Romuald Tadeusz Giedroyć

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Bastian (dyskusja | edycje) o 23:30, 2 mar 2010. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Herb Hippocentaurus

Romuald Tadeusz Giedroyć herbu Hippocentaurus (ur. 7 lutego 1750 w Bobcinie, zm. 15 października 1824 w Warszawie) – książę, generał dywizji Królestwa Polskiego.

Pochodził ze starej bojarskiej rodziny litewskiej. Od 1765 roku uczęszczał jako kadet do Szkoły Rycerskiej. Podczas konfederacji barskiej przystąpił do powstańców i służył pod komendą Kazimierza Pułaskiego, a później Michała Ogińskiego. Brał udział w bitwach z armią rosyjską pod Grodnem, Mołczadzią, Bezdzieżem. Do zakończenia konfederacji barskiej dosłużył się stopnia majora. W latach 1772-1778 pozostawał poza służbą wojskową. W 1778 roku został mianowany wicebrygadierem litewskich huzarów. W czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1792 dosłużył się stopnia generała majora.

Brał udział w insurekcji kościuszkowskiej. 24 kwietnia 1794 wybrany został do Rady Najwyższej Rządowej Litewskiej w Wilnie. Stał się jednym z najbardziej zaufanych zastepców Jakuba Jasińskiego. W czasie walk w Kurlandii służył pod komendą gen. Tomasza Wawrzeckiego. W dowód uznania za sukcesy w Inflantach Giedroyć został awansowany na generała lejtnanta i otrzymał od Tadeusza Kościuszki pierścień Ojczyzna Obrońcy Swemu. Po klęsce insurekcji na Litwie gen. Giedroyć uczestniczył w obronie Warszawy. Po upadku powstania dostał się do niewoli rosyjskiej, z której jednak został szybko zwolniony. Wyjechał do Paryża, gdzie w ramach Deputacji Polskiej organizował wybuch powstania na Litwie.

W 1796 przybył potajemnie na Żmudź i próbował wywołać rebelię przeciw władzy rosyjskiej. Po niepowodzeniach i dekonspiracji spisku opuścił Litwę i zbiegł ponownie do Francji. Na początku XIX wieku wrócił na ziemie polskie. Nie udzielał się politycznie. Dopiero w 1812 roku podczas marszu armii napoleońskiej na Moskwę powierzono mu funkcję organizatora pospolitego ruszenia na Litwie. Po klęsce tej wyprawy był dowódcą pułku litewskich ułanów osłaniających odwrót Napoleona I. Podczas bitwy pod Sierakowem 13 lutego 1813 dostał się do niewoli rosyjskiej. Do 1815 roku przebywał na zesłaniu w Archangielsku. Po utworzeniu Królestwa Polskiego powrócił do Warszawy. Wszedł w skład Komitetu Wojennego i został awansowany na generała dywizji. Zmarł w Warszawie w 1824 roku i został pochowany na Powązkach.