Grazymy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m →‎top: poprawa linkowań, replaced: [[Województwo olsztyńskie (1975-1998) → [[Województwo olsztyńskie (1975–1998)
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 37: Linia 37:
== Zabytki ==
== Zabytki ==
* Neobarokowy pałac, zbudowany w połowie XIX w., z wykorzystaniem murów wcześniejszej budowli z 1794 roku.
* Neobarokowy pałac, zbudowany w połowie XIX w., z wykorzystaniem murów wcześniejszej budowli z 1794 roku.
* Grodzisko położone 0,5 km na południowy wschód od wsi. Posadowione na wzniesieniu, które opływa półkolem bezimienny strumień wypływający z jeziora. Obiekt ma lekko owalną, wydłużoną po linii północ-południe formę (wymiary 42x39 m). Wysokość wału w stosunku do skraju - wypiętrzonego w centralnej części - majdanu wynosi 2,5 - 3,5 m. Od strony północno-zachodniej grodziska wyraźnie czytelne są relikty suchej fosy o szerokości około 4 m i głębokości 1 m. W południowo-wschodniej części majdanu znajduje się kwadratowy (1,5x1,5 m) wkop, wykonany niedawno. Chronologia: wczesne średniowiecze (XI-XIII w.)<ref>M. J. Hoffmann, A. Mackiewicz, Średniowieczne założenia obronne powiatu ostródzkiego, Ostróda 2004</ref>.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 12:53, 15 cze 2016

Grazymy
{{{rodzaj miejscowości}}}
ilustracja
Państwo warmińsko-mazurskie
Powiat

olsztyński

Gmina

Gietrzwałd

Strefa numeracyjna

(+48) 89

Tablice rejestracyjne

NOL

SIMC

0473603

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark}

Grazymy (dawniej,. niem. Graznitz) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Gietrzwałd. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Nazwa wsi wywodzi się od imienia jednego z pierwszych właścicieli - Grasima. W miejscowości funkcjonuje Dom Pomocy Społecznej, przeznaczony jest dla 94 niepełnosprawnych intelektualnie dorosłych mężczyzn. Przebywają tu osoby z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim, znacznym, umiarkowanym i lekkim na pobyt stały.[1]

Historia

Wieś wspominana w dokumentach w II połowie XIII wieku. W czasach krzyżackich wieś pojawia się w dokumentach w roku 1352, podlegała pod komturię w Olsztynku, były to dobra rycerskie o powierzchni 10 włók [2]. W 1352 r. mistrz krzyżacki Winrich von Kniprode nadał braciom Jakubowi, Piotrowi, Grasimowi i Claukenowi (Jacop, Peter, Grasim, Clauken) 11 włók ziemi z prawem dziedziczenia, z sześcioma latami wolnymi od podatku (wolnizna). W XV wieku właścicielem Grazym był Hans von Grasnisse. W późniejszym czasie majątek ziemski o majątki: Łęguty, Dragolice, Łopkajny (Lopkajny) i Rapaty. W 1540 r. na 11 włókach gospodarzyli Fabian i Paul. Od 1544 r. wieś należała do rodziny Borck z Ramot. W 1639 r. do wsi należało 11 włók ziemi a właścicielem był Fabian Borck.

W 1937 roku majątek Grazymy obejmował łącznie w sumie 31 490 ha. Ostatnim właścicielem był Albrecht Stein von Kamienski. Od 1945 r. w pałacu mieścił się Dom Dziecka, a od roku 1956 Dom Dla Psychicznie i Nerwowo Chorych.

Zabytki

  • Neobarokowy pałac, zbudowany w połowie XIX w., z wykorzystaniem murów wcześniejszej budowli z 1794 roku.
  • Grodzisko położone 0,5 km na południowy wschód od wsi. Posadowione na wzniesieniu, które opływa półkolem bezimienny strumień wypływający z jeziora. Obiekt ma lekko owalną, wydłużoną po linii północ-południe formę (wymiary 42x39 m). Wysokość wału w stosunku do skraju - wypiętrzonego w centralnej części - majdanu wynosi 2,5 - 3,5 m. Od strony północno-zachodniej grodziska wyraźnie czytelne są relikty suchej fosy o szerokości około 4 m i głębokości 1 m. W południowo-wschodniej części majdanu znajduje się kwadratowy (1,5x1,5 m) wkop, wykonany niedawno. Chronologia: wczesne średniowiecze (XI-XIII w.)[3].

Bibliografia

  • Jan Dąbrowski, Siedem wieków Łukty, 600-lecie kościoła, 50-lecie parafii Matki Boskiej Częstochowskiej, Wydawnictwo WPW C. Porycki, P. Wasześcik Sp. J., Olsztyn 2007, ISBN 83-917924-6-3
  • Historia (strona internetowa Domu Pomocy Społecznej [2], dostęp 14.05.2015)
  1. [1]
  2. Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103-118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
  3. M. J. Hoffmann, A. Mackiewicz, Średniowieczne założenia obronne powiatu ostródzkiego, Ostróda 2004