Sławomir Dunin-Borkowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sławomir Dunin-Borkowski
Jas, Jaskólski, Kicia, Kosowski, Maja
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 września 1909
Łask, Polska

Data i miejsce śmierci

6 listopada 1958
Monachium, Niemcy

Zawód, zajęcie

dziennikarz, żołnierz

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami

Sławomir Bronisław Dunin-Borkowski ps. „Jas”, „Jaskólski”, „Kicia”, „Kosowski”, „Maja”, „Mirko Borkowicz” (ur. 3 września 1909 w Łasku, zm. 6 listopada 1958 w sanatorium pod Monachium) – podporucznik czasu wojny Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych, kierownik podwydziału prasowego BIP, pracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, pisarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Sławomir Dunin-Borkowski był synem Bronisława oraz Marii z domu Kościńska. Uczęszczał od 1916 do Gimnazjum im. św. Stanisława Kostki w Warszawie, a następnie od 1925 do Gimnazjum Państwowego, im. Joachima Lelewela i w maju 1929 otrzymał tam świadectwo dojrzałości. W 1918 w związku z trudnymi warunkami materialnymi po śmierci ojca został zmuszony do wcześniejszych prac zarobkowych, m.in. od 1929 był korektorem w firmie „Prasa Polska”. Od października 1929 studiował na Uniwersytecie Warszawskim na Wydziale Prawa, a od października 1931 na Wydziale Humanistycznym. Studiował jeszcze od października 1932 do kwietnia 1933 w Wyższej Szkole Dziennikarskiej. Studia te sam przerwał, nie mogąc ich pogodzić z pracą zarobkową. Pracował od stycznia 1931 jako dziennikarz. Początkowo był referentem działu kryminalnego w redakcji nowo powstałego pisma „Dzień Dobry”, a od końca tego roku również jako sekretarz redakcji. Później przez kilka lat był współredaktorem tego pisma, a w ostatnim okresie przed wojną pracował w redakcji dziennika „Express Poranny”. W 1930 komisja poborowa orzekła, że był zdolny do służby pospolitym ruszeniu bez broni. Był członkiem Klubu Sprawozdawców Wojskowych przy Wojskowym Instytucie Naukowo-Oświatowym.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku po ewakuacji redagował samodzielnie „Express Poranny”[1]. Później uczestniczył w wydawaniu „Gazety Wspólnej”[2], która ukazywała się od 27 września do 9 października 1939. Wówczas został zatrzymany przez Niemców, a po czterech dniach pobytu w Alei Szucha[3] osadzony na Serbii - żeńskim oddziale Pawiaka, ale z końcem roku zwolniony. Mieszkał w czasie okupacji przy ul. Szustra.

Od początku 1940 w konspiracji i obok Tadeusza Orłowskiego był redaktorem pisma „Taternik”, które było wydawane do 1944 przez grupę członków Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Przed wojną działał w nim jako zapalony taternik. W listopadzie 1942 był zaprzysiężony w AK i w tymże miesiącu wszedł w skład tzw. Centralnej Redakcji Podwydziału „N” Biura Informacji i Propagandy KG AK. Po aresztowaniu Teofila Wrony „Składa” został redaktorem pisma „Die Ostwache”, a następnie w okresie styczeń - luty 1944 był również współredaktorem ostatnich numerów pism „Der Soldat” i „Frontkämpfer”. Był jednocześnie kierownikiem referatu prasowego Podwydziału Propagandy Mobilizacyjnej „Rój” BIP KG AK, a od sierpnia 1943 kierował również szkoleniem około 100 przyszłych korespondentów wojennych, tzw. Prasowych Sprawozdawców Wojennych (PSW).

Właśnie jemu od tego roku podlegały kontakty z Kedywem KG AK, podjęte w celu propagandowego wykorzystywania jego akcji zbrojnych. Między innymi z Tadeuszem Zawadzkim „Zośka”[4] i Janem Piwnikiem „Ponury”[5] brał udział w spotkaniach, a na podstawie uzyskanych wówczas informacji pisał następnie reportaże poświęcone tym akcjom. Zadebiutował na łamach prasy konspiracyjnej artykułem Apel poległych („Młodzież”, 1940, nr 6). W latach 1943–1944, autor i współautor wielu reportaży, które były drukowane w wielu pismach konspiracyjnych, m.in. w „Biuletynie Informacyjnym”, „Demokracie”, „Dniu Warszawy”, „Drużynie”, „Dziś i Jutro”, „Na Posterunku”, „Przeglądzie Polskim”, „Tygodniu”, „Wolnej Polsce”, „Żołnierzu Polskim”, a przedrukowywanych także w pismach polskich na obczyźnie.

W czasie Powstania Warszawskiego szef Biura Prasowego Wydziału Propagandy BIP KG AK. Napływające do niego od poszczególnych PSW reportaże przesyłał do redakcji pism powstańczych oraz do Departamentu Informacji i Prasy Delegatury Rządu RP na Kraj. Po kapitulacji oddziałów powstańczych przebywał w Oflagu II D Gross-Born, a po uwolnieniu przez oddziały brytyjskie pracował w dziale prasowym 1 Dywizji Pancernej, redagując pismo „Defilada”[6]. Przeniesiony we wrześniu 1947 do Wielkiej Brytanii, gdzie przebywał w obozie Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po zdemobilizowaniu w 1948 pracował w Londynie w wytwórni ciastek. Pisywał wówczas pod pseudonimem „Doonean” broszurki sensacyjno–kryminalne, wydawane w Brukseli. Pracował w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa od momentu jej powołania aż do śmierci. Zmarł 6 listopada 1958 w sanatorium pod Monachium i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Północnym.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ostatni numer ukazał się 25 września 1939
  2. Po połączeniu „Gońca Warszawskiego'”, „Kuriera Porannego”, „Czasu”, „Wieczoru Warszawskiego” i „Expressu Porannego”
  3. Nie zgodził się wówczas na podjęcie pracy w wydawnictwach gadzinowych
  4. Opowiadał szczegóły akcji pod Arsenałem i pod Celestynowem
  5. Relacjonował przebieg akcji na więzienie w Pińsku
  6. Tygodnik żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w Niemczech

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T. 3. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 69-71. ISBN 83-211-0739-7.