Szatan z siódmej klasy

Szatan z siódmej klasy

Autor	Kornel Makuszyński
Wydanie oryginalne
Język	{{{język}}}

{{Książka infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | data powstania = | wikiźródła = | język = | wikicytaty = | alt grafiki = | miejsce wydania = | data wydania = | wydawca = | tytuł oryginalny = Nieznane pola: "kraj oryg wyd", "wydawca oryg", "quote", "data I wyd oryg", "source", "tłumacz", "I wydawca pol", "data I wyd pol", "język oryg wyd" oraz "tytuł oryg".

Szatan z siódmej klasy – powieść dla młodzieży Kornela Makuszyńskiego. Głównym bohaterem jest Adam Cisowski, mądry i logicznie myślący chłopiec z żyłką detektywistyczną. Powieść opowiada o tajemnicy z czasów wojen napoleońskich – zagadce, którą Adaś, wraz z rodziną Gąsowskich będzie musiał rozwiązać.

Czas i miejsce akcji

Akcja rozgrywa się w 1937 r. w Warszawie i w fikcyjnej wsi Bejgoła, położonej niedaleko Wilna. Czas fabularny obejmuje wydarzenia, o których dowiaduje się Adaś z "Rękopisu Księdza Koszyczka", dotyczą one wojny francusko-rosyjskiej w latach 1812-1813, kiedy to w dworku w Bejgole mieszkał Francuz z armii napoleońskiej. Można zatem powiedzieć, że czas fabularny trwa od 1812 r. do 1937 r. Główne wątki w utworze to szkolne kłopoty, historia rodu Gąsowskich, poszukiwanie skarbu. Jest to powieść młodzieżowa, ale zawiera również elementy powieści detektywistycznej.

Bohaterowie

Bohaterowie z 1813 r.

• Pan Gąsowski - dawny gospodarz dworku w Bejgole, mąż pani Domiceli Gąsowskiej,
• Pani Domicela Gąsowska - dawna gospodyni w dworku w Bejgole,
• Ksiądz Jan Koszyczek (brat pani Domiceli) - autor rękopisu, w którym opisał dzieje wojny francusko-rosyjskiej,
• Kamil de Berier - ranny oficer.
• Armand de Berier - żołnierz brat Kamila de Berier

Bohaterowie z 1937 r.

• Adam Cisowski - sprytny uczeń siódmej klasy gimnazjum, o przezwisku "Szatan"; dzięki swej niepospolitej bystrości, odgadł metodę pytania profesora historii; za rok miał zdawać maturę, rozwiązał zagadkę złodziei drzwi,
• ojciec Adasia - lekarz,
• matka Adasia - gospodyni, jak pisze Makuszyński "(...) przedobra kobieta, która (...) miała na głowie cały dom."
• czworo rodzeństwa Adasia - "rozwścieczona czwórka", dwie siostry i dwóch braci,
• profesor Paweł Gąsowski - nauczyciel historii, wielbiciel Napoleona, autor przezwiska Adasia; uczył i pytał wedle własnej metody, którą odkrył Adaś,
• Iwo Gąsowski - brat Pawła Gąsowskiego, mąż Ewy Gąsowskiej, ojciec Wandy Gąsowskiej, matematyk-dyletant,
• Ewa Gąsowska - żona Iwa Gąsowskiego, gospodyni dworku w Bejgole, ciągle zapłakana i wiecznie z katarem,
• Wanda Gąsowska - córka państwa Gąsowskich o pięknych fiołkowych oczach, które uwielbiał Adaś,
• Staszek Burski - przyjaciel Adasia, który go uwolnił z piwnicy; przypadkowo znalazł pióro należące do jednego z kolegów. Siedział z Adasiem w ławce,
• Szostak - chłopiec, któremu Adaś znalazł w księgach rachunkowych nitkę, "udającą" setkę, syn krawcowej,
• fałszywy malarz - człowiek, który kradł drzwi z dworku, złodziej "Rękopisu Księdza Koszyczka",
• Chudzielec - przyjaciel fałszywego malarza, razem uwięzili Adasia i Francuza w piwnicy, zdrajca,
• Garbaty - współpracownik fałszywego malarza i Chudzielca, właściciel groźnych psów,
• Francuz - dobry człowiek, który przypadkiem wpadł na trop skarbu Kamila de Berier; był z Adasiem uwięziony w piwnicy,
• Żelski, Jasiński, Napiórkowski, Stankiewicz, Wilczek, Kaczanowski, Ostrowicki, Wnuk - nazwiska uczniów klasy siódmej, kolegów Adasia,
• Niemczewscy, Gilewicz, Kropka, pan Rozbicki - osoby, które spotkał Adaś podczas swojego udawanego wyjazdu z Bejgoły, postacie znane ze "Złamanego miecza" Kornela Makuszyńskiego.
• ksiądz Kazuro - proboszcz w Bejgole; zaopiekował się chorym Francuzem i udzielił wskazówek, które pomogły Adasiowi odnaleźć zaginione drzwi.

Ekranizacje

Powieść została dwukrotnie sfilmowana:

• wersja z 1960 r.
• wersja z 2006 r.