Oblężenie Lachowicz: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
→‎Bibliografia: drobne redakcyjne, ilustracja
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
→‎Oblężenie: drobne merytoryczne
Linia 28: Linia 28:
'''Oblężenie Lachowicz''' miało miejsce w dniach 23 marca-28 czerwca 1660 roku podczas [[wojna polsko-rosyjska 1654-1667|wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667]].
'''Oblężenie Lachowicz''' miało miejsce w dniach 23 marca-28 czerwca 1660 roku podczas [[wojna polsko-rosyjska 1654-1667|wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667]].


Dnia 23 marca 1660 roku armia rosyjska (ok. 11 tys. żołnierzy<ref>Курбатов О. А. «Литовский поход 7168 г.» кн. И. А. Хованского и битва при Полонке 18 июня 1660 г.//Славяноведение. 2003. № 4. С. 25 – 40.</ref>) pod wodzą [[Iwan Chowański (zm. 1682)|Iwana Chowańskiego]] obległa [[Lachowicze]], jedną z największych twierdz [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]] na [[Białoruś|Białorusi]]. [[Garnizon]]em [[twierdza|twierdzy]] dowodził [[wojski]] [[Rzeczyca (obwód homelski)|rzeczycki]] [[Mikołaj Judycki]] mający do dyspozycji 29 dział, 59 hakownic, dwie śmigownice, 141 zbroi pikinierskich i 257 obojczyków do tych zbroi oraz 551 hełmów.
Dnia 23 marca 1660 roku armia rosyjska (ok. 11 tys. żołnierzy<ref name=":0">Курбатов О. А. «Литовский поход 7168 г.» кн. И. А. Хованского и битва при Полонке 18 июня 1660 г.//Славяноведение. 2003. № 4. С. 25 – 40.</ref>) pod wodzą [[Iwan Chowański (zm. 1682)|Iwana Chowańskiego]] obległa [[Lachowicze]], jedną z największych twierdz [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]] na [[Białoruś|Białorusi]]. [[Garnizon]]em [[twierdza|twierdzy]] dowodził [[wojski]] [[Rzeczyca (obwód homelski)|rzeczycki]] [[Mikołaj Judycki]] mający do dyspozycji 29 dział, 59 hakownic, dwie śmigownice, 141 zbroi pikinierskich i 257 obojczyków do tych zbroi oraz 551 hełmów.


== Opis twierdzy ==
== Opis twierdzy ==
Linia 34: Linia 34:


== Oblężenie ==
== Oblężenie ==
Podczas trzech miesięcy oblężenia twierdza wytrzymała cztery rosyjskie szturmy. Dwa pierwsze w kwietniu po zbudowaniu baterii oblężniczych i [[aprosze|aproszy]]. Wojska moskiewskie podczas ataku krzyczały według relacji{{doprecyzuj|data=2016-07|czyjej?}} „cariew, cariew gorod!”. W wyniku dwóch szturmów Chowański według relacji{{doprecyzuj|data=2016-07|czyjej?}} na wałach stracił około 1 tys. ludzi, a drugie tyle zostało zabitych od ognia armatniego. 17 wziętych do niewoli Moskwian powieszono na wałach. Wojska moskiewskie nękały nieustannie oddziały Samuela Oskierki i mordowały okoliczną ludność (spaliły m.in. Zelwę).
W dniu 23 marca dowódca twierdzy Mikołaj Judycki odmówił poddania twierdzy, w związku z czym Iwan Chowański polecił rozpocząć przygotowania do szturmu poprzez zbudowanie baterii oblężniczych i [[aprosze|aproszy]]. Pierwszy szturm przeprowadzono tuż przed świtem 26 marca. Wojska moskiewskie podczas ataku krzyczały według relacji „cariew, cariew gorod!”<ref name=":0" />. Po wdarciu się wroga na wały, obudzona załoga twierdzy po kilku godzinach walki wyparła Moskwian zabijając kilkudziesięciu napastników<ref>Акты Московского государства, Т. III. — № 58. — С.64-65</ref>. Kolejny atak Moskwianie przeprowadzili 15 maja, jednak ten także został odparty. W wyniku dwóch szturmów Chowański według relacji{{doprecyzuj|data=2016-07|czyjej?}} na wałach stracił około 1 tys. ludzi, a drugie tyle zostało zabitych od ognia armatniego. 17 wziętych do niewoli Moskwian powieszono na wałach. Wojska moskiewskie nękały nieustannie oddziały Samuela Oskierki i mordowały okoliczną ludność (spaliły m.in. Zelwę).


