Solus (dystrybucja Linuksa)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Solus
logo
ilustracja
Architektura

x86-64

Pierwsze wydanie

27 grudnia 2015; ponad 8 lat temu

Aktualna wersja

4 Fortitude[1]
(17 marca 2019; ponad 5 lat temu)

Jądro

monolityczne-Linux

Środowisko pracy

Budgie, Gnome, MATE[2], wersja testowa – KDE Plasma 5

Licencja
Typ pakietów

eopkg

Wersja Live

T dostępna

Strona internetowa

Solus – niezależna dystrybucja Linuksa przeznaczona dla komputerów osobistych. Jest rozwijany jako rolling release pod hasłem „Install Today. Update Forever” angielskie „Zainstaluj dzisiaj. Aktualizuj na zawsze”. Solus zawiera szeroką gamę środowisk graficznych w zależności od wybranego wydania, opcje obejmują stworzone przez deweloperów dystrybucji Budgie, GNOME, MATE i KDE Plasma 5[2][3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

20 września 2015 r. Ikey Doherty ogłosił, że „Solus 1.0 zostanie nazwany Shannon, od rzeki Shannon w Irlandii”, informując, że „nazwy wydań będą kontynuowały konwencje, używania nazw irlandzkich rzek”[4].

W lipcu 2016, Solus ogłosił porzucenie koncepcji stałych wydań punktowych i przejście na model roling release[5].

W styczniu 2017 r. Doherty ogłosił, że Solus dostanie obsługę paczek Flatpak[6]. Znacznie poprawi to dostępność oprogramowania od dostawców, których licencje na oprogramowanie uniemożliwiają dystrybucję za pośrednictwem własnego repozytorium oprogramowania Solus. W sierpniu Doherty ogłosił, że Solus przyjmie także paczki Snap[7]. Posiadanie zarówno Flatpak, jak i Snapów rozwiąże problem z dystrybucją Google Chrome i zapewni użytkownikom większy wybór oprogramowania.

13 czerwca tego samego roku ogłoszono, że zespół programistów został rozszerzony o Stefana Rica, a Ikey Doherty – wcześniej pracujący w firmie Intel nad Clear Linux – rozpoczął pracę na pełny etat nad Solusem[8][9].

W dniu 2 listopada 2018 r. portal technologiczny Phoronix opublikował otwarty list od oryginalnego założyciela Ikeya Doherty’ego informujący, że wycofuje się z projektu, przekazując zespołowi programistycznemu „wszelkie prawa intelektualne, dotyczące nazewnictwa i marki związane z własnością Solus […] z natychmiastowym i trwałym skutkiem, uznając ich za oficjalnych właścicieli i kierownictwo projektu”[10].

Wydania i odbiór[edytuj | edytuj kod]

Wydania punktowe[edytuj | edytuj kod]

Solus 1.0 „Shannon” został wydany 27 grudnia 2015 r.[11] Jessie Smith opisał wydanie w DistroWatch Weekly, cotygodniowej kolumnie opinii i podsumowaniu wydarzeń ze świata dystrybucji. Podczas gdy napotkał „wiele drobnych uciążliwości” takich jak „Solus panikujący i wyłączający się” doszedł do wniosku, że „Solus 1.0 oznacza dobry start”[12].

Solus 1.1 został wydany 2 lutego 2016 r.[13][14] Bloger HecticGeek Gayan opisał Solus 1.1 jako „dobrze zoptymalizowany system operacyjny”, chwaląc go za szybsze niż Ubuntu 15.10 uruchamianie i wyłączanie. Ze względu na kilka napotkanych problemów z użytecznością zalecił odczekać kolejny rok przed ponownym wypróbowaniem[15].

Solus 1.2 został wydany 20 czerwca 2016 r.[16][17] Michael Huff opisał Solusa w swojej recenzji „Finding Solace in Solus Linux” jako unikalny i oryginalny projekt dla „tych, którzy niechętnie podróżują po galaktyce Linuksa”[18].

