Brama Bartłomieja Berrecciego na Wawelu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
merytoryczne
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
Linia 4: Linia 4:
'''Brama Bartłomieja Berrecciego''' – brama wjazdowa [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskiego]] na [[Wawel]]u, prowadząca na dziedziniec arkadowy. Budynek bramy składa się dwóch pięter, których pomieszczenia wchodzą obecnie w obręb ekspozycji [[Sztuka Wschodu na Wawelu|Sztuki Wschodu]]. Swoją nazwę wzięła od budowniczego – [[Bartolommeo Berrecci|Bartłomieja Berrecciego]].
'''Brama Bartłomieja Berrecciego''' – brama wjazdowa [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskiego]] na [[Wawel]]u, prowadząca na dziedziniec arkadowy. Budynek bramy składa się dwóch pięter, których pomieszczenia wchodzą obecnie w obręb ekspozycji [[Sztuka Wschodu na Wawelu|Sztuki Wschodu]]. Swoją nazwę wzięła od budowniczego – [[Bartolommeo Berrecci|Bartłomieja Berrecciego]].


Od strony zachodniej w bramie znajdują się trzy wejścia, z których środkowe, największe, ozdobione jest łacińskim napisem ''SI DEUS NOBISCUM QUIS CONTRA NOS'' – ''Jeśli Bóg z nami, któż przeciw nam''<ref>[[List do Rzymian]] 8,31</ref>. Kamieniarka okien jest renesansowa, ale występuje tu też element wcześniejszy – nad oknem II piętra znajduje się kamienny [[Godło Rzeczypospolitej Polskiej|Orzeł Piastowski]] z datą [[1370]], który przeniesiono tu z [[Pałac Królewski w Łobzowie (Kraków)|Pałacu w Łobzowie]]. [[Attyka (architektura)|Attyka]] wieńcząca bramę jest [[klasycyzm|klasycystyczna]] (koniec XVIII wieku) i zastąpiła attykę renesansową.
Od strony zachodniej w bramie znajduje się portal wjazdu (pierwotnie bez bramek bocznych). Na belkowaniu o gładkim gryzie namalowany jest złocony łaciński napise ''SI DEUS NOBISCUM QUIS CONTRA NOS'' – ''Jeśli Bóg z nami, któż przeciw nam''<ref>[[List do Rzymian]] 8,31</ref>. W pierwszej połowie XVIII wieku odnowiono portal główny i wymieniono większość elementów w zubożonej formie, bez niektórych szczegółów dekoracyjnych. Górną częśc fasady tworzyła attyka zwieńczona wazonami. Elewację pokrywała dekoracja malarska wykonana w 1534 roku przez Hansa Dürera przedstawiająca świętych Wacława i Floriana, a na I piętrze między oknami cztery postaci podpisane LIBERTAS, RELIGIO, IVSTITIA i FORTITUDO. Także na II piętrze znajdowały się dekoracje ze "znakami wojennymi". Kamieniarka okien jest renesansowa, ale występuje tu też element wcześniejszy – nad oknem II piętra znajduje się kamienny [[Godło Rzeczypospolitej Polskiej|Orzeł Piastowski]] z datą [[1370]], który przeniesiono tu z [[Pałac Królewski w Łobzowie (Kraków)|Pałacu w Łobzowie]]. [[Attyka (architektura)|Attyka]] wieńcząca bramę jest [[klasycyzm|klasycystyczna]] (koniec XVIII wieku) i zastąpiła attykę renesansową.


Sień zdobią trzy tarcze z herbami [[Polska|Polski]], [[Litwa|Litwy]] i [[Sforzowie|Sforzów]], wykonane przez Berrecciego. Rozety na [[arkada|arkadzie]] prowadzącej bezpośrednio na dziedziniec zdobili [[Franciszek Florentczyk]] i Berrecci.
Sień zdobią trzy tarcze z herbami [[Polska|Polski]], [[Litwa|Litwy]] i [[Sforzowie|Sforzów]], wykonane przez Berrecciego. Rozety na [[arkada|arkadzie]] prowadzącej bezpośrednio na dziedziniec zdobili [[Franciszek Florentczyk]] i Berrecci.

Wersja z 01:33, 3 sty 2020

Brama Berrecciego, prowadząca na Dziedziniec arkadowy, od strony Dziedzińca Zewnętrznego
Wnętrze bramy
Brama Berrecciego od strony Dziedzińca Arkadowego

Brama Bartłomieja Berrecciego – brama wjazdowa Zamku Królewskiego na Wawelu, prowadząca na dziedziniec arkadowy. Budynek bramy składa się dwóch pięter, których pomieszczenia wchodzą obecnie w obręb ekspozycji Sztuki Wschodu. Swoją nazwę wzięła od budowniczego – Bartłomieja Berrecciego.

Od strony zachodniej w bramie znajduje się portal wjazdu (pierwotnie bez bramek bocznych). Na belkowaniu o gładkim gryzie namalowany jest złocony łaciński napise SI DEUS NOBISCUM QUIS CONTRA NOSJeśli Bóg z nami, któż przeciw nam[1]. W pierwszej połowie XVIII wieku odnowiono portal główny i wymieniono większość elementów w zubożonej formie, bez niektórych szczegółów dekoracyjnych. Górną częśc fasady tworzyła attyka zwieńczona wazonami. Elewację pokrywała dekoracja malarska wykonana w 1534 roku przez Hansa Dürera przedstawiająca świętych Wacława i Floriana, a na I piętrze między oknami cztery postaci podpisane LIBERTAS, RELIGIO, IVSTITIA i FORTITUDO. Także na II piętrze znajdowały się dekoracje ze "znakami wojennymi". Kamieniarka okien jest renesansowa, ale występuje tu też element wcześniejszy – nad oknem II piętra znajduje się kamienny Orzeł Piastowski z datą 1370, który przeniesiono tu z Pałacu w Łobzowie. Attyka wieńcząca bramę jest klasycystyczna (koniec XVIII wieku) i zastąpiła attykę renesansową.

Sień zdobią trzy tarcze z herbami Polski, Litwy i Sforzów, wykonane przez Berrecciego. Rozety na arkadzie prowadzącej bezpośrednio na dziedziniec zdobili Franciszek Florentczyk i Berrecci.

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

  • Andrzej Fischinger, Marcin Fabiański Dzieje budowy renesansowego zamku na Wawelu, około 1504-1548, Wyd: Zamek Królewski na Wawelu, Kraków 2009
  • Kazimierz Kuczman, Wzgórze Wawelskie: Przewodnik; [Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków], Kraków 1988, wyd. drugie.