Pustki (wzgórze)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pustki
Ilustracja
Pustki od strony Łużnej
Państwo

 Polska

Pasmo

Karpaty

Wysokość

446 m n.p.m.

Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pustki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pustki”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Pustki”
Ziemia49°43′14″N 21°04′07″E/49,720556 21,068611
Pustki, widok od południowej strony
Na zboczach Pustek znajdują się cmentarze wojenne. Na zdjęciu fragment cmentarza nr 123

Pustki (446 m) – wzgórze nad Łużną na Pogórzu Ciężkowickim. Oddziela dolinę Łużnianki od doliny Moszczanki[1].

Na stokach Pustek znajduje się nieczynny kamieniołom piaskowca.

Bitwa o Wzgórze Pustki[edytuj | edytuj kod]

2 maja 1915 w czasie bitwy pod Gorlicami, miało tu miejsce starcie austro-węgierskiej 12 Krakowskiej Dywizji Piechoty gen. Paula Kestranka, złożonej w większości z żołnierzy narodowości polskiej (56 Pułk Piechoty Austro-Węgier płk. Mollinarego oraz 100 Pułk Piechoty Austro-Węgier płk. Franciszka Latinika[2]) z 3 Armią rosyjską gen. Radko Dimitriewa[3].

Pierwsze dwie linie okopów sforsowano wprawdzie bez strat, lecz w dalszych, ukrytych w lesie i niezniszczonych przez ogień artyleryjski, Rosjanie stawili zaciekły opór, który przełamano dopiero około godziny 11 po walce na bagnety. Po stronie wojsk austro-węgierskich zginęło blisko 900 żołnierzy, ponad połowę z nich stanowili Polacy[3].

Cmentarze[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz wojenny nr 123[edytuj | edytuj kod]

Na wzgórzu powstał największy pod względem zajmowanej powierzchni cmentarz wojenny z I wojny światowej w Galicji Zachodniej (nr 123 Łużna – Pustki, reprezentacyjny cmentarz IV łużniańskiego okręgu cmentarnego)[4]

Podzielony jest na kwatery według przynależności[4]:

  • 909 żołnierzy austro-węgierskich (w przeważającej części Polaków)
  • 65 żołnierzy armii niemieckiej
  • 212 żołnierzy armii rosyjskiej
  • kwatera żołnierzy, których przynależności nie rozpoznano

Nad nekropolią góruje (wiernie odbudowana po pożarze) kaplica cmentarna – gontyna projektu Dušana Jurkoviča.

Cmentarz Wojenny nr 123 został dodany w 2016 roku do obiektów historycznych na liście znaków dziedzictwa europejskiego.

Cmentarz wojenny nr 122[edytuj | edytuj kod]

Znajduje się poniżej cmentarza nr 123, na południowy wschód od niego, mieści mogiły 154 rosyjskich żołnierzy z okresu I wojny światowej.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pogórze Ciężkowickie i Strzyżowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 978-83-7605-211-3.
  2. Fragmenty wspomnień płk F. K. Latinika [online] [dostęp 2023-04-10] (pol.).
  3. a b Franciszek Ksawery Latinik: Żołnierz polski pod Gorlicami 1915. Przemyśl: Zakład Graficzny i Introligatorski D.O.K, 1923. (pol.).
  4. a b Cmentarze I wojny światowej. [dostęp 2017-05-24].