Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
merytoryczne Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
| Linia 65: | Linia 65: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie''' ({{w języku|be|Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі}}) – nieistniejący dziś, |
'''Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie''' ({{w języku|be|Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі}}) – nieistniejący dziś, manierystyczny [[kościół farny]] w [[Grodno|Grodnie]], wzniesiony w 2. poł. [[XVI wiek|XVI]] w. Ponieważ fundatorem pierwszego drewnianego kościoła był [[Witold Kiejstutowicz|wielki książę litewski Witold]], świątynię nazywano też '''farą Witoldową.''' W 1961 r. na rozkaz miejscowych władz komunistycznych zabytkowa świątynia została wysadzona w powietrze. |
||
== Budowa i dalsze losy świątyni == |
== Budowa i dalsze losy świątyni == |
||
Wersja z 20:11, 16 lut 2019
| Ilustracja Fara Witoldowa w latach 30. XX wieku | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Białorusi  | |||||||||||
| 53°40′43,2840″N 23°49′42,8520″E/53,678690 23,828570 | |||||||||||
Kościół Najświętszej Maryi Panny w Grodnie (biał. Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі) – nieistniejący dziś, manierystyczny kościół farny w Grodnie, wzniesiony w 2. poł. XVI w. Ponieważ fundatorem pierwszego drewnianego kościoła był wielki książę litewski Witold, świątynię nazywano też farą Witoldową. W 1961 r. na rozkaz miejscowych władz komunistycznych zabytkowa świątynia została wysadzona w powietrze.
Budowa i dalsze losy świątyni
Ufundowana przez księcia Witolda świątynia była najstarszą katolicką świątynią Grodna. Kilkakrotnie padała ofiarą pożarów, ale za każdym razem ją odbudowywano (m.in. za panowania Aleksandra Jagiellończyka i za czasów królowej Bony).
Król Stefan Batory, który u schyłku życia obrał Grodno za swoją siedzibę, polecił wznieść nową, tym razem murowaną świątynię. Według zachowanych materiałów zakonu jezuitów, nowa świątynia (z cegły) została zbudowana w latach 1584–1587 w stylu gotycko-manierystycznym, zaś autorem projektu najprawdopodobniej był architekt-jezuit Jan Maria Bernardoni.
Tragedie, jakie w kolejnych wiekach dotykały miasto, nie ominęły też Witoldowej fary. Świątynia doznała poważnych zniszczeń w czasie okupacji miasta przez wojska moskiewskie (1655–1661), następnie podczas wojny północnej (na pocz. XVIII w.), dodatkowo w II poł. XVIII w. znów kilkakrotnie spustoszyły ją pożary. Z powodu wspomnianych zniszczeń świątyni nabożeństwa i posługi duszpasterskie przeniesiono do pobliskiego, pojezuickiego kościoła pw. św. Franciszka Ksawerego.
Po rozbiorach Polski Grodno znalazło się pod okupacją rosyjską, natomiast świątynia została przekazana prawosławnym i zamieniona na sobór Mądrości Bożej. Projekt przebudowy budynku w stylu rosyjsko-bizantyjskim wykonał Nikołaj Czagin[1]. Po I wojnie światowej oraz starciach polsko-bolszewickich fara wróciła w ręce katolików i, wyremontowana z przywróceniem gotyckiego charakteru według projektu Oskara Sosnowskiego w latach 1924–34, pełniła do 1939 r. funkcję kościoła garnizonowego.
Po zakończeniu II wojny światowej sowieci zamknęli świątynię, a następnie przerobili ją na magazyn po czym budowla niszczała coraz bardziej. W marcu 1961 r. wydano decyzję o jego wyburzeniu. 29 listopada 1961 r. na polecenie sowieckich władz miejskich kościół został wysadzony w powietrze przez jednostkę saperów z Leningradu. Na miejscu gdzie stała świątynia, znajduje się dzisiaj niewielki plac miejski.
Ilustracje historyczne
-
Fara Witoldowa (grawiura z ok. 1600 r.) -
Plan przyziemia świątyni – przekrój -
Fara Witoldowa po przebudowie na cerkiew -
Fara Witoldowa i kościół pojezuicki (w głębi)
