Pustki (wzgórze)
49°43′14″N 21°04′07″E/49,720556 21,068611 Pustki od strony Łużnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
446 m n.p.m. |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
| 49°43′14″N 21°04′07″E/49,720556 21,068611
| |
.jpg)
Pustki (446 m) – wzgórze nad Łużną na Pogórzu Ciężkowickim. Oddziela dolinę Łużnianki od doliny Moszczanki[1].
Na stokach Pustek znajduje się nieczynny kamieniołom piaskowca.
Bitwa o Wzgórze Pustki
[edytuj | edytuj kod]2 maja 1915 w czasie bitwy pod Gorlicami, miało tu miejsce starcie austro-węgierskiej 12 Krakowskiej Dywizji Piechoty gen. Paula Kestranka, złożonej w większości z żołnierzy narodowości polskiej (56 Pułk Piechoty Austro-Węgier płk. Mollinarego oraz 100 Pułk Piechoty Austro-Węgier płk. Franciszka Latinika[2]) z 3 Armią rosyjską gen. Radko Dimitriewa[3].
Pierwsze dwie linie okopów sforsowano wprawdzie bez strat, lecz w dalszych, ukrytych w lesie i niezniszczonych przez ogień artyleryjski, Rosjanie stawili zaciekły opór, który przełamano dopiero około godziny 11 po walce na bagnety. Po stronie wojsk austro-węgierskich zginęło blisko 900 żołnierzy, ponad połowę z nich stanowili Polacy[3].
Cmentarze
[edytuj | edytuj kod]Na wzgórzu powstał największy pod względem zajmowanej powierzchni cmentarz wojenny z I wojny światowej w Galicji Zachodniej (nr 123 Łużna – Pustki, reprezentacyjny cmentarz IV łużniańskiego okręgu cmentarnego)[4]
Podzielony jest na kwatery według przynależności[4]:
- 909 żołnierzy austro-węgierskich (w przeważającej części Polaków)
- 65 żołnierzy armii niemieckiej
- 212 żołnierzy armii rosyjskiej
- kwatera żołnierzy, których przynależności nie rozpoznano
Nad nekropolią góruje (wiernie odbudowana po pożarze) kaplica cmentarna – gontyna projektu Dušana Jurkoviča.
Cmentarz Wojenny nr 123 został dodany w 2016 roku do obiektów historycznych na liście znaków dziedzictwa europejskiego.
Znajduje się poniżej cmentarza nr 123, na południowy wschód od niego, mieści mogiły 154 rosyjskich żołnierzy z okresu I wojny światowej.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pogórze Ciężkowickie i Strzyżowskie. Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2005. ISBN 978-83-7605-211-3.
- ↑ Fragmenty wspomnień płk F. K. Latinika [online] [dostęp 2023-04-10] (pol.).
- ↑ a b Franciszek Ksawery Latinik: Żołnierz polski pod Gorlicami 1915. Przemyśl: Zakład Graficzny i Introligatorski D.O.K, 1923. (pol.).
- ↑ a b Cmentarze I wojny światowej. [dostęp 2017-05-24].