Wawrzyniec Goślicki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę linki interwiki (5) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1226315
m poprawa linków do ujedn. i przek., usunięcie nadmiarowych linków do dat, po czyszczeniu kodu przejrzyj wykonane zmiany!
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Goslicki blisko.jpg|266px|right|thumb|Zbliżenie twarzy Goślickiego z rzeźby nagrobnej]]
[[Plik:Goslicki blisko.jpg|thumb|Zbliżenie twarzy Goślickiego z rzeźby nagrobnej]]
[[Plik:Herb Grzymala.jpg|166px|thumb|right|[[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]] – herb Goślickich]]
[[Plik:Herb Grzymala.jpg|thumb|[[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]] – herb Goślickich]]
[[Plik:6 Poznan 129.jpg|166px|thumb|right|[[Nagrobek]] Wawrzyńca Goślickiego w [[Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu|katedrze poznańskiej]]]]
[[Plik:6 Poznan 129.jpg|thumb|[[Nagrobek]] Wawrzyńca Goślickiego w [[Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu|katedrze poznańskiej]]]]


'''Wawrzyniec Goślicki''' herbu [[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]], znany także jako ''Laurentius Grimalius, Goslicius, Grimaldius'' (ur. [[1538]] lub [[1530]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |tytuł=Bibliografia Literatury Polskiej - Nowy Korbut | rozdział=t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie | nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy |miejsce=Warszawa |rok=1964 |strony=214 |isbn= }}</ref>, zm. [[31 października]] [[1607]] w [[Ciążyń|Ciążyniu]]) – pisarz polityczny, biskup katolicki i mówca.
'''Wawrzyniec Goślicki''' herbu [[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]], znany także jako ''Laurentius Grimalius, Goslicius, Grimaldius'' (ur. [[1538]] lub [[1530]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= |imię= |autor link= |tytuł=Bibliografia Literatury Polskiej - Nowy Korbut | rozdział=t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie | nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy |miejsce=Warszawa |rok=1964 |strony=214 |isbn= }}</ref>, zm. [[31 października]] [[1607]] w [[Ciążeń|Ciążeniu]]) – pisarz polityczny, biskup katolicki i mówca.


== Biografia ==
== Biografia ==
Pochodził z okolic [[Płock]]a. Studiował na [[Akademia Krakowska|Akademii Krakowskiej]], a następnie w [[Padwa|Padwie]], [[Bolonia|Bolonii]]. Przebywał również w [[Rzym]]ie, gdzie poznał Pawła Manucjusza. W [[1568]] opublikował w [[Wenecja|Wenecji]] dzieło swojego życia – ''De optimo senatore libri duo'', które ponownie opublikowano w Bazylei w roku 1593<ref>[http://books.google.com/books?id=ByYX7L8eK0IC&printsec=frontcover&hl=pl Laurentii Grimalii Goslicij ''De optimo senatore libri duo: in quibus ...''] Tekst w Google Books</ref>. Po powrocie do kraju mianowany [[sekretarz królewski|sekretarzem królewskim]] [[Zygmunt II August|Zygmunta Augusta]], spełniał różne funkcje dyplomatyczne. W [[1575]] podpisał [[wolna elekcja|elekcję]] [[Władcy Niemiec|cesarza]] [[Maksymilian II Habsburg|Maksymiliana II Habsburga]]. <ref>Leszek Kieniewicz, ''Senat za Stefana Batorego'', Warszawa 2000, s. 299.</ref>
Pochodził z okolic [[Płock]]a. Studiował na [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]], a następnie w [[Padwa|Padwie]], [[Bolonia|Bolonii]]. Przebywał również w [[Rzym]]ie, gdzie poznał Pawła Manucjusza. W 1568 opublikował w [[Wenecja|Wenecji]] dzieło swojego życia – ''De optimo senatore libri duo'', które ponownie opublikowano w Bazylei w roku 1593<ref>[http://books.google.com/books?id=ByYX7L8eK0IC&printsec=frontcover&hl=pl Laurentii Grimalii Goslicij ''De optimo senatore libri duo: in quibus ...''] Tekst w Google Books</ref>. Po powrocie do kraju mianowany [[sekretarz królewski|sekretarzem królewskim]] [[Zygmunt II August|Zygmunta Augusta]], spełniał różne funkcje dyplomatyczne. W 1575 podpisał [[wolna elekcja|elekcję]] [[Władcy Niemiec|cesarza]] [[Maksymilian II Habsburg|Maksymiliana II Habsburga]]<ref>Leszek Kieniewicz, ''Senat za Stefana Batorego'', Warszawa 2000, s. 299.</ref>.


