Modrak (roślina): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Aibot (dyskusja | edycje)
25 945 edycji
m r2.6.4) (Robot dodał be:Катран
Kenraiz (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
104 443 edycje
drobne merytoryczne
Linia 19: Linia 19:
|commons=Category:Crambe
|commons=Category:Crambe
}}
}}
[[Plik:Crambe maritima P5290765jm.JPG|thumb|250px|Modrak nadmorski]]
[[Plik:Crambe maritima P5290765jm.JPG|thumb|250px|Modrak morski]]
'''Modrak''' (''Crambe'' L.) – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 30 gatunków<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-01-25}}</ref>. Rosną dziko w Europie, Azji i w niektórych rejonach Afryki<ref name=E>{{Cytuj książkę |nazwisko=zbiorowe |tytuł=Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |miejsce= |data=2005 |isbn=978-3-8331-1916-3}}</ref>. Nie należy mylić z [[chaber bławatek|chabrem bławatkiem]], który w [[dialekt wielkopolski|dialekcie wielkopolskim]] również nazywany jest modrakiem. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''[[Crambe maritima]]'' L.<ref>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu =2009-01-28}}</ref>.
'''Modrak''' (''Crambe'' L.) – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 30 gatunków<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-01-25}}</ref>. Rosną dziko w Europie, Azji i w północnej Afryce<ref name=konemann>{{Cytuj książkę |nazwisko=zbiorowe |tytuł=Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |miejsce= |data=2005 |isbn=978-3-8331-1916-3}}</ref><ref name=america>{{cytuj stronę|url=http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=1&taxon_id=108244|tytuł=Crambe|praca=Flora of North America|opublikowany=eFloras.org|język=en|data dostępu=2012-06-13}}</ref>. Nie należy mylić z [[chaber bławatek|chabrem bławatkiem]], który w [[dialekt wielkopolski|dialekcie wielkopolskim]] również nazywany jest modrakiem. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''[[modrak morski|Crambe maritima]]'' L.<ref>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu =2009-01-28}}</ref>


=== Morfologia ===
=== Morfologia ===
[[roślina jednoroczna|Rośliny jednoroczne]] i [[Bylina (botanika)|byliny]], rzadko [[półkrzew]]y, zwykle nagie, często sine, jeśli owłosione to z włoskami prostymi. [[Łodyga]] często u nasady prosta i w górnej części silniej rozgałęziona. Najniższe [[Liść|liście]] często okazałe, pojedyncze, ząbkowane i zatokowo wcinane lub częściej podzielone, lirowate. Wyższe liście zwykle słabiej podzielone, zatokowo wcinane. Kwiaty z drobnymi 4-płatkowymi, białymi koronami zebranych w okazałe kwiatostany, wydłużających się podczas owocowania<ref name=konemann/><ref name=america/>.
[[Rośliny jednoroczne]] i [[Bylina (botanika)|byliny]] o drobnych 4-płatkowych kwiatach barwy białej zebranych w duże kwiatostany. Liście odziomkowe duże, podobne do liści [[kapusta|kapusty]], zwykle klapowane<ref name=E/>.

=== Systematyka ===
=== Systematyka ===
; Pozycja systematyczna wg [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (aktualizowany system [[system APG III]] z 2009):
; Pozycja systematyczna wg [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (aktualizowany system [[system APG III]] z 2009):
Linia 30: Linia 31:
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[ukęślowe]] (''Dilleniidae'' Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd ''Capparanae'' Reveal, rząd [[kaparowce]] (''Capparales'' Hutch.), podrząd ''Capparineae'' Engl., rodzina [[kapustowate]] (''Brassicaceae'' Burnett), plemię ''Crambeae'' Caruel in Parl., rodzaj modrak (''Crambe'' L.)<ref name=S>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/C/R/Crambe.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Crambe'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-01-28|język=en}}</ref>.
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[ukęślowe]] (''Dilleniidae'' Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd ''Capparanae'' Reveal, rząd [[kaparowce]] (''Capparales'' Hutch.), podrząd ''Capparineae'' Engl., rodzina [[kapustowate]] (''Brassicaceae'' Burnett), plemię ''Crambeae'' Caruel in Parl., rodzaj modrak (''Crambe'' L.)<ref name=S>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/C/R/Crambe.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Crambe'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-01-28|język=en}}</ref>.


