschiferus – piżmowiec syberyjski
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gr. οδους odous, οδων odōn – ząb; δορκας dorkas – antylopa. Gatunek typowy: Moschus moschiferus Linnaeus, 1758.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Moschidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ J.E. Gray. On the Natural Arrangement of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 307, 1821 (ang.).
- ↑ J. Gistel: Naturgeschichte des Thierreichs, für höhere Schulen. Stuttgart: Hoffmann, 1848, s. 82. (niem.)
- ↑ Moschus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2010-10-22]
- ↑ C. Linneaus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 66. (łac.)
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński, W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 171. ISBN 978-83-88147-15-9.
- ↑ a b c C. Groves: Family Moschidae (Musk-deer). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 2: Hoofed Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 345–348. ISBN 978-84-96553-77-4. (ang.)
- ↑ T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Washington: Government Printing Office, 1904, s. 433, seria: North American Fauna. (ang.)
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Moschus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2016-09-07]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- B. Huffman: Family Moschidae, Musk deer (ang.). [dostęp 5 grudnia 2007].
- H. Komosińska, E. Podsiadło: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.
