Relikt: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m - kulturowy + drb. |
m Bot: Przenoszę linki interwiki (19) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1609866 |
||
Linia 17: | Linia 17: | ||
[[Kategoria:Biogeografia]] |
[[Kategoria:Biogeografia]] |
||
[[Kategoria:Typologia organizmów]] |
[[Kategoria:Typologia organizmów]] |
||
[[az:Relikt]] |
|||
[[bg:Реликт]] |
|||
[[ca:Relicte]] |
|||
[[cs:Relikt (biologie)]] |
|||
[[da:Relikt]] |
|||
[[en:Relict]] |
|||
[[es:Relicto]] |
|||
[[it:Specie relitta]] |
|||
[[he:רליקט]] |
|||
[[kk:Реликт түр]] |
|||
[[nl:Relict]] |
|||
[[no:Relikt]] |
|||
[[pt:Relicto]] |
|||
[[ru:Реликтовые виды]] |
|||
[[sr:Relikt]] |
|||
[[fi:Relikti]] |
|||
[[sv:Relikt]] |
|||
[[tr:Relikt bitki]] |
|||
[[uk:Реліктові види]] |
Wersja z 12:27, 15 mar 2013
Relikt (przeżytek) – termin biogeograficzny służący na określenie współczesnych organizmów, zarówno roślinnych jak i zwierzęcych, mających w przeszłości szerszy zasięg geograficzny, lecz obecnie żyjących na terenie znacznie mniejszym. Zmniejszenie zasięgu może świadczyć o tendencji gatunku do wymierania.
Bardzo często są to formy, które znaczne zmiany klimatyczne przetrwały w jakichś szczególnych warunkach lokalnych lub które podczas zlodowacenia przeniosły się w kierunku równika i mimo cofania się lodowca udało im się przetrwać w enklawach oddzielonych od obszaru obecnego występowania (relikt glacjalny). Reliktami kserotermicznymi nazywa się organizmy, które przybyły na jakiś obszar w okresie ocieplenia klimatu (np. pomiędzy zlodowaceniami), a następnie zostały oddzielone od naturalnego obszaru występowania. Relikty dzieli się też na relikty pierwotne (powstałe w wyniku naturalnych zmian środowiskowych) i relikty wtórne, powstające w wyniku rabunkowej gospodarki człowieka na Ziemi.
W systematyce mianem reliktu ewolucyjnego określa się „niedobitki” różnych form życia, pozostałe po wymarłych grupach systematycznych. Z tej grupy, dla przykładu można wymienić amerykańskiego widłoroga (pozostałość fauny trzeciorzędowej Ameryki Północnej) lub „postmezozoiczną” tuatarę z Nowej Zelandii.
Wyróżnia się także grupę tzw. reliktów dawnych upraw, czyli gatunków roślin, które były uprawiane przed wiekami. Występują one na grodziskach i innych stanowiskach archeologicznych[1].
- ↑ Zbigniew Celka. 2011. Relics of cultivation in the vascular flora of medieval West Slavic settlements and castles. Biodiv. Res. Conserv. 22: 1-110.