Władysław Kościelski

Władysław Kościelski "Sefer Pasza" herbu Ogończyk (ur. 24 października 1819 w Szarleju nad Gopłem, zm. 17 marca 1895 na zamku Bertholdstein w Styrii) – żołnierz, znany hodowca koni arabskich, kolekcjoner.

Biogram

Był czwartym synem Józefa, szambelana pruskiego i Konstancji z Rokitnickich. W latach 1832-1837 uczył się w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu, w klasie polskiej. Służył w armii pruskiej jako jednoroczny ochotnik w I Pułku Kirasjerów we Wrocławiu; służbę wojskową zakończył przed 1844 rokiem. W 1844 roku bawiąc w Paryżu, na życzenie ks. Adama Jerzego Czartoryskiego przedstawił pisemnie swój ogląd sytuacji politycznej w Wielkim Księstwie Poznańskim (Pogląd na sprawę polską przez hrabiego Władysława Kościelskiego rkp. B.Cz.Ew.XVII 1245, k. 1-10). W r. 1846 został aresztowany i osadzony w Cytadeli poznańskiej, przesiedział w więzieniach półtora roku. Uwolniony przed procesem spiskowców w 1847 roku, uczestniczył w powstaniu 1848 roku (wziął udział w bitwie pod Trzemesznem 11 IV 1848 i być może jeszcze pod Środą 18 IV 1848). W czerwcu tegoż roku był już w Berlinie, gdzie włączył się w walkę propagandową, co doprowadziło do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z Michałem Bakuninem i Karolem Marksem (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu 1849 znalazł się w Turcji i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w Widyniu. W 1852 roku, na krótko, objął po Michale Czajkowskim prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu; zaś w 1854 r. w Stambule w stopniu majora. W czerwcu 1854 jako pułkownik objął dowództwo II pułku gwardii cesarskiej w brygadzie tureckiej. Brał udział w bitwie pod Bałakławą (25 X 1854). Po wojnie za zasługi został nominowany do stopnia generała dywizji i przeniesiony na stanowisko komendanta twierdzy Anpic. Po wstapieniu na tron Abu-ul-Aziza (1861 r.) objął funkcję mistrza ceremonii czy też marszałka dworu. W 1863 objał funkcję inspektora generalnego jazdy tureckiej. Od 1871 r. przebywał w Egipcie gdzie zaprzyjaźnił się z chedywem Ismailem Paszą. W 1873 r.zakupił średniowieczny zamek Bertholdstein, gdzie na stałe osiadł w 1882 roku.

Publikacje

• Widerlegung der offiziellen Nachweisung des General v. Colomb, den Bruch der Convention vom 11. April betreffend, von... Berlin 1848.
• Einige Worte über die aktenmässige Darstellung der polnischen Insurektion im Jahre 1848 mit Genehmigung Sr. Excellenz des commanderenden Generals von C. v. Voigt-Rhetz, Major in königl. preuss. Generalstabe, Berlin 1848.

Bibliografia

• Polski Słownik Biograficzny Tom XIV/3 zeszyt 62. Wrocław - Warszawa - Kraków, 1969, str. 424-425.