Mimo dwukrotnych starań ([[1578]] i [[1585]]), ponoć z winy Zamojskiego, nie udało mu się uzyskać stanowiska [[podkanclerzy koronny|podkanclerzego koronnego]].
Mimo dwukrotnych starań (1578 i 1585), ponoć z winy Zamojskiego, nie udało mu się uzyskać stanowiska [[podkanclerzy koronny|podkanclerzego koronnego]].


[[10 grudnia]] [[1585]] wygłosił w Senacie znakomitą mowę jako reprezentant stanu duchownego. Jako oficjalny mówca wystąpił też w grudniu [[1587]] witając na podkrakowskim Kazimierzu przybyłego do Polski nowo wybranego króla elekta [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazę]]. Obie mowy uważano za wzorcowe i ogłoszono drukiem. Streszcza ona w podniosłych słowach staropolską myśl polityczną oraz sąd Polaków o swoim państwie. Goślicki był zwolennikiem [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]], poparł go na sejmie w [[1590]] i pomógł przeforsować uchwałę o wykluczeniu arcyksięcia Maksymiliana z walki o tron polski w przyszłości. Od [[1586]] Goślicki był [[Biskupi kamienieccy|biskupem kamienieckim]], od [[1590]] - [[Rzymskokatoliccy biskupi chełmscy|chełmskim]], od [[1591]] - [[Biskupi przemyscy|przemyskim]], a od [[1601]] - [[Biskupi poznańscy|poznańskim]].
10 grudnia 1585 wygłosił w Senacie znakomitą mowę jako reprezentant stanu duchownego. Jako oficjalny mówca wystąpił też w grudniu 1587 witając na podkrakowskim Kazimierzu przybyłego do Polski nowo wybranego króla elekta [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazę]]. Obie mowy uważano za wzorcowe i ogłoszono drukiem. Streszcza ona w podniosłych słowach staropolską myśl polityczną oraz sąd Polaków o swoim państwie. Goślicki był zwolennikiem [[Jan Zamoyski|Jana Zamoyskiego]], poparł go na sejmie w 1590 i pomógł przeforsować uchwałę o wykluczeniu arcyksięcia Maksymiliana z walki o tron polski w przyszłości. Od 1586 Goślicki był [[Biskupi kamienieccy|biskupem kamienieckim]], od 1590 - [[Rzymskokatoliccy biskupi chełmscy|chełmskim]], od 1591 - [[Biskupi przemyscy|przemyskim]], a od 1601 - [[Biskupi poznańscy|poznańskim]].


Goślicki, będąc [[biskup]]em poznańskim, zwołał [[synod]]y w:
Goślicki, będąc [[biskup]]em poznańskim, zwołał [[synod]]y w:
* Pszczewie ([[1602]])
* Pszczewie (1602)
* Krobi (1602)
* Krobi (1602)
* Poznaniu (2-krotnie: 1602 i [[1607]])
* Poznaniu (2-krotnie: 1602 i 1607)
* Warszawie ([[1603]])
* Warszawie (1603)
Goślicki zmarł w Ciążynie 31 października [[1607]]. Spoczywa w katedrze w [[Poznań|Poznaniu]].
Goślicki zmarł w Ciążeniu 31 października 1607. Spoczywa w katedrze w [[Poznań|Poznaniu]].


