Rybaczek srokaty
| Ceryle rudis[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
.jpg) Samiec podgatunku C. r. rudis | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
rybaczek srokaty | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||
 | |||
Rybaczek srokaty[6], zimorodek srokaty (Ceryle rudis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny zimorodkowatych (Alcedinidae); jedyny przedstawiciel rodzaju Ceryle[6][7]. Nie jest zagrożony.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rybaczek srokaty zamieszkuje Bliski Wschód (od Azji Mniejszej po Zatokę Perską), południową i południowo-wschodnią Azję aż po południowo-wschodnie Chiny oraz Afrykę poza Saharą. Zasadniczo osiadły. Do Polski zalatywał wyjątkowo[8] (stwierdzony raz w 1859 roku nad Wisłą w okolicach Warszawy[9]).
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd
- Słabo zaznaczony dymorfizm płciowy. Wierzch ciała i czubek na głowie czarne o białym perełkowaniu, na białej piersi dwie czarne przepaski u samca, a u samicy jedna niepełna, spód biały (u samicy z czarnym deseniem).
- Wymiary średnie
- długość ciała 25–30,5 cm[10]
rozpiętość skrzydeł ok. 38 cm
masa ciała: samce 68–100 g, samice 71–110 g[10]
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
- Biotop
- Nad zbiornikami wodnymi zarówno słodkimi, jak i słonymi (również morskie wybrzeża). Także nad rzekami i strumieniami, na bagnach i polach ryżowych[10].
- Gniazdo
- W norze o głębokości 1–2 m zakończonej komorą lęgową.
- Jaja
- W liczbie od 1 do 7 (zazwyczaj 4–5)[10] o średnich wymiarach 30 x 23,5 mm. Inkubacja trwa 18 dni[10].
- Pisklęta
- Rodzą się nagie i ślepe. Początkowo karmi je samiec, ewentualnie wspomagany przez pomocnika lub pomocników, później karmieniem zajmuje się także samica. Pisklęta są w pełni opierzone po 23–26 dniach od wyklucia, po kolejnych 14 dniach mogą już polować na ryby, ale pozostają z rodzicami jeszcze przez kilka miesięcy[10].
- Pożywienie
- Drobne ryby, skorupiaki i duże owady wodne.
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje rybaczka srokatego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji nie została oszacowana, a jej trend nie jest znany[5].
W Polsce podlega ścisłej ochronie gatunkowej[11].
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
_female.jpg)
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia 5 podgatunków Ceryle rudis[7]:
- C. r. syriacus Roselaar, 1995 – Turcja do Izraela i na wschód po południowo-zachodni Iran
- C. r. rudis (Linnaeus, 1758) – Egipt i Afryka Subsaharyjska
- C. r. leucomelanurus Reichenbach, 1851 – wschodni Afganistan przez Indie do południowych Chin i północnych Indochin
- C. r. travancoreensis Whistler, 1935 – południowo-zachodnie Indie
- C. r. insignis Hartert, 1910 – wschodnie i południowo-wschodnie Chiny, wyspa Hajnan
Podgatunek syriacus bywa przez niektórych autorów uznawany za synonim podgatunku nominatywnego, gdyż różnice między nimi są kwestionowane[10].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ceryle rudis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ceryle, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-06-26] (ang.).
- ↑ Pied Kingfisher (Ceryle rudis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-18)]. (ang.).
- ↑ D. Lepage: Pied Kingfisher Ceryle rudis. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
- ↑ a b Ceryle rudis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Cerylinae Reichenbach, 1851 - rybaczki (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-06].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Rollers, ground rollers, kingfishers. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-06]. (ang.).
- ↑ Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2022. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2023-02-11].
- ↑ wynik wyszukiwania: Ceryle rudis. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g P.F. Woodall: Pied Kingfisher (Ceryle rudis), version 1.0. [w:] Birds of the World (red.: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-02-11]. (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).