SCADA
SCADA (ang. Supervisory Control And Data Acquisition) – system informatyczny nadzorujący przebieg procesu technologicznego lub produkcyjnego. Jego główne funkcje obejmują zbieranie aktualnych danych (pomiarów), ich wizualizację, sterowanie procesem, alarmowanie oraz archiwizację danych.
Struktura systemu[edytuj | edytuj kod]
Termin SCADA zwykle odnosi się do systemu komputerowego, który pełni rolę nadrzędną (centralną) w stosunku do zdalnych urządzeń końcowych (RTU(ang.), ang. Remote Terminal Unit). Urządzenia RTU zbierają informacje o stanie urządzeń technicznych poprzez pomiary wielkości ciągłych (np. natężenia prądu, prędkości przepływu płynu czy temperatury) oraz dyskretnych (o wartościach rozdzielnych, np. stan zaworu otwarty/zamknięty, pozycja przełącznika 1,2,...n) i transmitują je do centralnego systemu SCADA, a także przyjmują polecenia z systemu centralnego i według nich oddziałują na urządzenia (np. włączają i wyłączają, ustawiają zadane parametry pracy). Rolę RTU mogą pełnić uniwersalne sterowniki (PLC, ang. programmable logic controller) bądź dedykowane urządzenia, w tym modułowe (o konfiguracji sprzętowej dostosowywanej do potrzeb). Poza podstawowymi funkcjami RTU zbierania danych i przekazywania poleceń sterujących, mogą one pełnić rolę lokalnych sterowników lub zabezpieczeń, prowadząc automatyczny nadzór i sterowanie urządzeniami (np. wykrywanie nieprawidłowości w pracy urządzeń i ich zatrzymywanie lub wyłączanie).
Centralnym składnikiem systemu SCADA jest baza danych przechowująca bieżące informacje o stanie urządzeń biorących udział w nadzorowanym procesie technologicznym. W bazie tej zapisywane są także informacje o wszystkich istotnych zdarzeniach zachodzących w urządzeniach, zarówno typowych jak alarmowych (np. fakt włączenia lub wyłączenia urządzenia, wykonania sterowania urządzeniem, przekroczenia przez nadzorowane parametry zadanych progów ostrzegawczych i alarmowych) oraz informacje archiwalne. Z bazą danych współpracuje podsystem łączności, wymieniający informacje z RTU, oraz podsystem wizualizacji i raportowania, udostępniający operatorom informacje w postaci schematów, wykresów i zestawień tabelarycznych. Za pośrednictwem systemu SCADA operatorzy zadają generalne parametry procesu, nadzorują jego przebieg i w razie potrzeby prowadzą proces w trybie ręcznym czy awaryjnym.
Komponenty systemu SCADA[edytuj | edytuj kod]
Systemy SCADA zbudowane są z 3 komponentów[1]:
- Sprzęt
- Technologia komunikacji
- Oprogramowanie
- runtime
- inżynieryjne
- drivery komunikacyjne
Przykładowe systemy SCADA[edytuj | edytuj kod]
- Adroit – system SCADA wraz z oprogramowaniem raportującym OPUS oraz dostępem poprzez strony web (VIZNET). Producent: Adroit Technologies
- AutoLink – oprogramowanie SCADA firmy ASCON
- ANT Studio – oprogramowanie SCADA firmy ANT, do integracji systemów automatyki i pomiarów z wbudowanym serwerem WWW, telemetrią, oraz językiem skryptów [TCL/Tk]
- Asix[2] – pakiet projektowania i realizacji systemów wizualizacji i nadzoru komputerowego firmy ASKOM[3]
- BTC PRINS[4] – System Zarządzania Sieciami firmy BTC AG
- CoMeta – polski system SCADA firmy MetaSoft[5]
- Control Maestro (dawniej Wizcon Supervisor) – oprogramowanie SCADA firmy Elutions
- DEMKOP[6] – system dla dyspozytorni energomechanicznych firmy Somar[7]
- ECONTROL – system nadzoru i wizualizacji firmy ENERGOTEST
- EDS – system zbierania i przetwarzania danych obiektowych firmy Transition Technologies S.A.[8]
- EMAC – system nadzoru i wizualizacji firmy ENERGOTEST
- ENERGIA[9] – polski system firmy NUMERON w standardzie TETRA przeznaczony do nadzoru i wizualizacji danych o energii elektrycznej
- eVoster – system nadzoru i wizualizacji firmy VOLEN S.A.
- GEMOS – System Zarządzania Budynkiem i Bezpieczeństwem firmy ELA COMPIL
- GENESIS64[10] – systemy SCADA firmy Iconics oparte na technologii OPC-UA
- IC-VIEW[11] – systemy nadzoru i sterowania instalacji energetycznych i innych mediów serii ICPower firmy Inter-Consulting.
- Ignition[12] – System SCADA oraz MES oparty na technologii Java. Wydawcą oprogramowania jest firma Inductive Automation.
- infoU – oprogramowanie SCADA firmy LSIS
- LBX[13] – system zbierania, wizualizacji, sygnalizacji i sterowania firmy LAB-EL (nadzór temperatury, wilgotności),
- National Instruments LabVIEW
- środowisko do tworzenia systemów SCADA (graficzny język programowania).
- MicroSCADA. Produkt firmy ABB służący do wizualizacji stacji elektroenergetycznej
- MonSter - SCADA, system sterowania i monitorowania dedykowany dla oświetlenia nawigacyjnego na lotniskach. Producentem technologii jest firma AP-TECH Sp. z o.o.[14]
- Movicon SCADA Oprogramowanie wizualizacyjne służące do kontroli, monitorowania i archiwizacji parametrów urządzeń oraz procesów przemysłowych.