Po przybyciu z Moskwy oddziału liczącego 3 tysiące strzelców pod koniec maja przypuszczono trzeci szturm, który został odparty przy dużych stratach strzelców, a następnie w nocy czwarty szturm, także odparty przez załogę twierdzy. W obozie oblegających Rosjan szerzyła się dezercja (co noc uciekało po kilkudziesięciu żołnierzy)<ref>Marcin Gawęda, „Połonka-Basia 1660, Dom Wydawniczy Bellona, s. 167.</ref>. Zbliżająca się odsiecz armii polsko-litewskiej [[województwo ruskie|wojewody ruskiego]] [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]] i [[hetman wielki litewski|hetmana wielkiego litewskiego]] [[Paweł Jan Sapieha|Pawła Sapiehy]] sprawiła, że Chowański zwinął oblężenie, zostawiając kilka tysięcy piechoty w obozie dla blokowania garnizonu, i ruszył naprzeciw zbliżającej się odsieczy. Przegrana przez Rosjan [[bitwa pod Połonką]] uratowała broniące się od trzech miesięcy Lachowicze. Na wieść o klęsce siły rosyjskie odeszły spod Lachowicz, a 2 lipca pod mury twierdzy przybyła zwycięska armia polsko-litewska. Udaną obronę Lachowicz ówcześni ludzie przypisywali interwencji Matki Boskiej, przez co zyskała miano „litewskiej [[Jasna Góra|Jasnej Góry]]”. Była to obok [[Słuck]]a jedyna forteca [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]], która pozostała niezdobyta aż do końca wojny polsko-rosyjskiej.
Po przybyciu z Moskwy oddziału liczącego 3 tysiące strzelców pod koniec maja przypuszczono trzeci szturm, który został odparty przy dużych stratach atakujących, a następnie w nocy czwarty szturm, także odparty przez załogę twierdzy. Podczas trzech miesięcy oblężenia twierdza wytrzymała cztery rosyjskie szturmy. W obozie oblegających Rosjan szerzyła się dezercja (co noc uciekało po kilkudziesięciu żołnierzy)<ref>Marcin Gawęda, „Połonka-Basia 1660, Dom Wydawniczy Bellona, s. 167.</ref>.
Zbliżająca się odsiecz armii polsko-litewskiej [[województwo ruskie|wojewody ruskiego]] [[Stefan Czarniecki|Stefana Czarnieckiego]] i [[hetman wielki litewski|hetmana wielkiego litewskiego]] [[Paweł Jan Sapieha|Pawła Sapiehy]] sprawiła, że Chowański zwinął oblężenie, zostawiając kilka tysięcy piechoty w obozie dla blokowania garnizonu, i ruszył naprzeciw zbliżającej się odsieczy. Przegrana przez Rosjan [[bitwa pod Połonką]] w dniu 28 czerwca uratowała broniące się od trzech miesięcy Lachowicze. Na wieść o klęsce siły rosyjskie odeszły spod Lachowicz, a 2 lipca pod mury twierdzy przybyła zwycięska armia polsko-litewska.
Udaną obronę Lachowicz ówcześni ludzie przypisywali interwencji Matki Boskiej, przez co zyskała miano „litewskiej [[Jasna Góra|Jasnej Góry]]”.
Lachowicze były obok [[Słuck]]a jedyna fortecą [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]], która pozostała niezdobyta aż do końca wojny polsko-rosyjskiej.


== Galeria ==
== Galeria ==
<gallery widths="200" heights="200" perrow="3" caption=>
<gallery widths="200" heights="200" perrow="3" caption="">
Plik:Lachowicze1.jpg|Twierdza w Lachowiczach w XVII w.
Plik:Lachowicze1.jpg|Twierdza w Lachowiczach w XVII w.
Plik:Lachavicki zamak. Ляхавіцкі замак (1660).jpg|Fragment mapy oblężenia z 1660 r.
Plik:Lachavicki zamak. Ляхавіцкі замак (1660).jpg|Fragment mapy oblężenia z 1660 r.

Wersja z 13:31, 28 cze 2018

Oblężenie Lachowicz
wojna polsko-rosyjska 1654-1667
Ilustracja
Oblężenie Lachowicz, grawer z XVII w.
Czas

23 marca - 28 czerwca 1660

Miejsce

Lachowicze

Terytorium

dzisiejsza Białoruś

Wynik

zwycięstwo Polaków i Litwinów

Strony konfliktu
I Rzeczpospolita Carstwo Rosyjskie
Dowódcy
Mikołaj Judycki Iwan Chowański
Siły
2500 10 000 - 11 000
Straty
nieznane nieznane
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
53°02′N 26°16′E/53,033333 26,266667

Szablon:Wojna polsko-rosyjska 1654-1667

Jan Chryzostom Pasek pod Lachowiczami, obraz Juliusza Kossaka

Oblężenie Lachowicz miało miejsce w dniach 23 marca-28 czerwca 1660 roku podczas wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667.