Solus 1.2.0.5 został wydany 7 września 2016 r.[19] Michael Huff, programista i analityk danych, napisał w swoim drugim przeglądzie Solus we „Freedom Penguin”, że „w końcu mamy moc i łatwość użycia komputera Mac w dystrybucji Linuksa” i „że jedyni ludzie, którzy potrzebują używać Solusa to ci, którzy cenią sobie radość w informatyce”, chwaląc system operacyjny jako jeden z niewielu niezależnych projektów, które zapewniły „ciasny kult, który ma potencjał masowego odwołania się”[20].

Solus 1.2.1 został wydany 19 października 2016 r. Jest to ostatnia wersja Solusa wydana jako wydanie punktowe, a wszystkie przyszłe wersje będą oparte na modelu migawkowym (system operacyjny będzie rozwijany jako roling release)[21].

Wydania ciągłe[edytuj | edytuj kod]

Solus 2017.01.01.0, migawka wydana po przyjęciu modelu roling release, ukazała się 1 stycznia 2017 r.[22][23]

Solus 2017.04.18.0, został wydany 18 kwietnia 2017 r.[24][25]

Solus 3 został wydany 15 sierpnia 2017 r.[26][27][28]

Solus 3.9999 (Solus 3 ISO Refresh) został wydany 20 września 2018 r.[29]

Solus 4.0 „Fortitude” został wydany 17 marca 2019 roku. Ogłaszając wydanie, Joshua Strobl, lider od doświadczeń z użytkowania Solusa, stwierdził, że Solus 4.0 dostarcza „zupełnie nowe doświadczenia związane ze środowiskiem Budgie, zaktualizowany zestaw domyślnych aplikacji i motyw oraz obsługe nowego sprzętu”[1].

Wersje[edytuj | edytuj kod]

Solus jest obecnie dostępny w trzech wersjach:

  • Sztandarowa edycja Budgie, „bogaty w funkcje, luksusowy pulpit z najnowocześniejszymi technologiami”[2];
  • Wydanie GNOME, używające środowiska graficznego GNOME, „współczesne środowisko graficzne”[2];
  • Edycja MATE używająca środowiska graficznego MATE, „tradycyjny pulpit dla zaawansowanych użytkowników i starszego sprzętu”[2].

Peter O’Connor pracuje nad implementacją środowiska KDE Plasma 5, która nie jest oficjalnie wspierana, ale jest rozwijana jako „powoli rozwijająca się opcja przyszłości”[3].

Budgie[edytuj | edytuj kod]

Ikey Doherty stwierdził, że w odniesieniu do Budgie „chciał czegoś, co byłoby nowoczesnym podejściem do tradycyjnego pulpitu, ale nie było zbyt tradycyjne”[30], mając na celu zachowanie równowagi między estetyką a funkcjonalnością.

Zespół[edytuj | edytuj kod]

Zespół podstawowy[edytuj | edytuj kod]

  • Joshua Strobl [JoshStrobl] – lider od doświadczenia z użytkowania
  • Peter O’Connor [sunnyflunk] – lider od wydajności
  • Bryan T. Meyers [DataDrake] – kierownik techniczny

Globalni opiekunowie[edytuj | edytuj kod]

  • Pierre-Yves [kyrios]
  • Joey Riches [joebonrichie]
  • Friedrich von Gellhorn [sunnyflunk]
  • Rune Morling [ermo][31]

Funkcje[edytuj | edytuj kod]

Kurowany rolling release[edytuj | edytuj kod]

Solus przynosi aktualizacje swoim użytkownikom za pomocą modelu kurowanego rolling release. Jest to roling release w tym sensie, że po zainstalowaniu użytkownicy końcowi mają gwarancję ciągłego otrzymywania aktualizacji zabezpieczeń i oprogramowania do instalacji Solus bez obawy, że ich system operacyjny straci wsparcie. Ten ostatni przypadek dotyczy zazwyczaj wersji stałych systemów operacyjnych, takich jak Fedora i Ubuntu, ale także Microsoft Windows. Marius Nestor z Softpedia stwierdził, że wszystkie systemy operacyjne powinny korzystać z modelu rolling release, aby zmniejszyć obciążenie programistów i deweloperów oraz aby najnowsze technologie były dostępne dla użytkowników końcowych, gdy tylko będą gotowe[32].

