Legizm: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.6.4) (robot dodaje: az:Leqizm |
WP:SK, infobox, drobne merytoryczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Nazwa chińska infobox|nazwa=Legizm|P=Fǎjiā|WG=Fa-chia|POL=|TRAD=法家|UPR=法家}} |
|||
'''Legizm (legalizm)''' |
'''Legizm (legalizm)''' – [[Chiny|chińska]] szkoła [[filozofia|filozoficzna]], wywodząca się z [[konfucjanizm]]u, ale przyjmująca odmienne spojrzenie na naturę ludzką. Celem legistów było umocnienie [[państwo|państwa]], panującej dynastii oraz armii. Legiści głosili pragmatyczną zasadę przestrzegania wszystkich jasno napisanych i ogłoszonych publicznie praw wydanych przez prawowitego władcę, niezależnie od ich [[moralność|moralnego]] znaczenia. W obliczu prawa wszyscy powinni być równi. W celu ich egzekwowania postulowali wprowadzenie rygorystycznego systemu kar i nagród. |
||
==Przedstawiciele szkoły== |
== Przedstawiciele szkoły == |
||
* [[Shen Dao]] (IV-III w. p.n.e.) - twierdził, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest ''shi'' (władza, autorytet). |
* [[Shen Dao]] (IV-III w. p.n.e.) - twierdził, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest ''shi'' (władza, autorytet). |
||
* [[Shen Buhai]] (zm. w 337 p.n.e.) - nauczał, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest ''shu'' (metoda, sztuka prowadzenia spraw i postępowania z ludźmi). |
* [[Shen Buhai]] (zm. w 337 p.n.e.) - nauczał, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest ''shu'' (metoda, sztuka prowadzenia spraw i postępowania z ludźmi). |
||
Linia 8: | Linia 9: | ||
* [[Li Si]] (ur. ok. 280 r. p.n.e. - zm. 208 r. p.n.e.) – najsłynniejszy praktyk legizmu, kanclerz w państwie [[Państwo Qin|Qin]], a po podbiciu przez nie całych Chin, kanclerz na dworze cesarskim. |
* [[Li Si]] (ur. ok. 280 r. p.n.e. - zm. 208 r. p.n.e.) – najsłynniejszy praktyk legizmu, kanclerz w państwie [[Państwo Qin|Qin]], a po podbiciu przez nie całych Chin, kanclerz na dworze cesarskim. |
||
==Bibliografia== |
== Bibliografia == |
||
* Informacje ze strony http://www.religieifilozofie.prv.pl |
* Informacje ze strony http://www.religieifilozofie.prv.pl |
||
* [[Feng Youlan]], ''Krótka historia filozofii chińskiej'', Warszawa, PWN, 2001 |
* [[Feng Youlan]], ''Krótka historia filozofii chińskiej'', Warszawa, PWN, 2001 |
||
Linia 19: | Linia 20: | ||
[[Kategoria:Kierunki filozoficzne]] |
[[Kategoria:Kierunki filozoficzne]] |
||
{{ |
{{link GA|zh-classical}} |
||
[[az:Leqizm]] |
[[az:Leqizm]] |
Wersja z 22:46, 14 lut 2011
Szablon:Nazwa chińska infobox Legizm (legalizm) – chińska szkoła filozoficzna, wywodząca się z konfucjanizmu, ale przyjmująca odmienne spojrzenie na naturę ludzką. Celem legistów było umocnienie państwa, panującej dynastii oraz armii. Legiści głosili pragmatyczną zasadę przestrzegania wszystkich jasno napisanych i ogłoszonych publicznie praw wydanych przez prawowitego władcę, niezależnie od ich moralnego znaczenia. W obliczu prawa wszyscy powinni być równi. W celu ich egzekwowania postulowali wprowadzenie rygorystycznego systemu kar i nagród.
Przedstawiciele szkoły
- Shen Dao (IV-III w. p.n.e.) - twierdził, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest shi (władza, autorytet).
- Shen Buhai (zm. w 337 p.n.e.) - nauczał, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest shu (metoda, sztuka prowadzenia spraw i postępowania z ludźmi).
- Shang Yang (Gongsun Yang) (zm. w 338 p.n.e.) - twierdził, że najważniejszym czynnikiem w polityce i sprawowaniu władzy jest fa (prawo, reguła).
- Han Feizi (zm. w 233 p.n.e.) - synteza legizmu, ostatni i największy teoretyk szkoły. Uważał że shi, shu i fa są jednakowo niezbędne. Jest autorem Hanfeizi, pokaźnego dzieła składającego się z 55 rozdziałów.
- Li Si (ur. ok. 280 r. p.n.e. - zm. 208 r. p.n.e.) – najsłynniejszy praktyk legizmu, kanclerz w państwie Qin, a po podbiciu przez nie całych Chin, kanclerz na dworze cesarskim.
Bibliografia
- Informacje ze strony http://www.religieifilozofie.prv.pl
- Feng Youlan, Krótka historia filozofii chińskiej, Warszawa, PWN, 2001
- Filozofia wschodu pod redakcją Beaty Szymańskiej, Kraków, Wydawnictwo U.J., 2001