Fort Jesus: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 22:12, 1 lip 2011

Fort Jesus (suahili: Boma la Yesu) - fort w Mombasie w Kenii, w 2011 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia

Fort zbudowali w 1593 roku Portugalczycy z rozkazu króla Filipa II. Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniali się nim władający. Pierwsza zmiana nastąpiła w roku 1631 w czasie powstania ludowego. Wkrótce jednak przybyłe z Zanzibaru portugalskie wojska odbiły fort, dzięki czemu Portugalczycy utrzymali władzę w Mombasie, czerpiąc zyski z handlu na Oceanie Indyjskim aż do końca XVII wieku. Pod koniec lat 90. XVII wieku Mombasę przy wsparciu Lamu i Pate zajęli omańscy Arabowie, przy czym fort poddał się dopiero po 33 miesiącach oblężenia.

W 1728 roku doszło do buntu stacjonujących w forcie afrykańskich żołnierzy, niezadowolonych z rządów arabskich. Wykorzystując sytuację, Portugalczycy ponownie zajęli fort, jednak już po roku powrócili Arabowie z rodu Mazrui, którzy wkrótce ogłosili niepodległość od Omanu i panujących tam Busaidich. Ci ostatni, zająwszy pobliskie Lamu, wielokrotnie atakowali później Mombasę przy wsparciu Brytyjczyków. Busaidi ostatecznie zajęli Mombasę i Fort Jesus w połowie XIX wieku i panowali tam do roku 1875, kiedy to fort wraz z pasem wybrzeża wydzierżawili od nich Brytyjczycy. Od tamtej pory aż do roku 1958 Fort Jesus służył za miejskie więzienie.

Fort Jezus współcześnie

Do naszych czasów z dawnego kompleksu fortu zachował się między innymi "Dom Omański" (Omani House) oraz "Sala Mazruich" (Hall of the Mazrui) z kamiennymi ławami i osiemnastowiecznymi inskrypcjami. Poza tym także ruiny kościoła, magazynów i sklepów.

Obecnie w forcie działa niewielkie muzeum, usytuowane we wschodniej części kompleksu, w dawnych koszarach. Muzeum poświęcone jest historii cywilizacji Suahili - wśród eksponatów znajduje się m.in. ceramika, zarówno miejscowa, jak i przywieziona w przeszłości z Azji (m.in. z Chin). Mieści się tu także ekspozycja etnograficzna poświęcona ludom Mijikenda.