W porównaniu z innymi systemami operacyjnymi, takimi jak Arch Linux – które dostarczają najnowocześniejsze oprogramowanie, tj. Oprogramowanie tak nowe, że istnieje duże ryzyko, że mogą wystąpić awarie oprogramowania, które sprawią, że system stanie się częściowo lub całkowicie bezużyteczny, Solus stosuje nieco bardziej konserwatywne podejście do aktualizacji oprogramowania, stąd termin kurowany rolling release. W przeciwieństwie do Archa, oprogramowanie na Solusie jest powszechnie określane jako nowatorskie, zazwyczaj wyłączając oprogramowanie beta, i jest wydawane po krótkim okresie testowania (w niestabilnym repozytorium oprogramowania) użytkownikom końcowym w celu zapewnienia bezpieczniejszych, bardziej stabilnych i niezawodnych aktualizacji. Poprzez nadanie priorytetu użyteczności (kurowany rolling release) w porównaniu z dostępnością (czysta wersja ciągła), Solus zamierza udostępnić system operacyjny na szerszym rynku docelowym niż Arch Linux, który jest skierowany głównie do bardziej zaawansowanych użytkowników posiadających dogłębną wiedzę techniczną na temat systemu.

Solus jest także kuratorską wersją umożliwiającą użytkownikom uczestniczenie w rzeczywistym procesie kuratorskim, rozumianym szeroko jako proces, w którym oprogramowanie jest wybierane, utrzymywane i aktualizowane (po stronie serwera w repozytoriach oprogramowania systemu operacyjnego oraz po stronie klienta w systemie komputerowym użytkowników końcowych). Dokładniej, w przeciwieństwie do innych systemów operacyjnych z różnymi „wymuszonymi mechanizmami aktualizacji”, użytkownik Solus ma swobodę wyboru tego, co zostanie zaktualizowane i kiedy aktualizacje zostaną zastosowane (jeśli w ogóle), z wyjątkiem obowiązkowych aktualizacji zabezpieczeń.

Dostępność oprogramowania[edytuj | edytuj kod]

Solus jest instalowany z szeroką gamą oprogramowania, które zawiera najnowsze wersje Firefoxa, Thunderbirda, Transmission i GNOME MPV. Menadżerem pakietów dystrybucji jest eopkg[33]. Do instalacji oprogramowania można wykorzystać zarówno polecenia terminala, jak i graficzną nakładkę – Centrum oprgramowania. Bezprzewodowe układy scalone i modemy są obsługiwane przez opcjonalne niewolne pakiety oprogramowania sprzętowego.

W Solusie menedżer pakietów nie jest przeznaczony do użycia jako narzędzie do wdrażania, ale do budowania oprogramowania[34] odróżniając go od mniej przyjaznych dla początkujących praktyk w innych systemach operacyjnych opartych na Linuksie.

Oprogramowanie opracowane przez Solus[edytuj | edytuj kod]

  • Środowisko graficzne Budgie: pulpit bazujący na GTK+ 3, który ściśle integruje się ze zbiorem oprogramowania GNOME, wykorzystując podstawową technologię[35]. 25 stycznia 2017 r. ogłoszono, że Budgie 11 zostanie napisany w Qt[36]. Jednakże Joshua Strobl stwierdził następnie, że po ponownej ocenie podjęto decyzje, że wersja 11 będzie używała GTK+ 4[37];
    • Raven – pasek boczny, który służy jako panel apletów icentrum powiadomień;
    • Menu Budgie – szybki program do uruchamiania programów, segregujący programy według kategorii;
    • Budgie-wm – menedżer okien Budgie Desktop;
  • eopkg(Evolve OS Package) – menedżer pakietów bazujący na PiSi z dystrybucji Pardus[33];
  • ypkg – narzędzie do konwersji procesu budowania w operację pakowania[38];
  • Centrum oprogramowania – nakładka graficzna do instalacji oprogramowania w Solusie[39];
  • Brisk Menu – menu napisane wspólnie z zespołem programistycznym Ubuntu MATE, używane w Solus MATE[40].