== Dzieła i poglądy ==
== Dzieła i poglądy ==
Linia 27: Linia 27:
Goślicki opowiedział się za monarchią mieszaną, w której szczególną rolę przypisywał senatowi utrzymującemu równowagę między królem a narodem [''populus'' - szlachta] i skupiającemu osoby doskonałe cnotą. Szczególna pozycja Senatorów ma gwarantować w kraju rządy podporządkowane Rozumowi i cnocie. Z tego powodu, król powinien w każdej sprawie zasięgać rady senatorów po to, by uniknąć kierowania się namiętnościami przy sprawowaniu rządów. Młodym ludziom zalecał służbę ojczyźnie na polu bitwy, starszym - w parlamencie. Do polityki dopuszczał również kapłanów. Podkreślał rolę zgodnego z prawem naturalnym, niezmiennego i powszechnie przestrzeganego prawa stanowionego. Opowiadał się za publiczną edukacją. Wyznawał zasadę ''urząd jest nagrodą za cnotę''. Wykazał się imponującą wiedzą z zakresu filozofii i historii starożytnej.
Goślicki opowiedział się za monarchią mieszaną, w której szczególną rolę przypisywał senatowi utrzymującemu równowagę między królem a narodem [''populus'' - szlachta] i skupiającemu osoby doskonałe cnotą. Szczególna pozycja Senatorów ma gwarantować w kraju rządy podporządkowane Rozumowi i cnocie. Z tego powodu, król powinien w każdej sprawie zasięgać rady senatorów po to, by uniknąć kierowania się namiętnościami przy sprawowaniu rządów. Młodym ludziom zalecał służbę ojczyźnie na polu bitwy, starszym - w parlamencie. Do polityki dopuszczał również kapłanów. Podkreślał rolę zgodnego z prawem naturalnym, niezmiennego i powszechnie przestrzeganego prawa stanowionego. Opowiadał się za publiczną edukacją. Wyznawał zasadę ''urząd jest nagrodą za cnotę''. Wykazał się imponującą wiedzą z zakresu filozofii i historii starożytnej.


Rozprawę Goślickiego kilkakrotnie wydano w Anglii: w [[1598]] ''The Counsellor Exactly Portraited in two books'', którego ponowna edycja w [[1607]] nosiła tytuł ''A Common Wealth of Good Counsaile''. W [[1660]] niejaki J. G. wydał traktat ''The Sage Senator'', stanowiący zniekształconą przeróbkę wcześniejszego tłumaczenia. Kolejny raz traktat został przetłumaczony i opublikowany przez W. Oldisworthe'a w roku 1773 jako ''The Accomplished Senator in two books written'', którego reprint ukazał się w roku 1992 nakładem American Institute of Polish Culture (Miami). W USA panuje silne przeświadczenie, że treściami traktatu inspirowali się m.in. [[Thomas Jefferson]] i [[Thomas Paine]], tworząc konstytucję USA.
Rozprawę Goślickiego kilkakrotnie wydano w Anglii: w 1598 ''The Counsellor Exactly Portraited in two books'', którego ponowna edycja w 1607 nosiła tytuł ''A Common Wealth of Good Counsaile''. W 1660 niejaki J. G. wydał traktat ''The Sage Senator'', stanowiący zniekształconą przeróbkę wcześniejszego tłumaczenia. Kolejny raz traktat został przetłumaczony i opublikowany przez W. Oldisworthe'a w roku 1773 jako ''The Accomplished Senator in two books written'', którego reprint ukazał się w roku 1992 nakładem American Institute of Polish Culture (Miami). W USA panuje silne przeświadczenie, że treściami traktatu inspirowali się m.in. [[Thomas Jefferson]] i [[Thomas Paine]], tworząc konstytucję USA.


Pod koniec życia pisał kolejny traktat ''De hereticis''. Rozprawy tej nie ukończył, zaś jej autograf został najprawdopodobniej, wraz z innymi rękopisami, spalony przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego.
Pod koniec życia pisał kolejny traktat ''De hereticis''. Rozprawy tej nie ukończył, zaś jej autograf został najprawdopodobniej, wraz z innymi rękopisami, spalony przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego.

