Przytulia lepczyca

Przytulia lepczyca
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	goryczkowce
Rodzina	marzanowate
Rodzaj	przytulia
Gatunek	przytulia lepczyca
	Nazwa systematyczna
	Galium rivale (Sibth. & Sm.) Griseb.; Spic. Fl. Rumel. 2: 156 1844
Synonimy
	Asperula rivalis Sibth. & Sm.; Galium chinense A.Spreng.; Galium schelkownikowianum (Bordz.) Holub;
	Asperula rivalis Sibth. & Sm.; Galium chinense A.Spreng.; Galium schelkownikowianum (Bordz.) Holub;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przytulia lepczyca (Galium rivale (Sibth. & Sm.) Griseb.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny marzanowatych. Występuje w Europie Środkowej, Wschodniej i Południowo-Wschodniej sięgając po Kaukaz i Azję Mniejszą^[4]. W Polsce południowo-wschodniej i południowej gatunek rozpowszechniony, zanika jednak w kierunku zachodnim i ku północy stając się rzadki na Dolnym Śląsku, w Wielkopolsce i na Mazurach^[4], a dalej na zachód i północ rośnie tylko zawlekany^[5]. Występuje na brzegach wód, w wilgotnych zaroślach i w lasach łęgowych^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Roślina o pędach wspinających się, osiągających do 1,3 m długości, rzadziej dłuższych (do 1,75 m). Czworoboczne łodygi i liście nagie, błyszczące, na krawędziach ze sztywnymi, skierowanymi w dół szczecinkami^[4]. Międzywęźla dwa razy dłuższe od liści^[4].
Liść: Liście zebrane po 7–8 w okółkach, wąsko eliptyczne do eliptycznych, o długości od 20 do 35 mm, rzadko nieco dłuższe, o szerokości 2,5 do 4,5 mm, rzadko nieco szersze. Z prześwitującym, ostrym zakończeniem. Cała blaszka na krawędziach, na nerwie od spodu i na wierzchu pokryta zadziorkowatymi szczecinkami (po dolnej stronie i na krawędzi skierowanymi do tyłu, na górnej stronie blaszki – skierowanymi do przodu)^[4].
Kwiaty: Osadzone na krótkich szypułkach do 2, rzadko 3 mm długości, w sztywnych kwiatostanach. Rozgałęzienia kwiatostanu wsparte są nielicznymi, wąsko lancetowatymi i długo zaostrzonymi podsadkami i przysadkami. Korona biała, dzwonkowata, do 3 mm długa, rozwarta^[4].
Owoce: Rozłupnie brunatne, do 2 mm długości i 1 mm szerokości, pokryte brodawkami^[4].

Liście
Łodyga
Kwiatostan
Owoc

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina kwitnąca od czerwca do sierpnia, czasem jeszcze we wrześniu^[4].

Rośnie w miejscach wilgotnych – na brzegu wód lub w zaroślach i lasach nad wodami^[4]. W górach tylko w niższych położeniach^[4]. Gatunek charakterystyczny zespołu roślinności Asperulo-Calystegietum^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-08-08] (ang.).
↑ ^a ^b Galium rivale. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2019-08-08]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. XI. Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 285-286.
↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 364. ISBN 83-01-12218-8.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 107, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-08-08] (ang.).

[tpl-3] Galium rivale. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2019-08-08]. (ang.).

[pawlowski-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. XI. Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 285-286.

[5] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 364. ISBN 83-01-12218-8.

[6] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 107, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]