Bibliografia

Trillo, Richard & Torbicz, Jacek; Kenia i Tanzania, seria: Praktyczny przewodnik, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2000, str. 390-392.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 [[Plik:Fort Jesus.jpg|thumb|right|300px|Fort Jesus, Mombasa]]
-'''Fort Jesus''' ([[język suahili|suahili]]: ''Boma la Yesu'') - [[fort]] w [[Mombasa|Mombasie]] w [[Kenia|Kenii]], w [[2011]] roku wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]].
+'''Fort Jesus''' ([[suahili]]: ''Boma la Yesu'') - [[fort]] w [[Mombasa|Mombasie]] w [[Kenia|Kenii]], w 2011 roku wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]].
-===Historia===
+=== Historia ===
-Fort zbudowali w 1593 roku [[Portugalczycy]] z rozkazu króla [[Filip II Habsburg|Filipa II]]. Na przestrzeni wieków wielkokrotnie zmieniał właścicieli. Po raz pierwszy nastąpiło to w roku 1631 w czasie powstania ludowego. Wkrótce jednak przybyłe z [[Zanzibar]]u portugalskie wojska odbiły fort, dzięki czemu Portugalczycy utrzymali władzę w Mombasie, czerpiąc zyski z handlu na [[Ocean Indyjski|Oceanie Indyjskim]] aż do końca [[XVII]] wieku. Pod koniec lat 90. XVII wieku Mombasę przy wsparciu [[Lamu]] i [[Pate]] zajęli [[Oman|omańscy]] [[Arabowie]], a fort poddał się po 33 miesiącach oblężenia.
+Fort zbudowali w 1593 roku [[Portugalczycy]] z rozkazu króla [[Filip II Habsburg|Filipa II]]. Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniali się nim władający. Pierwsza zmiana nastąpiła w roku 1631 w czasie powstania ludowego. Wkrótce jednak przybyłe z [[Zanzibar]]u portugalskie wojska odbiły fort, dzięki czemu Portugalczycy utrzymali władzę w Mombasie, czerpiąc zyski z handlu na [[Ocean Indyjski|Oceanie Indyjskim]] aż do końca XVII wieku. Pod koniec lat 90. XVII wieku Mombasę przy wsparciu [[Lamu]] i [[Pate]] zajęli [[Oman|omańscy]] [[Arabowie]], przy czym fort poddał się dopiero po 33 miesiącach oblężenia.
-W 1728 roku doszło do buntu stacjonujących w forcie afrykańskich żołnieży, niezadowolonych z rządów Arabów. Wykorzystując sytuację, Portugalczycy ponownie zajęli fort, jednak już po roku powrócili Arabowie z rodu [[Mazrui]], którzy wkrótce ogłosili niepodległość od [[Oman]]u i panujących tam [[Busaidi]]ch. Ci ostatni jednak, zająwszy pobliskie [[Lamu]], wielokrotnie atakowali w późniejszych wiekach Mombasę przy wsparciu [[Brytyjczycy|Brytyjczyków]]. Busaidi ostatecznie zajęli Mombasę i Fort Jesus w połowie [[XIX]] wieku i panowali tam do roku 1875, kiedy fort wraz z pasem wybrzeża wydzierżawili od nich Brytyjczycy. Od tamtej pory aż do roku 1958 Fort Jesus służył za miejskie więzienie.
+W 1728 roku doszło do buntu stacjonujących w forcie afrykańskich żołnierzy, niezadowolonych z rządów arabskich. Wykorzystując sytuację, Portugalczycy ponownie zajęli fort, jednak już po roku powrócili Arabowie z rodu [[Mazrui]], którzy wkrótce ogłosili niepodległość od [[Oman]]u i panujących tam [[Busaidi]]ch. Ci ostatni, zająwszy pobliskie [[Lamu]], wielokrotnie atakowali później Mombasę przy wsparciu [[Brytyjczycy|Brytyjczyków]]. Busaidi ostatecznie zajęli Mombasę i Fort Jesus w połowie XIX wieku i panowali tam do roku 1875, kiedy to fort wraz z pasem wybrzeża wydzierżawili od nich Brytyjczycy. Od tamtej pory aż do roku 1958 Fort Jesus służył za miejskie więzienie.
-===Fort Jezus dzisiaj===
+=== Fort Jezus współcześnie ===
-Do naszych czasów z dawnego kompleksu fortu zachował się między innymi "Dom Omański" (''Omani House'') oraz "Sala Mazruich" (''Hall of the Mazrui'') z kamiennymi ławami i [[XVIII wiek|XVIII]]-wiecznymi inskrypcjami, a także ruiny kościoła, magazynów i sklepów.
+Do naszych czasów z dawnego kompleksu fortu zachował się między innymi "Dom Omański" (''Omani House'') oraz "Sala Mazruich" (''Hall of the Mazrui'') z kamiennymi ławami i osiemnastowiecznymi inskrypcjami. Poza tym także ruiny kościoła, magazynów i sklepów.
-Obecnie w forcie działa również niewielkie muzeum, usytuowane we wschodniej części kompleksu, w dawnych [[koszary|koszarach]]. Muzeum poświęcone jest historii [[cywilizacja Suahili|cywilizacji Suahili]] - wśród eksponatów znalazła się między innymi ceramika, zarówno miejscowa, jak i przywieziona w dawnych stuleciach z [[Azja|Azji]] (m.in. z [[Chiny|Chin]]). Mieści się tu także ekspozycja [[etnografia|etnograficzna]] poświęcona ludom [[Midżikenda]].
+Obecnie w forcie działa niewielkie muzeum, usytuowane we wschodniej części kompleksu, w dawnych [[koszary|koszarach]]. Muzeum poświęcone jest historii [[cywilizacja Suahili|cywilizacji Suahili]] - wśród eksponatów znajduje się m.in. ceramika, zarówno miejscowa, jak i przywieziona w przeszłości z [[Azja|Azji]] (m.in. z [[Chiny|Chin]]). Mieści się tu także ekspozycja [[etnografia|etnograficzna]] poświęcona ludom [[Mijikenda]].
-==Bibliografia==
+=== Bibliografia ===
-* Trillo, Richard & Torbicz, Jacek; ''Kenia i Tanzania'', seria: ''Praktyczny przewodnik'', Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2000, str. 390-392
+* Trillo, Richard & Torbicz, Jacek; ''Kenia i Tanzania'', seria: ''Praktyczny przewodnik'', Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2000, str. 390-392.
 {{Obiekty UNESCO w Kenii}}