Nowogródek: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
zamiana grafiki |
→Zabytki: drobne redakcyjne |
||
| Linia 85: | Linia 85: | ||
**Cerkiew prawosławna, późnogotycka pw. śś. Borysa i Gleba, fundacji ks. [[Konstanty Ostrogski|Konstantego Ostrogskiego]], zbudowana w 1517 r. przebudowana w 1632 r. Zamieniona w cerkiew unicką w XVII w. Od 1839 r. cerkiew prawosławna, zamknięta w 1961 r. (było w niej archiwum), zwrócona wiernym w 1996 r. |
**Cerkiew prawosławna, późnogotycka pw. śś. Borysa i Gleba, fundacji ks. [[Konstanty Ostrogski|Konstantego Ostrogskiego]], zbudowana w 1517 r. przebudowana w 1632 r. Zamieniona w cerkiew unicką w XVII w. Od 1839 r. cerkiew prawosławna, zamknięta w 1961 r. (było w niej archiwum), zwrócona wiernym w 1996 r. |
||
*synagoga z [[XVIII wiek]]u |
*synagoga z [[XVIII wiek]]u |
||
* |
*[[Zamek w Nowogródku]] wybudowany przez [[Mendog|Mendoga]] z połowy [[XIII]] w. - ruiny dwóch wież: Szczytowej i Kościelnej, wały ziemne i gęboka fosa otaczająca zamek. Zamek wysadzili w powietrze Szwedzi w 1706 r. Z zamkowej prawosławnej cerkwi zachowały się fundamenty. |
||
*kościół farny "Biała Fara", barokowy z 1719-23 r. zbudowany w miejscu kościoła z początku [[XV wiek|XV]] w. (fundacji [[Witold (wielki książę litewski)|Księcia Witolda]]. W 1799 r. w nim ochrzczono [[Adam Mickiewicz|A. Mickiewicza]]. W roku 1857 zamknięty (bliski ruinie), odbudowany w 1906 r. nieprzerwanie czynny. W bocznej kaplicy cudowny obraz MB Nowogródzkiej (z inwokacji do ''Pana Tadeusza''). |
*kościół farny "Biała Fara", barokowy z 1719-23 r. zbudowany w miejscu kościoła z początku [[XV wiek|XV]] w. (fundacji [[Witold (wielki książę litewski)|Księcia Witolda]]. W 1799 r. w nim ochrzczono [[Adam Mickiewicz|A. Mickiewicza]]. W roku 1857 zamknięty (bliski ruinie), odbudowany w 1906 r. nieprzerwanie czynny. W bocznej kaplicy cudowny obraz MB Nowogródzkiej (z inwokacji do ''Pana Tadeusza''). |
||
*kościół katolicki, barokowy, podominikański. Kościół i klasztor fundacji [[Krzysztof Chodkiewicz|Krzysztofa Chodkiewicza]] z 1624 r., początkowo drewniany, murowany w 1724 r. W klasztorze była szkoła w której uczył się A.Mickiewicz i [[Jan Czeczot]]. W 1853 r. skasowano klasztor, a kościół przebudowano. Po II wojnie kościół zamknięto w 1948 r (skład mebli). W 1993 r. zwrócony wiernym. |
*kościół katolicki, barokowy, podominikański. Kościół i klasztor fundacji [[Krzysztof Chodkiewicz|Krzysztofa Chodkiewicza]] z 1624 r., początkowo drewniany, murowany w 1724 r. W klasztorze była szkoła w której uczył się A.Mickiewicz i [[Jan Czeczot]]. W 1853 r. skasowano klasztor, a kościół przebudowano. Po II wojnie kościół zamknięto w 1948 r (skład mebli). W 1993 r. zwrócony wiernym. |
||
Wersja z 13:12, 1 wrz 2007
Szablon:Miasto zagranica infobox
Nowogródek (białor.-tar. Наваградак, Nawahradak, biał. Навагрудак) – miasto w zachodniej Białorusi w obwodzie grodzieńskim, na Wyżynie Nowogródzkiej. 31 tys. mieszkańców (1995). Stolica województwa nowogródzkiego Wielkiego Księstwa Litewskiego i I Rzeczypospolitej(1500-1795), stolica województwa nowogródzkiego II Rzeczypospolitej.
Demografia
Historia
- około 1116 - założenie
- 1251 - chrzest pierwszego króla Litwy Mendoga
- 1253 - koronacja Mendoga
- 1422 - ślub Władysława Jagiełły z Sonką Holszańską
- 1444 - prawa miejskie w oparciu o prawo magdeburskie
- od 1507 - stolica województwa
W latach 1581-1775 odbywały się tu sesje kadencji ruskiej Trybunału Litewskiego.
W Nowogródku został ochrzczony i spędził dzieciństwo Adam Mickiewicz.
Książęta
- ?-~1180 Mingajło
- ~1180-12? Skirmunt
- ~1239-1254 Wojsiełk
- 1254-1258 Roman Danielewicz
- 1258-1267 Wojsiełk (zm. 1267)
- ?-~1341 Narymunt (Giedyminowicz; zm. 1348)
- ~1341-~1347 Koriat (Giedyminowicz)
- 1384 Jerzy Kiejstutowicz
- ~1386-~1389 Towtiwil Kiejstutowicz
- 1398-~1421 Zygmunt Kiejstutowicz
- 1440-1441 Michał Zygmuntowicz (zm. 1451)
Zabytki
- kamienice z XVIII i XIX w.
- Dom (dworek) Mickiewicza - Muzeum Adama Mickiewicza
- cerkwie z XVI-XVII w.
- cerkiew, dawny kościół franciszkanów i obok klasztor (obecnie dom mieszkalny). Kościół barokowy z 1718 r. fundacji Tomasza Woyniłłowicza (podstolego nowogródzkiego). W 1831 r. klasztor skasowano a w 1846 r. kościół przebudowano na sobór prawosławny.
- Cerkiew prawosławna, późnogotycka pw. śś. Borysa i Gleba, fundacji ks. Konstantego Ostrogskiego, zbudowana w 1517 r. przebudowana w 1632 r. Zamieniona w cerkiew unicką w XVII w. Od 1839 r. cerkiew prawosławna, zamknięta w 1961 r. (było w niej archiwum), zwrócona wiernym w 1996 r.
- synagoga z XVIII wieku
- Zamek w Nowogródku wybudowany przez Mendoga z połowy XIII w. - ruiny dwóch wież: Szczytowej i Kościelnej, wały ziemne i gęboka fosa otaczająca zamek. Zamek wysadzili w powietrze Szwedzi w 1706 r. Z zamkowej prawosławnej cerkwi zachowały się fundamenty.
- kościół farny "Biała Fara", barokowy z 1719-23 r. zbudowany w miejscu kościoła z początku XV w. (fundacji Księcia Witolda. W 1799 r. w nim ochrzczono A. Mickiewicza. W roku 1857 zamknięty (bliski ruinie), odbudowany w 1906 r. nieprzerwanie czynny. W bocznej kaplicy cudowny obraz MB Nowogródzkiej (z inwokacji do Pana Tadeusza).
- kościół katolicki, barokowy, podominikański. Kościół i klasztor fundacji Krzysztofa Chodkiewicza z 1624 r., początkowo drewniany, murowany w 1724 r. W klasztorze była szkoła w której uczył się A.Mickiewicz i Jan Czeczot. W 1853 r. skasowano klasztor, a kościół przebudowano. Po II wojnie kościół zamknięto w 1948 r (skład mebli). W 1993 r. zwrócony wiernym.