Bezpieczeństwo[edytuj | edytuj kod]

W lipcu 2015 r. Solus ogłosił integrację poprawek Clear Linux, aby zdeprecjonować niezabezpieczone szyfry SSL, odpowiadając na post Arjana van de Vena w Google+[41].

W odpowiedzi na problemy bezpieczeństwa związane z projektem Linux Mint, które wystąpiły pod koniec lutego 2016 r.[42] Solus wprowadził ulepszenia, udostępniając globalny klucz Solus GPG w sekcji pobierania. Joshua Strobl, menedżer ds. komunikacji w Solus, ogłosił rozdzielenie oficjalnych i społecznościowych serwerów lustrzanych na stronie pobierania, regularne kontrole i aktualizacje oficjalnych serwerów oraz „codzienne kontrole integralności każdego lustra ISO”[43][2].

W swoim centrum oprogramowania Solus zawiera szeroką gamę dedykowanego oprogramowania zabezpieczającego, od oprogramowania szyfrującego, takiego jak Veracrypt, po narzędzia do anonimizacji, takie jak Tor.

Solus integruje AppArmor zamiast SELinux w celu ograniczenia uprawnień programów[44].

Popularność[edytuj | edytuj kod]

Ze względu na prywatność użytkowników projekt Solus nie śledzi użytkowników, więc nie ma bezpośredniego i niezawodnego sposobu mierzenia popularności.

19 kwietnia 2018 r. Solus zajął 5 miejsce w 6-miesięcznym rankingu trafień w serwisie DistroWatch, który rejestruje częstotliwość kliknięć stron na własnej stronie[45], 3. miejsce wśród najpopularniejszych dystrybucji rolling release[46] i osiągnął średnią ocenę od czytelników 8,7/10[47].

Ocena[edytuj | edytuj kod]

Solus 3 został uznany za jedną z najlepszych dystrybucji Linuksa w 2017 roku przez OMG! Ubuntu![48]

