Robert Nelson (powstaniec)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
Robert Nelson (ur. 8 sierpnia 1794, zm. 1 marca 1873) – lekarz z Dolnej Kanady, podczas rebelii w Dolnej Kanadzie jeden z przywódców powstańczych.
Nelson urodził się w Sorel koło Montrealu w rodzinie imigrantów z brytyjskich, studiował medycynę w Montreal i na Harvard University i rozpoczął praktykę w 1814 roku. W czasie wojny brytyjsko-amerykańskiej w 1812 był lekarzem wojskowym.
W 1827 roku Nelson zajął się, razem z bratem Wolfredem, polityką w Partii Patriotów. 4 listopada 1837 został, razem z innymi politykami, aresztowany. W przeciwieństwie do brata, który walczył w bitwie pod Saint-Denis został szybko zwolniony. Pod wpływem pobytu w więzieniu dołączył do rebeliantów, którzy wycofywali się do USA. Tam został wybrany dowódcą wojsk powstańczych i zaocznie prezydentem przyszłej republiki Dolnej Kanady.
28 lutego 1838, razem z trzystu ludźmi, urządził bazę w pobliżu Alburga w Vermont i proklamował niepodległość Dolnej Kanady oraz rozpoczął kolportację kopii deklaracji. Wkrótce został aresztowany przez amerykańskie wojsko za pogwałcenie neutralności USA, ale został zwolniony przez ławę przysięgłych, gdyż większość jej członków sympatyzowała z powstańcami.
Nelson ponownie wkroczył do Kanady 3 listopada 1838 roku, ale szybko jego siły zostały zmuszone do kapitulacji. Władze brytyjskie ogłosiły amnestię i pozwoliły powstańcom na powrót do kraju.
Robert Nelson zmarł 1 marca 1873 w nowojorskim Staten Island i został pochowany na cmentarzu Notre-Dame-des-Neiges Cemetery w Montrealu.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Richard Crabot, Jacques Monet and Yves Roby. "Nelson, Robert", in Dictionary of Canadian Biography Online, University of Toronto and Uniwersytet Laval, 2000
- "The Frères Chasseurs" Canada: A People’s History. history.cbc.ca. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-04)]., CBC Television, accessed 2008-02-29
- Georges Aubin (1998). Robert Nelson. Déclaration d'indépendance et autres écrits, Montréal: Comeau & Nadeau, 90 pages (in French)
- Mélissa Blais and Benoit Marsan. "Nelson, Robert", in Les Patriotes de 1837@1838, May 20, 2000 (in French)
- Mary Soderstrom. The Words on the Wall: Robert Nelson & the Rebellion of 1837, Ottawa: Oberon Press, 1998, 348 pages (Historical novel)