Wersja z 00:19, 17 mar 2013

Zbliżenie twarzy Goślickiego z rzeźby nagrobnej
Grzymała – herb Goślickich
Nagrobek Wawrzyńca Goślickiego w katedrze poznańskiej

Wawrzyniec Goślicki herbu Grzymała, znany także jako Laurentius Grimalius, Goslicius, Grimaldius (ur. 1538 lub 1530[1], zm. 31 października 1607 w Ciążeniu) – pisarz polityczny, biskup katolicki i mówca.

Biografia

Pochodził z okolic Płocka. Studiował na Akademii Krakowskiej, a następnie w Padwie, Bolonii. Przebywał również w Rzymie, gdzie poznał Pawła Manucjusza. W 1568 opublikował w Wenecji dzieło swojego życia – De optimo senatore libri duo, które ponownie opublikowano w Bazylei w roku 1593[2]. Po powrocie do kraju mianowany sekretarzem królewskim Zygmunta Augusta, spełniał różne funkcje dyplomatyczne. W 1575 podpisał elekcję cesarza Maksymiliana II Habsburga[3].

Mimo dwukrotnych starań (1578 i 1585), ponoć z winy Zamojskiego, nie udało mu się uzyskać stanowiska podkanclerzego koronnego.

10 grudnia 1585 wygłosił w Senacie znakomitą mowę jako reprezentant stanu duchownego. Jako oficjalny mówca wystąpił też w grudniu 1587 witając na podkrakowskim Kazimierzu przybyłego do Polski nowo wybranego króla elekta Zygmunta III Wazę. Obie mowy uważano za wzorcowe i ogłoszono drukiem. Streszcza ona w podniosłych słowach staropolską myśl polityczną oraz sąd Polaków o swoim państwie. Goślicki był zwolennikiem Jana Zamoyskiego, poparł go na sejmie w 1590 i pomógł przeforsować uchwałę o wykluczeniu arcyksięcia Maksymiliana z walki o tron polski w przyszłości. Od 1586 Goślicki był biskupem kamienieckim, od 1590 - chełmskim, od 1591 - przemyskim, a od 1601 - poznańskim.

Goślicki, będąc biskupem poznańskim, zwołał synody w:

  • Pszczewie (1602)
  • Krobi (1602)
  • Poznaniu (2-krotnie: 1602 i 1607)
  • Warszawie (1603)

Goślicki zmarł w Ciążeniu 31 października 1607. Spoczywa w katedrze w Poznaniu.

Dzieła i poglądy

Strona dzieła The Counsellor, wydania angielskiego z 1598

Goślicki był również mecenasem uczonych i artystów, między innymi Pawła Piaseckiego.

Dzieło De optimo senatore libri duo zadedykował Goślicki Zygmuntowi Augustowi. Opisał w nim idealnego męża stanu - senatora. Król winien być namiestnikiem Bożym i sługą, którego celem ma być szczęśliwe życie obywateli. Miał być wybierany przez senatorów, mianowanych przez króla spośród najcnotliwszych obywateli. Król, tak jak i mąż stanu, muszą znać dogłębnie aktualną sytuację w państwie i na świecie, filozofię, historię, ekonomię, retorykę. Winni kochać ojczyznę ponad wszystko, wyróżniać się rozsądkiem, sprawiedliwością, męstwem, umiarkowaniem, powagą, pobożnością, dobrodusznością i szlachetnością.

Goślicki opowiedział się za monarchią mieszaną, w której szczególną rolę przypisywał senatowi utrzymującemu równowagę między królem a narodem [populus - szlachta] i skupiającemu osoby doskonałe cnotą. Szczególna pozycja Senatorów ma gwarantować w kraju rządy podporządkowane Rozumowi i cnocie. Z tego powodu, król powinien w każdej sprawie zasięgać rady senatorów po to, by uniknąć kierowania się namiętnościami przy sprawowaniu rządów. Młodym ludziom zalecał służbę ojczyźnie na polu bitwy, starszym - w parlamencie. Do polityki dopuszczał również kapłanów. Podkreślał rolę zgodnego z prawem naturalnym, niezmiennego i powszechnie przestrzeganego prawa stanowionego. Opowiadał się za publiczną edukacją. Wyznawał zasadę urząd jest nagrodą za cnotę. Wykazał się imponującą wiedzą z zakresu filozofii i historii starożytnej.