- OpenEye SCADA[15] – oprogramowanie firmy WASKO S.A.[16]
- PRINS - system firmy BTC, przeznaczony do kontrolowania procesów lokalnych i rozproszonych oraz sterowania nimi (w sieci elektrycznej, gazowej, wodnej)
- Pro Tool
- PRO-2000[17] – elastyczny system SCADA po polsku
- Proficy HMI/SCADA firmy GE Digital
- PROMOTIC SCADA system firmy Microsys[21]
- RSView firmy Rockwell Automation
- SAURON[22] – system dyspozytorski przeznaczony dla średnich i dużych zakładów przemysłowych oraz górnictwa firmy REDNT S.A..
- SCADA: Solutions Centre
- SCADABr[23]
- SCADA-LTS[24]
- SCADA-MES – system firmy APLIXCOM oparty na serwerze OPC służący do nadzorowania i wizualizacji procesów na produkcji.
- SCATEX – system SCADA portugalskiej firmy EFACEC
- SMEW SCADA – System monitoringu elektrowni wiatrowych firmy DATAMATIC[25]
- SMoK[26] – System Monitorowania Kompleksów Ścianowych firmy Somar[7]
- Syndis – System nadzoru, doradztwa i sterowania, firmy Mikronika[27]
- SZARP[28] – polskie oprogramowanie SCADA na licencji GPL
- TAC VISTA – System nadzoru i monitorowania, dostępne wersje w języku polskim.
- TelWin SCADA[29] – oprogramowanie typu SCADA polskiego producenta firmy TEL-STER Sp. z o.o.
- TELEXUS – oprogramowanie SCADA/Telemetryczne firmy Atrem S.A.
- THOR – SCADA firmy Sevitel przeznaczona do dyspozytorni zakładów przemysłowych, odpowiedzialna za rejestrację i wizualizację wybranych parametrów środowiska oraz procesów technologicznych, a także archiwizację i raportowanie ułatwiające analizę stanu monitorowanego obiektu[30]
- TRACE MODE[31] – oprogramowanie SCADA/HMI
- UniArt – międzynarodowa SCADA produkcji izraelskiej, dystrybuowana w polskiej wersji językowej przez firmę SATCONTROL automatyka[32]
- VERO System – oprogramowanie firmy Elektro-System typu SCADA służące do kontroli, monitorowania, wizualizacji i archiwizacji parametrów urządzeń oraz procesów przemysłowych.
- Vijeo CITECT – system nadzoru i wizualizacji procesów przemysłowych firmy Schneider Electric.Dodatkowo możliwa jest również archiwizacja danych poprzez oprogramowanie Vijeo HISTORIAN
- WinCC[33] firmy Siemens
- WebHMI [34] - System SCADA / HMI do integracji systemów automatyki, z możliwością organizacji dostępu i zarządzania poprzez przeglądarki, z serwerem WWW, API oraz językiem skryptów Lua.
- Web SCADA[35]
- WindEx – system nadzoru sieci elektroenergetycznych firmy Apator Elkomtech[36]
- WindMon SCADA – System monitoringu elektrowni wiatrowych autorstwa firmy Wind-Service.com Sp. z o.o.[37]
- Winlog SCADA software – Sielco Sistemi SCADA system with OPC Client.
- Wonderware InTouch – system SCADA z wbudowanym dostępem zdalnym[38]
- ZenOn – oprogramowanie HMI/SCADA firmy COPA-DATA
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ SCADA. [dostęp 2020-04-27].
- ↑ Asix
- ↑ Askom
- ↑ BTC PRINS
- ↑ CoMeta - system SCADA do zastosowań wbudowanych, www.cometa.com.pl [dostęp 2020-06-24] .
- ↑ DEMKOP
- ↑ a b Somar
- ↑ EDS
- ↑ Energia 4 – NUMERON. [dostęp 2021-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-29)].
- ↑ GENESIS64
- ↑ IC-View – systemy nadzoru i sterowania ICPower
- ↑ Inductive Automation.
- ↑ LBX – nadzór temperatury, wilgotności
- ↑ Control & Monitoring System (CMS) – AP-Tech [dostęp 2022-02-18] (ang.).
- ↑ OpenEye
- ↑ Wasko
- ↑ MikroB PRO-2000
- ↑ Proficy Cimplicity
- ↑ Proficy SCADA iFIX
- ↑ Proficy WebSpace
- ↑ PROMOTIC
- ↑ SAURON. [dostęp 2019-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-28)].
- ↑ ScadaBR | Automação para Todos, www.scadabr.org.br [dostęp 2016-08-12] .
- ↑ Scada-LTS, scada-lts.org [dostęp 2016-08-12] .
- ↑ SMEW SCADA.
- ↑ SMoK
- ↑ Systemy – Mikronika
- ↑ SZARP
- ↑ O TelWin SCADA
- ↑ THOR na stronie producenta, www.sevitel.pl [dostęp 2017-11-25] (pol.).
- ↑ TRACE MODE
- ↑ SATCONTROL automatyka, satcontrol.com.pl [dostęp 2017-11-06] (pol.).
- ↑ SIEMENS. [dostęp 2011-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-31)].
- ↑ Zesta PRO
- ↑ Ecava IntegraXor
- ↑ Oprogramowanie • Apator
- ↑ Wind-service.com Sp. z o.o.
- ↑ Wonderware InTouch