Dnia 23 marca 1660 roku armia rosyjska (ok. 11 tys. żołnierzy[1]) pod wodzą Iwana Chowańskiego obległa Lachowicze, jedną z największych twierdz Rzeczypospolitej na Białorusi. Garnizonem twierdzy dowodził wojski rzeczycki Mikołaj Judycki mający do dyspozycji 29 dział, 59 hakownic, dwie śmigownice, 141 zbroi pikinierskich i 257 obojczyków do tych zbroi oraz 551 hełmów.

Opis twierdzy

Twierdza miała cztery bastiony i trzy nadszańce. Bastion sadowy od strony sadu z nadszańcem; bastion położony niedaleko „kawalera rynkowego”; bastion wodny z nadszańcem i bastion pusty, ponieważ nie miał nadszańca (zwanego też kawalerem). Na bastionie sadowym rozmieszczono ciężkie działa („Cantor” i „Bazyliszek”), na nadszańcu miało stanowisko strzeleckie działo zwane „Wieloryb”. Jedna strona bastionu miała kazamatę z działem szrotowym „Jgnis”. Naprzeciw bramy znajdował się szaniec lub kawaler z 18-funtowym działkiem „Samson”.

Oblężenie

W dniu 23 marca dowódca twierdzy Mikołaj Judycki odmówił poddania twierdzy, w związku z czym Iwan Chowański polecił rozpocząć przygotowania do szturmu poprzez zbudowanie baterii oblężniczych i aproszy. Pierwszy szturm przeprowadzono tuż przed świtem 26 marca. Wojska moskiewskie podczas ataku krzyczały według relacji „cariew, cariew gorod!”[1]. Po wdarciu się wroga na wały, obudzona załoga twierdzy po kilku godzinach walki wyparła Moskwian zabijając kilkudziesięciu napastników[2]. Kolejny atak Moskwianie przeprowadzili 15 maja, jednak ten także został odparty. W wyniku dwóch szturmów Chowański według relacji[czyjej?] na wałach stracił około 1 tys. ludzi, a drugie tyle zostało zabitych od ognia armatniego. 17 wziętych do niewoli Moskwian powieszono na wałach. Wojska moskiewskie nękały nieustannie oddziały Samuela Oskierki i mordowały okoliczną ludność (spaliły m.in. Zelwę).

Po przybyciu z Moskwy oddziału liczącego 3 tysiące strzelców pod koniec maja przypuszczono trzeci szturm, który został odparty przy dużych stratach atakujących, a następnie w nocy czwarty szturm, także odparty przez załogę twierdzy. Podczas trzech miesięcy oblężenia twierdza wytrzymała cztery rosyjskie szturmy. W obozie oblegających Rosjan szerzyła się dezercja (co noc uciekało po kilkudziesięciu żołnierzy)[3].

Zbliżająca się odsiecz armii polsko-litewskiej wojewody ruskiego Stefana Czarnieckiego i hetmana wielkiego litewskiego Pawła Sapiehy sprawiła, że Chowański zwinął oblężenie, zostawiając kilka tysięcy piechoty w obozie dla blokowania garnizonu, i ruszył naprzeciw zbliżającej się odsieczy. Przegrana przez Rosjan bitwa pod Połonką w dniu 28 czerwca uratowała broniące się od trzech miesięcy Lachowicze. Na wieść o klęsce siły rosyjskie odeszły spod Lachowicz, a 2 lipca pod mury twierdzy przybyła zwycięska armia polsko-litewska.

Udaną obronę Lachowicz ówcześni ludzie przypisywali interwencji Matki Boskiej, przez co zyskała miano „litewskiej Jasnej Góry”.

Lachowicze były obok Słucka jedyna fortecą Wielkiego Księstwa Litewskiego, która pozostała niezdobyta aż do końca wojny polsko-rosyjskiej.

Galeria

  • Twierdza w Lachowiczach w XVII w.
    Twierdza w Lachowiczach w XVII w.
  • Fragment mapy oblężenia z 1660 r.
    Fragment mapy oblężenia z 1660 r.
  • Twierdza w 1660 roku (wyrys z planu)
    Twierdza w 1660 roku (wyrys z planu)

Bibliografia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Курбатов О. А. «Литовский поход 7168 г.» кн. И. А. Хованского и битва при Полонке 18 июня 1660 г.//Славяноведение. 2003. № 4. С. 25 – 40.
  2. ↑ Акты Московского государства, Т. III. — № 58. — С.64-65
  3. ↑ Marcin Gawęda, „Połonka-Basia 1660, Dom Wydawniczy Bellona, s. 167.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Oblężenie_Lachowicz&oldid=53811518”