Kruchaweczka białoosłonowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kruchaweczka białoosłonowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Psathyrella gordonii (Berk. & Broome) A. Pearson & Dennis Trans. Br. mycol. Soc. 31(3-4): 184 (1948) [1947] | |
Kruchaweczka białoosłonowa (Psathyrella gordonii (Berk. & Broome) A. Pearson & Dennis) – gatunek grzybów należący do rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Psathyrella, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisali w 1861 r. Miles Joseph Berkeley i Christopher Edmund Broome nadając mu nazwę Agaricus gordonii[1]. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Richard William George Dennis i Arthur Anselm Pearson w 1947 r.[1]
- Agaricus gordonii Berk. & Broome 1861
- Agaricus gorteri Weinm. 1832
- Leptonia gorteri (Weinm.) Sacc. 1887
- Pilosace gordonii (Berk. & Broome) Kuntze 1898
- Psathyra gordonii (Berk. & Broome) Gillet 1878
- Psathyra gordonii f. minor J.E. Lange 1936
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 2–5 cm, początkowo półkulisty, potem wypukły z tępym lub ostrym garbem. Jest higrofaniczny, przy brzegu rowkowany z prześwitującymi blaszkami. Powierzchnia gładka, w stanie suchym brudnobiała z brązowawym środkiem, w stanie wilgotnym brązowawa i błyszcząca,. Brzeg ostry, u młodych widać nietrwałą, białą osłonę[4].
Wysokość 3,5–11 cm, grubość 2–8 mm, z szerszą, prawie bulwiastą podstawą, cylindryczny, w środku pusty, kruchy. Powierzchnia górą biaława, dołem brązowawa, pokryta włóknistymi łuskami. Podstawa biała z wełnistą, białą grzybnią[4].
Początkowo białawe, później szaro-brązowe do purpurowo-brązowych, gęste, z międzyblaszkami, cienkie, szerokie. Ostrza biało-łuskowate[4].
Białawy do szarobrązowego, cienki, kruchy, o słabym zapachu i łagodnym smaku[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 9–12 × 5–6,5 µm, eliptyczne, gładkie. Wysyp zarodnikówfioletowo-czarny[4].
Występowanie[edytuj | edytuj kod]
Władysław Wojewoda w swoim zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. podaje 5 jego stanowisk z uwagą, że rozprzestrzenienie tego gatunku w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane[3].
Saprotrof. Występuje lasach iglastych i liściastych na pniach i częściach martwych drzew. Owocniki pojawiają się od wiosny do jesieni grupowo, rzadko pojedynczo[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-25] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2020-11-25] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f Psathyrélla gordónii, gordonova črnivka [online] [dostęp 2020-11-22] (ang.).