Przejdź do zawartości

Rdestówka powojowata

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rdestówka powojowata
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

rdestowate

Rodzaj

rdestówka

Gatunek

rdestówka powojowata

Nazwa systematyczna
Fallopia convolvulus (L.) Á. Löve
Taxon 19: 300. 1970
Synonimy
  • Bilderdykia convolvulus (L.) Dumort.
  • Fagopyrum convolvulus (L.) H.Gross
  • Polygonum convolvulus L.
Multimedia w Wikimedia Commons

Rdestówka powojowata, rdest powojowaty[3], rdest powojowy[4][5] (Fallopia convolvulus (L.) Á. Löve) – gatunek rośliny z rodziny rdestowatych. Występuje jako gatunek rodzimy w Europie, Azji i północnej Afryce. Jako gatunek introdukowany rośnie na Wyspach Brytyjskich, na obu kontynentach amerykańskich, we wschodniej i południowej Afryce, na Wyspach Japońskich i Tajwanie[6]. We florze Polski jest archeofitem, pospolicie występującym na całym obszarze[7][8].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
O wijącym się kanciastym żebrowaniu, szorstka w dotyku, długości ok. 1 m.
Liście
Pojedyncze, skrętoległe, całobrzegie, większe na początku pędu, pod koniec coraz węższe, zwłaszcza że mają tendencję do podwijania się na brzegach, osadzone na stosunkowo krótkich ogonkach. Dojrzałe liście są jajowatotrójkątne u nasady sercowatostrzałkowate.
Kwiaty
Niepozorne, zielone zebrane w luźne grona, wyrastające w pachwinach liści. Okwiat pięciokrotny, białozielony, gęsto ogruczolony[9]. Pręcików 8, słupek 1 o trzech znamionach. Poszczególne kwiatki siedzą na krótkich szypułkach z kolankiem.
Owoc
Matowy, trójkanciasty orzeszek o długości 4–5 mm[10], łatwo odpadający.
Korzeń
Palowy.
Gatunki podobne
Niekwitnące okazy rdestówki mogą być mylone z powojem polnym, który w czasie kwitnienia różni się wyraźnie okazałymi kwiatami. W stanie wegetatywnym odróżnić te gatunki można m.in. po dolnych klapach liści u powoju odchylonych na boki, a u rdestówki skierowanych do tyłu. Podobne kwiaty i liście ma rdestówka zaroślowa różniąca się obłą, nagą łodygą osiągającą do 2 m długości (czasem nawet 3 m) oraz wyraźnie oskrzydlonymi i mniejszymi owocami do 3 mm długości[10].
  • Liść
    Liść
  • Kwiatostan
    Kwiatostan
  • Pojedynczy kwiat
    Pojedynczy kwiat
  • Owoce
    Owoce
  • Nasiona
    Nasiona

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Siewka.

Roślina jednoroczna. Kwitnie od czerwca do października, jest samopylna[11]. Rośnie na siedliskach ruderalnych, polach uprawnych i w zaroślach. Najłatwiej dostrzegalna jest w uprawach rolnych. Lubi miejsca słoneczne z żyzną glebą. Dokuczliwy, szybko rosnący i głęboko zakorzeniający się chwast polny[12][13]. Potrafi wykiełkować nawet z głębokości ok. 12 cm. Liścienie ma długie (do 20 mm), wąskie z lekko zaokrąglonym wierzchołkiem, nagie, górna strona blaszki zwykle zielona a dolna czerwonawa[12]. Jego pędy płożą się po ziemi lub pną owijając się wokół łodyg innych roślin. Wyrządza z tego względu duże szkody w uprawach lnu zanieczyszczając surowiec. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Stellarietea mediae[14].

Jest rośliną trującą – zawiera m.in. rutynę i saponiny.

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Dawniej używana była do farbowania tkanin.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07] (ang.).
  3. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 81, ISBN 978-83-62975-45-7.
  4. ↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Opisy i klucze do oznaczania wszystkich gatunków roślin naczyniowych rosnących w Polsce bądź dziko, bądź też zdziczałych lub częściej hodowanych.. Wyd. piąte. T. I. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 96. ISBN 83-01-05287-2.
  5. ↑ Jakub Mowszowicz: Pospolite rośliny naczyniowe Polski. Wyd. czwarte. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 295. ISBN 83-01-00129-1.
  6. ↑ Fallopia convolvulus (L.) Á.Löve, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-06-13].
  7. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  8. ↑ Adam Zając, Maria Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 232. ISBN 83-915161-1-3.
  9. ↑ Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Bertelsmann Publishing, 1998, s. 114, seria: Leksykon przyrodniczy. ISBN 83-7129-756-4. (pol.).
  10. ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2004, s. 112. ISBN 83-0114342-8.
  11. ↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
  12. ↑ a b Jerzy Lisek: Sadowniczy Atlas Chwastów. Skierniewice: Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa im. Szczepana Pieniążka, 1997, s. 129. ISBN 83-86772-80-8.
  13. ↑ Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 58.
  14. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Rdestówka_powojowata&oldid=73995006”