Pieczareczka cielista

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pieczareczka cielista
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

pieczareczka

Gatunek

pieczareczka cielista

Nazwa systematyczna
Leucoagaricus carneifolius (Gillet) Wasser
Ukr. bot. Zh. 34(3): 307 (1977)

Pieczareczka cielista (Leucoagaricus carneifolius (Gillet) Wasser) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Leucoagaricus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w roku 1874 Claude-Casimir Gillet, nadając mu nazwę Lepiota carneifolia. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1977 Solomon Pavlovich Wasser[1]. Niektóre inne synonimy[2]:

  • Leucoagaricus densifolius (Gillet) Babos 1982
  • Leucoagaricus leucothites var. carneifolius (Gillet) Vellinga 2001
  • Leucocoprinus carneifolius (Gillet) Locq. 1945

Polską nazwę zarekomendowała Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym w 2024 r.[3]

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Kapelusz o średnicy 6–12 cm, początkowo dzwonkowaty, następnie płaskowypukły, brązowoszarawy. Blaszki kremowe lub różowe. Trzon o wysokości 9–13 cm i średnicy 1–2,5 cm, węższy u szczytu, włóknisty, u niektórych okazów staje się żółty po dotknięciu. W środkowej części ma dobrze rozwinięty pierścień[4].

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 7,5 × 9,6 × 5,1–6,3 µm, średnio 8,6 × 5,7 µm, Q = 1,3–1,7, elipsoidalne, niektóre nieznacznie migdałowate, dekstrynoidalne, zmieniające barwę w czerwieni Kongo. Podstawki 4-zarodnikowe, 15–40 × 5–15 µm. Pleurocystyd brak, cheilocystydy 25–40 × 10–15 μm, cylindryczne, wąsko maczugowate, niektóre z główkowatym wierzchołkiem. Skórka kapelusza zbudowana ze strzępek cylindrycznych, zawierających brązowy pigment, z krótkimi elementami końcowymi, zwykle o wymiarach 68 × 9–15 µm[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie pieczareczki cielistej w Europie, Ameryce Północnej i Azji[5]. W Polsce gatunek ten był nieznany, brak go w wykazie wszystkich grzybów wielkoowocnikowych W. Wojewody z 2003 r.[6] Po raz pierwszy jego występowanie w Polsce podali B. Gierczyk i T. Ślusarczyk w 2020 r. Jego stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów, znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Naziemny grzyb saprotroficzny[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-04-06] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-04-06] (ang.).
  3. Rekomendacja nr 3/2024 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-04-02].
  4. a b c A. Justo, M.L. Castro, ESPECIES INTERESANTES DA FAMILIA AGARICACEAE (BASIDIOMYCOTA, FUNGI) EN G ALICIA: N OVAS APORTACIÓNS, „Mykes”, 7, 2004, s. 59–63.
  5. Występowanie pieczareczki cielistej na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-04-06].
  6. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 408, ISBN 83-89648-09-1.
  7. Stanowiska pieczareczki cielistej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-04-06].