Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė
Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė (pol. Zofia Kimunt-Czurlanisowa; ur. 13 marca 1886 w Joniszkach, zm. 1 grudnia 1958 w Kownie) – litewska pisarka i poetka, działaczka społeczna, krytyk literatury i sztuki, dramaturg.
Urodziła się w szlacheckiej rodzinie o polskich tradycjach w Joniszkach, jako córka Leona Kimunta. W 1904 roku ukończyła gimnazjum w Rydze. W latach 1904–1907 studiowała filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim[1].
Jest autorką kilku dramatów, m.in. „Pieniążki” (Pinigelias, 1918), „Synowie Jutrzenki” (Aušros sūnūs, 1923), „Dwunastu braci - latających kruków” (Dvylika brolių juodvarniais laksčiusių, 1932), występowała też w teatrach amatorskich[1].
W 1909 roku wyszła za mąż za Mikalojusa Čiurlionisa, ślub odbył się w Szatejkach. Po śmierci męża wraz z córką Danutą przeprowadziła się do Kowna, gdzie nauczała języka litewskiego na kursach naukowych. Po wybuchu I wojny światowej wyjechała do Woroneża, uczyła w lokalnym gimnazjum litewskim.
W latach 1925–1938 wykładała język i metodykę nauczania litewskiego na Wydziale Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie[2]. Od 1933 do 1934 roku redagowała pismo „Gimtoji kalba”[3]. Była zaangażowana w działalność międzynarodową: w latach 1929-1937 wchodziła w skład delegacji litewskiej przy Lidze Narodów[2], zajmowała się sprawami społecznymi.
Odznaczona Orderem Krzyża Pogoni III klasy oraz medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[3]. Została pochowana na cmentarzu Petraszuńskim w Kownie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Mieczysław Jackiewicz: Dzieje literatury litewskiej do 1917 roku. Warszawa: ExLibris, 2003, s. 176. ISBN 978-83-89351-01-2.
- ↑ a b Ramutis Karmalavičius: Sofija Kymantaitė-Čiurlionienė. [w:] Visuotinė lietuvių enciklopedija [on-line]. vle.lt. [dostęp 2021-06-06]. (lit.).
- ↑ a b ČIURLIONIENĖ-KYMANTAITĖ SOFIJA. atminimas.kvb.lt. [dostęp 2021-06-06]. (lit.).
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Litewscy dyplomaci
- Litewscy działacze społeczni
- Litewscy literaturoznawcy
- Litewscy pisarze
- Litewscy poeci
- Litewscy profesorowie
- Pisarze związani z Kownem
- Pisarze związani z Woroneżem
- Pisarze związani z Rygą
- Pisarze związani z Krakowem
- Litewscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
- Odznaczeni Orderem Krzyża Pogoni
- Urodzeni w 1886
- Zmarli w 1958
- Pochowani na Cmentarzu Pietraszuńskim
- Ludzie urodzeni w Janiszkach (okręg szawelski)