Zawisza Czarny (1961)
 Zawisza Czarny na Zatoce Gdańskiej | |
| Poprzednie nazwy |
Cietrzew |
|---|---|
| Bandera | |
| Numer IMO |
8683028 |
| Numer na żaglu |
POL-1 |
| Znak wywoławczy |
SPGZ |
| MMSI |
{{{MMSI}}} |
| Port macierzysty | |
| Właściciel | |
| Armator |
Fundacja Harcerstwa Centrum Wychowania Morskiego ZHP |
| Dane podstawowe | |
| Typ |
B 11 (przebudowany) |
| Materiał |
stal |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Data budowy |
1952 |
| Dane techniczne | |
| Liczebność załogi |
46 |
| Długość całkowita (L) |
42,7 m |
| Długość kadłuba |
36,1 m |
| Szerokość (B) |
6,7 m |
| Zanurzenie (D) |
4,6 m |
| Pojemność |
164 RT |
| Ożaglowanie | |
| Typ ożaglowania |
szkuner sztakslowy Va Marie |
| Liczba żagli |
10 |
| Powierzchnia ożaglowania |
439 m² |
| Liczba masztów |
3 |
| Napęd mechaniczny | |
| Silnik |
MS 423 340 |
| Moc silnika |
390 KM |
| Liczba śrub napędowych |
1 |
SY Zawisza Czarny − duży jacht morski należący do Związku Harcerstwa Polskiego, zbudowany w 1952 roku i zakupiony w 1961 roku, eksploatowany do chwili obecnej. Nazwa pochodzi od rycerza Zawiszy Czarnego z Garbowa, będącego wzorem cnót rycerskich. Drugi jacht o tej nazwie, po jachcie zakupionym w 1934 roku i używanym do wybuchu II wojny światowej.
Zawisza Czarny (1961)
Drugi „Zawisza Czarny” (czasem popularnie zwany Zawiasem[potrzebny przypis]) to stalowy, trzymasztowy szkuner z ożaglowaniem typu Va Marie. Jednostkę zbudowano na bazie kadłuba statku rybackiego (lugrotrawlera typu B 11) „Cietrzew”, zwodowanego w 1952 r. w Stoczni Północnej w Gdańsku, który wraz z całą serią statków tego typu został wycofany z eksploatacji z powodu złej stateczności i zatonięcia dwóch z nich.
Statek został przekazany ZHP przez Ministerstwo Żeglugi i przebudowany na żaglowiec. Pod bukszprytem znajduje się rzeźba, tzw. galion, przedstawiający głowę słynnego rycerza Zawiszy Czarnego. Część źródeł podaje, że jest to oryginalny galion, który zdobił dziób dawnego harcerskiego szkunera o tej samej nazwie[1], natomiast część, że jest to wierna kopia pierwotnego galionu[2].
Banderę podniesiono 15 lipca 1961, a pierwszym kapitanem został delegowany z Marynarki Wojennej kmdr Bolesław Romanowski. Statek został przebudowany i przedłużony w 1967 r. W 1990 opłynął dookoła kulę ziemską. Dwukrotnie (25.1. i 2.2.1999 r.) opłynął przylądek Horn.
W zimie 1979/1980 statek przeszedł gruntowny remont z m.in. wymianą nadbudówki i silnika oraz modernizacją pomieszczeń.
W 1984 roku, w czasie regat atlantyckich, w rejonie Bermudów, w bardzo trudnych warunkach pogodowych, żaglowiec uratował część załogi żaglowca Marques, który zatonął w gwałtownym szkwale. Po wzięciu rozbitków na pokład Zawisza, pomimo wysokiego stanu morza i bardzo silnego wiatru, pozostał w rejonie wypadku, poszukując ofiar. Kapitanem statku był wówczas Jan Sauer. Na Bermudach żaglowiec i jego załogę witano jak bohaterów.[potrzebny przypis]
W swych rejsach „Zawisza” tak jak jego poprzednik, realizuje cele statutowe harcerstwa. Należały do nich np. w 2000 Rejsy Pokoju z międzynarodową załogą, z młodzieżą państw ogarniętych konfliktami zbrojnymi na Bliskim Wschodzie.
W 2000 statek przeszedł gruntowny remont z modernizacją pomieszczeń.
Od 2006 roku uczestniczy w programie Zobaczyć Morze, a od 2011 roku rokrocznie Zawiszą harcerze przewożą Betlejemskie Światło Pokoju dla skautów z Bornholmu i Karlskrony.