SS Republic (1853)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
SS Republic
ilustracja
Historia
Wodowanie

1853

 Stany Zjednoczone
Nazwa

SS Tennessee

Wejście do służby

1853

Wycofanie ze służby

1861

 CS Navy
Nazwa

CSS Tennessee

Wejście do służby

1861

Wycofanie ze służby

1862

 US Navy
Nazwa

USS Tennessee
USS Mobile

Wejście do służby

1862

Wycofanie ze służby

1864

 Stany Zjednoczone
Nazwa

SS Republic

Wejście do służby

1865

Los okrętu

zatonął w 1865

Dane taktyczno-techniczne
Długość

64 m

Szerokość

10,3 m

Napęd
maszyna parowa napędzająca koła boczne

SS Republic – amerykański parowiec bocznokołowy z czasów wojny secesyjnej, noszący wcześniej nazwy SS „Tennessee”, CSS „Tennessee”, USS „Tennessee” i USS „Mobile”, który zatonął u wybrzeży stanu Georgia w czasie huraganu w październiku 1865 roku, w drodze z Nowego Jorku do Nowego Orleanu.

W 2003 roku amerykańskiej firmie Odyssey Marine Exploration, komercyjnie zajmującej się poszukiwaniem zaginionych wraków, udało się zlokalizować położenie statku i wydobyć na powierzchnię ok. 65 tysięcy przedmiotów, w tym ponad 50 tysięcy złotych i srebrnych monet[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Przed wybuchem wojny secesyjnej[edytuj | edytuj kod]

Statek zbudowany został w stoczni w Baltimore w stanie Maryland. Zwodowany został w 1853 roku pod nazwą „Tennessee”. Służbę zaczął jako statek handlowy pływając na linii BaltimoreCharleston. Niedługo później wysłany został w pierwszą transatlantycką podróż do Southampton w Wielkiej Brytanii i Hawru we Francji. Następnie jako statek pasażerski przez wiele lat pływał regularnie na trasie VeracruzNowy Orlean, przewożąc często emigrantów i duże ilości meksykańskiego złota i srebra. Wybuch wojny secesyjnej 12 kwietnia 1861 roku zastał go przy nabrzeżu portu w Nowym Orleanie.

Wojna secesyjna[edytuj | edytuj kod]

Po wybuchu wojny secesyjnej uwięziony w porcie w Nowym Orleanie statek przejęty został przez wojska Skonfederowanych Stanów Ameryki i włączony do floty jako łamacz blokady pod nazwą CSS „Tennessee”. Nigdy nie udało mu się jednak przebić przez blokadę portu w Nowym Orleanie. Po zdobyciu Nowego Orleanu przez wojska Unii wcielony został do floty Unii pod nazwą USS „Tennessee”. Służył m.in. jako statek flagowy admirała Davida Farraguta. Wziął udział w bitwie w zatoce Mobile ostrzeliwując Fort Morgan.

We wrześniu 1864 roku przemianowany został na USS „Mobile”, by nazwę USS „Tennessee” mógł nosić zdobyty na Konfederatach w bitwie w zatoce Mobile słynny taranowiec CSS „Tennessee”. USS „Mobile” uszkodzony został w czasie huraganu u ujścia rzeki Rio Grande w październiku 1864 roku i odesłany do Nowego Jorku w celu naprawy. Tam uznano jednak, że naprawa i przebudowa statku byłyby zbyt kosztowne i w grudniu 1864 roku wycofany został ze służby we flocie Unii. W marcu 1865 roku sprzedany został na aukcji, naprawiony i przemianowany na SS „Republic”. Jako statek pasażerski i towarowy pływać zaczął na trasie Nowy Jork – Nowy Orlean.

Zatonięcie[edytuj | edytuj kod]

SS „Republic” opuścił port w Nowym Jorku 18 października 1865 roku, kierując się w stronę Nowego Orleanu. Na pokładzie znajdowało się ok. 100 osób (ok. 60 pasażerów i 40 członków załogi) oraz ładunek złotych i srebrnych monet wartości ówczesnych 400 tysięcy dolarów, będący najprawdopodobniej własnością spekulantów z Północy wykupujących masowo ziemię na Południu. Piątego dnia podróży huragan u wybrzeży stanu Georgia okazał się zbyt silny dla statku. Do wieczora jego kadłub zaczął przeciekać i pomimo wysiłków załogi i pasażerów wylewających wodę wiadrami statek coraz bardziej pogrążał się w wodzie. O godzinie 16.00 25 października 1865 roku USS „Republic” zatonął. Załodze i pasażerom udało się uciec na czterech łodziach ratunkowych i naprędce zbudowanych tratwach. Dwa dni później uratowani oni zostali przez przepływający statek „Horace Beals”. Ładunek złotych i srebrnych monet spoczął wraz z SS „Republic” na dnie morza.

Odkrycie wraku[edytuj | edytuj kod]

W sierpniu 2003 roku wrak SS „Republic” odkryty został przez Odyssey Marine Exploration, amerykańską firmę komercyjnie zajmującą się poszukiwaniem zaginionych wraków, w odległości ok. 160 kilometrów od wybrzeży stanu Georgia, na głębokości ok. 500 metrów[1]. W wyniku przeprowadzonych prac udało się wydobyć na powierzchnię jedną trzecią ładunku złotych i srebrnych monet o szacunkowej obecnej wartości ok. 75 milionów dolarów. Dodatkowo udało się również wydobyć ok. 14 tysięcy innych przedmiotów, w tym rzeczy osobiste załogi i pasażerów.

Poszukiwania i odkrycie SS „Republic” przedstawione zostały w programie dokumentalnym National Geographic pod tytułem Civil War Gold[2] (w Polsce wydany na DVD pod tytułem „Parowiec S.S. Republic”).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Vesilind, Priit J., Lost Gold of the Republic: The Remarkable Quest for the Greatest Shipwreck Treasure of the Civil War Era, Shipwreck Heritage Press (21 sierpnia 2005), ISBN 1-933034-06-8

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]