; Gatunki uprawiane<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4}}</ref><ref name=E/>:
; Gatunki uprawiane<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko= Podbielkowski |imię=Zbigniew |tytuł= Słownik roślin użytkowych |rok=1989 |wydawca= PWRiL |miejsce=Warszawa |isbn= 83-09-00256-4}}</ref><ref name=konemann/>:
* [[modrak abisyński]] (''Crambe abyssinica'' Hochst. ex R. E. Fr.)
* [[modrak abisyński]] (''Crambe hispanica'' subsp. ''abyssinica'' (Hochst. ex R.E.Fr.) Prina.)
* [[modrak morski]] (''Crambe maritima'' L.)
* [[modrak morski]] (''Crambe maritima'' L.)
* [[modrak sercolistny]] (''Crambe cordifolia'' Steven)
* [[modrak sercolistny]] (''Crambe cordifolia'' Steven)

; Pozostałe gatunki:
* ''[[Crambe alutacea]]'' Hand.-Mazz.
* ''[[Crambe arborea]]'' Webb ex H.Christ
* ''[[Crambe armena]]'' N.Busch
* ''[[Crambe edentula]]'' Fisch. & C.A.Mey. ex Korsh.
* ''[[Crambe feuilleei]]'' A.Santos ex Prina & Mart.-Laborde
* ''[[Crambe filiformis]]'' Jacq.
* ''[[Crambe fruticosa]]'' L.f.
* ''[[Crambe gigantea]]'' (Ceballos & Ortuño) Bramwell
* ''[[Crambe gomeraea]]'' Webb ex H.Christ
* ''[[Crambe gordjagini]]'' Sprygin & Popov
* ''[[Crambe grandiflora]]'' DC.
* ''[[Crambe grossheimii]]'' I.I.Khalilov
* ''[[Crambe hedgei]]'' I.I.Khalilov
* ''[[Crambe hispanica]]'' L.
* ''[[Crambe juncea]]'' M.Bieb.
* ''[[Crambe kilimandscharica]]'' O.E.Schulz
* ''[[Crambe koktebelica]]'' (Junge) N.Busch
* ''[[Crambe kralikii]]'' Coss.
* ''[[Crambe laevigata]]'' DC. ex H.Christ
* ''[[Crambe microcarpa]]'' A.Santos
* ''[[Crambe orientalis]]'' L.
* ''[[Crambe pinnatifida]]'' R.Br.
* ''[[Crambe pritzelii]]'' Bolle
* ''[[Crambe scaberrima]]'' Webb ex Bramwell
* ''[[Crambe schugnana]]'' Korsh.
* ''[[Crambe scoparia]]'' Svent.
* ''[[Crambe sinuatodentata]]'' Hochst. & Schimp.
* ''[[Crambe steveniana]]'' Rupr.
* ''[[Crambe strigosa]]'' L'Hér.
* ''[[Crambe sventenii]]'' Pett. ex Bramwell & Sunding
* ''[[Crambe tamadabensis]]'' Prina & Marrero Rodr.
* ''[[Crambe tatarica]]'' Sebeók
* ''[[Crambe wildpretii]]'' Prina & Bramwell


=== Zastosowanie ===
=== Zastosowanie ===

Wersja z 21:53, 13 cze 2012

Szablon:DisambigP

Modrak
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Klad

klad różowych

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

modrak

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} L.
Sp. Pl. 671. 1753
[[wikispecies:{{{wikispecies}}}|Systematyka w Wikispecies]]
Multimedia w Wikimedia Commons
Modrak morski

Modrak (Crambe L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należy do niego ok. 30 gatunków[2]. Rosną dziko w Europie, Azji i w północnej Afryce[3][4]. Nie należy mylić z chabrem bławatkiem, który w dialekcie wielkopolskim również nazywany jest modrakiem. Gatunkiem typowym jest Crambe maritima L.[5]

Morfologia

Rośliny jednoroczne i byliny, rzadko półkrzewy, zwykle nagie, często sine, jeśli owłosione to z włoskami prostymi. Łodyga często u nasady prosta i w górnej części silniej rozgałęziona. Najniższe liście często okazałe, pojedyncze, ząbkowane i zatokowo wcinane lub częściej podzielone, lirowate. Wyższe liście zwykle słabiej podzielone, zatokowo wcinane. Kwiaty z drobnymi 4-płatkowymi, białymi koronami zebranych w okazałe kwiatostany, wydłużających się podczas owocowania[3][4].

Systematyka

Pozycja systematyczna wg APweb (aktualizowany system system APG III z 2009)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)[1].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), plemię Crambeae Caruel in Parl., rodzaj modrak (Crambe L.)[6].

Gatunki uprawiane[7][3]
Pozostałe gatunki

Zastosowanie

Niektóre gatunki są uprawiana jako rośliny ozdobne, niektóre również jako rośliny jadalne (np. modrak morski)[6].

  1. ↑ a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website. 2001- .... [dostęp 2010-05-13]. (ang.).
  2. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
  3. ↑ a b c zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. ISBN 978-3-8331-1916-3.
  4. ↑ a b Crambe. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-06-13]. (ang.).
  5. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-28].
  6. ↑ a b Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Crambe. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-28]. (ang.).
  7. ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Modrak_(roślina)&oldid=31649198”