Matt Hartley pochwalił Solusa w swoim przeglądzie najlepszych systemów operacyjnych opartych na Linuksie w 2017 r., mówiąc „Być może najciekawsza dystrybucja w ostatnich latach […] przy unikalnym podejściu do logicznego przepływu pracy użytkowników, zarządzania pakietami i sposobu współpracy ze społecznościom. Widzę, jak robią wielkie rzeczy w przyszłości”[49].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Joshua Strobl: Solus 4 released. Blogs | Solus, 2019-03-17.
  2. ↑ a b c d e f Strona pobierania obrazu ISO dystrybucji.
  3. ↑ a b Ikey Doherty: Waitres there’s a Plasma desktop in my soup. Blogs | Solus, 2017-05-23.
  4. ↑ Solus: Post informujący o nazwie wersji 1.0. Google+, 2015-09-19.
  5. ↑ Joshua Strobl: This week in Solus -- install 31. Blogs | Solus, 2016-07-10.
  6. ↑ Ikey Doherty: Adopting Flatpak to reassemble third party applications. Blogs | Solus, 2017-01-18.
  7. ↑ Ikey Doherty: Post informujący, że zostanie dodana obsługa paczek Snap. Google+, 2017-08-09.
  8. ↑ Joshua Strobl: We are growing. Blogs | Solus, 2017-06-13.
  9. ↑ First day. Patreon, 2017-07-13.
  10. ↑ Ikey Doherty: List otwarty do Solusa. Phoronix, 2018-11-02.
  11. ↑ Joshua Strobl: Solus 1.0 released. Blogs | Solus, 2015-12-27.
  12. ↑ Jesse Smith: Investigating Solus 1.0. [w:] DistroWatch Weekly, Issue 643, 11 January 2016 [on-line]. DistroWatch.com, 2016-01-11.
  13. ↑ Gary Newell: An Everyday Linux User review of Solus. Everyday Linux User, 2016-03-08.
  14. ↑ Jonathan Corbet: Solus: focusing on desktop Linux. LWN.net, 2016-03-02.
  15. ↑ Gayan: Solus 1.1 Mini Review – Lean & Fast, But Has a Long Way to Go. HesticGeek.com, 2016-03-10.
  16. ↑ Joshua Strobl: Solus 1.2 Shannon released. Blogs | Solus, 2016-06-20.
  17. ↑ Igor Ljubuncic: Solus review – The distro that could not. Dedoimedo.
  18. ↑ Michael Huff: Finding Solace in Solus Linux. Freedom Penguin, 2016-07-28.
  19. ↑ Joshua Strobl: Solus 1.2.0.5 released. Blogs | Solus, 2016-09-07.
  20. ↑ Michael Huff: Solus stands on its own. Freedom Penguin, 2016-09-12.
  21. ↑ Joshua Strobl: Solus 1.2.1-Shannon released. Blogs | Solus, 2016-10-19.
  22. ↑ Joshua Strobl: Solus releases ISO snapshot 2017.01.01.0. Blogs | Solus, 2017-01-01.
  23. ↑ Alwan Rosyidi: Solus 2017.01.01.0: Impressive newcomer. [w:] DistroWatch Weekly, Issue 698, 6 February 2017 [on-line]. DistroWatch.com, 2017-02-06.
  24. ↑ Joshua Strobl: Solus releases ISO snapshot 2017.04.18.0. Blogs | Solus, 2017-04-18.
  25. ↑ Igor Ljubuncic: Solus 2017.04.18.0 review – Second time lucky?. Dedoimondo.
  26. ↑ Joshua Strobl: Solus 3 released. Blogs | Solus, 2017-08-15.
  27. ↑ Jack Wallen: Solus 3 brings maturity and performance to Budgie. Linux.com, 2017-09-15.
  28. ↑ Jesse Smith: Solus 3 and the Budgie desktop. [w:] DistroWatch Weekly, Issue 750, 12 February 2018 [on-line]. DistroWatch.com, 2018-02-12.
  29. ↑ Joshua Strobl: Solus 3 ISO refresh released. Blogs | Solus, 2018-09-20.
  30. ↑ Solus operating system interview. Gadget.
  31. ↑ Zespół tworzący Solus.
  32. ↑ Marius Nestor: Why a Rolling Release Model is the Way to Go for Any OS.
  33. ↑ a b solus-project/package-management. GitHub.
  34. ↑ Gavin Thomas: Solus operating system interview.
  35. ↑ How To Install Budgie Desktop In Ubuntu 16.04 Or 16.10 Via PPA. WebUpd8, 2016-03-03.
  36. ↑ Ikey Doherty: Kicking off Budgie 11. budgie-desktop.org, 2017-01-25.
  37. ↑ Joshua Strobl: What is the current development state of Budgie 11?. Redit, 2018-09-26.
  38. ↑ solus-project/ypkg. GitHub.
  39. ↑ solus-project/solus-sc. GitHub.
  40. ↑ Joshua Strobl: Solus Announces First Release of Brisk Menu. Blogs | Solus, 2016-12-30. [dostęp 2019-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-25)].
  41. ↑ Arjan van de Ven: Deprecating Old Crypto in a Linux Distro…. Google+, 2015-03-24.
  42. ↑ Nick Mediati: Linux Mint website hacked, ISO downloads replaced with backdoored operating system. PCWorld, 2016-02-21.
  43. ↑ Joshua Strobl: This week in Solus – install 21. Blogs | Solus, 2016-02-22.
  44. ↑ Michael Larabel: Solus 3 Linux Distribution Released For Enthusiasts. Phoronix, 2017-08-15.
  45. ↑ DistroWatch.com: Put the fun back into computing. Use Linux, BSD..
  46. ↑ DistroWatch.com: Put the fun back into computing. Use Linux, BSD..
  47. ↑ DistroWatch.com: Solus.
  48. ↑ Joey Sneddon: The Best Linux Apps & Distros of 2017. OMG! Ubuntu!.
  49. ↑ Matt Hartley, Bruce Byfield: Best Linux Distro: Linux Experts Rate Distros. Datamotion, 2017-06-21. [dostęp 2019-03-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-09)].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Solus_(dystrybucja_Linuksa)&oldid=71964687”