Gerlachowski Kocioł: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Bibliografia: usunięcie szablonów Szablon:bibliografia start i Szablon:bibliografia stop |
drobne merytoryczne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Slovakia High Tatras 75.jpg|thumb|250px|Masyw [[Gerlach]]u widoczny z [[Tatrzańskie Zręby|Tatrzańskich Zrębów]]. Gerlachowski Kocioł widoczny pod [[Mały Gerlach|Małym Gerlachem]]]] |
[[Plik:Slovakia High Tatras 75.jpg|thumb|250px|Masyw [[Gerlach]]u widoczny z [[Tatrzańskie Zręby|Tatrzańskich Zrębów]]. Gerlachowski Kocioł widoczny pod [[Mały Gerlach|Małym Gerlachem]]]] |
||
{{commonscat|Kotlový štít}} |
{{commonscat|Kotlový štít}} |
||
'''Gerlachowski Kocioł''' ([[język słowacki|słow.]] ''Gerlachovský kotol'') – dawny [[cyrk lodowcowy]], jeden z najlepiej uformowanych w [[Tatry|Tatrach]]. Jego powierzchnia to około 0,4 km², a zawalone [[piarg]]ami dno wznosi się na wysokości 2010–2140 m n.p.m. Od południowej strony zagrodzony jest prawie poziomym wałem [[morena|moreny stadialnej]] (2027 m n.p.m.), opadającej do [[Dolina Stos|Doliny Stos]]. Leży w otoczeniu dwóch grani odchodzących od [[Mały Gerlach|Małego Gerlacha]]. Kocioł Gerlachowski nie ma widocznego na powierzchni cieku wodnego, odwadniającego ten teren. |
'''Gerlachowski Kocioł''', Gierlachowski Kocioł ([[język słowacki|słow.]] ''Gerlachovský kotol'') – dawny [[cyrk lodowcowy]], jeden z najlepiej uformowanych w [[Tatry|Tatrach]]. Jego powierzchnia to około 0,4 km², a zawalone [[piarg]]ami dno wznosi się na wysokości 2010–2140 m n.p.m. Od południowej strony zagrodzony jest prawie poziomym wałem [[morena|moreny stadialnej]] (2027 m n.p.m.), opadającej do [[Dolina Stos|Doliny Stos]]. Leży w otoczeniu dwóch grani odchodzących od [[Mały Gerlach|Małego Gerlacha]]. Kocioł Gerlachowski nie ma widocznego na powierzchni cieku wodnego, odwadniającego ten teren. |
||
Charakterystyczny kształt kotła widoczny z daleka dał Gerlachowi jedną z najstarszych nazw: „Kotłowy Szczyt” (dzisiejsza słowacka nazwa Małego Gerlacha), używaną przez polskich autorów w połowie XIX w. Przez Gerlachowski Kocioł przebiega nieznakowana ścieżka na Gerlach z [[Dolina Wielicka|Doliny Wielickiej]], jednak przejścia są możliwe jedynie z uprawnionym przewodnikiem. |
Charakterystyczny kształt kotła widoczny z daleka dał Gerlachowi jedną z najstarszych nazw: „Kotłowy Szczyt” (dzisiejsza słowacka nazwa Małego Gerlacha), używaną przez polskich autorów w połowie XIX w. Przez Gerlachowski Kocioł przebiega nieznakowana ścieżka na Gerlach z [[Dolina Wielicka|Doliny Wielickiej]], jednak przejścia są możliwe jedynie z uprawnionym przewodnikiem. |
||
Linia 9: | Linia 9: | ||
* od wschodu z [[Dolina Wielicka|Doliną Wielicką]]. |
* od wschodu z [[Dolina Wielicka|Doliną Wielicką]]. |
||
Do Gerlachowskiego Kotła już dawno docierali myśliwi polujący na kozice, turyści pojawili się tu przy okazji pierwszych wejść na Gerlach. Zimą jako pierwszy kocioł odwiedził [[Miklós Szontagh (senior)]] w latach 1873–1880<ref name=whp>{{Cytuj książkę |nazwisko=Paryski |imię=Witold Henryk |autor link=Witold Henryk Paryski |tytuł=Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XII. Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz – Litworowa Przełęcz |data=1965 |wydawca=Sport i Turystyka |miejsce=Warszawa |strony=9}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
{{Przypisy|stopień= ====}} |
|||
==== Bibliografia ==== |
==== Bibliografia ==== |
Wersja z 19:55, 8 lis 2012
Gerlachowski Kocioł, Gierlachowski Kocioł (słow. Gerlachovský kotol) – dawny cyrk lodowcowy, jeden z najlepiej uformowanych w Tatrach. Jego powierzchnia to około 0,4 km², a zawalone piargami dno wznosi się na wysokości 2010–2140 m n.p.m. Od południowej strony zagrodzony jest prawie poziomym wałem moreny stadialnej (2027 m n.p.m.), opadającej do Doliny Stos. Leży w otoczeniu dwóch grani odchodzących od Małego Gerlacha. Kocioł Gerlachowski nie ma widocznego na powierzchni cieku wodnego, odwadniającego ten teren.
Charakterystyczny kształt kotła widoczny z daleka dał Gerlachowi jedną z najstarszych nazw: „Kotłowy Szczyt” (dzisiejsza słowacka nazwa Małego Gerlacha), używaną przez polskich autorów w połowie XIX w. Przez Gerlachowski Kocioł przebiega nieznakowana ścieżka na Gerlach z Doliny Wielickiej, jednak przejścia są możliwe jedynie z uprawnionym przewodnikiem.
Gerlachowski Kocioł sąsiaduje z dolinami:
- od zachodu z Doliną Batyżowiecką
- od wschodu z Doliną Wielicką.
Do Gerlachowskiego Kotła już dawno docierali myśliwi polujący na kozice, turyści pojawili się tu przy okazji pierwszych wejść na Gerlach. Zimą jako pierwszy kocioł odwiedził Miklós Szontagh (senior) w latach 1873–1880[1].
Po potężnej wichurze z 19 listopada 2004 roku kocioł jest dobrze widoczny z Drogi Wolności.
- ↑ Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XII. Wschodnia Batyżowiecka Przełęcz – Litworowa Przełęcz. Warszawa: Sport i Turystyka, 1965, s. 9.
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
- Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
- Tatry Wysokie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2005/06. ISBN 83-87873-26-8.
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.