Rozprawę Goślickiego kilkakrotnie wydano w Anglii: w 1598 The Counsellor Exactly Portraited in two books, którego ponowna edycja w 1607 nosiła tytuł A Common Wealth of Good Counsaile. W 1660 niejaki J. G. wydał traktat The Sage Senator, stanowiący zniekształconą przeróbkę wcześniejszego tłumaczenia. Kolejny raz traktat został przetłumaczony i opublikowany przez W. Oldisworthe'a w roku 1773 jako The Accomplished Senator in two books written, którego reprint ukazał się w roku 1992 nakładem American Institute of Polish Culture (Miami). W USA panuje silne przeświadczenie, że treściami traktatu inspirowali się m.in. Thomas Jefferson i Thomas Paine, tworząc konstytucję USA.

Pod koniec życia pisał kolejny traktat De hereticis. Rozprawy tej nie ukończył, zaś jej autograf został najprawdopodobniej, wraz z innymi rękopisami, spalony przez Niemców po upadku Powstania Warszawskiego.

Twórczość literacka

  • De victoria Sigismundi Augusti, Padwa 1564, (wiersz na zwycięstwo nad Moskwą w 1560)
  • De optimo senatore libri duo, Wenecja 1568, drukarnia J. Zilettus; wyd. następne: Bazylea 1593; przekład ang. pt. The Counsellor Exactly Portraited in two books, wyd. Londyn 1598 (skonfiskowane z rozkazu królowej Elżbiety); wyd. następne pt. A Common Wealth of Good Counsaile, 1607 (ponownie skonfiskowane); pt. The Accomplished Senator in two books written, Londyn 1768 lub 1773; (pomimo 2-krotnej konfiskaty dzieło to było znane w Anglii, na co wskazują cytaty w broszurach i ulotkach politycznych sprzed roku 1649; znał je także W. Shakespeare)
  • Mowa duchowieństwa koronnego na sejmie warszawskim do Króla JM (brak miejsca i roku wydania), wyd. nast. w zbiorze: M. Stephanides Opuscula tam ecclesiastici quam equestris ordinis, Kraków 1632, unikat pierwodruku Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
  • Witanie Rad i Stanów Koronnych polskich do króla Je° Mści Zygmunta III... uczynione. Dnia 9 grudnia roku 1587, Kraków 1587, drukarnia Łazarzowa; wyd. nast.: z odmianą w tyt.: Witanie... Dnia 10 grudnia roku 1587; przedr. K. Mecherzyński Historia wymowy w Polsce, t. 1, Kraków 1856, s. 503-507; A. Małecki Wybór mów staropolskich, Kraków 1860, s. 107-114

Listy i materiały

  • Do C. Distelmejera, Kraków, 1 października 1584, 18 lutego 1588; wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów piśmiennictwa polskiego, t. 1, Warszawa 1900, s. 251, 279-280
  • Do J. Zamoyskiego, 10 listopada 1586; wyd. Archiwum Jana Zamoyskiego t. 4, wyd. K. Lepszy, Kraków 1948
  • Do H. Rozdrażewskiego z 1589, rękopis: Biblioteka Jagiellońska nr 2363, s. 884-885
  • Do papieża Sykstusa V, Warszawa, 15 marca 1589; w: Severinus Cracoviensis (S. Lubomlczyk) De vita, miraculis et actis canonizationis Sancti Hyacinthi, Rzym 1594, s. 280; przekł. francuski: F. Estienne le Clor Histoire de la vie, miracles et canonisation de S. Hiacinthe, Arras 1602
  • Do S. Reszki, Mogiła, 15 czerwca 1589; wyd. A. Grabowski Starożytności historyczne polskie, t. 1, Kraków 1840, s. 90-97; t. 2, Kraków 1840, s. 435-436
  • Listy do papieża i Sekretariatu Stanu, wiad. podał P. Savio "De actis Nuntiaturae Poloniae quae partem Archivi Secretariatus Status constituunt", Watykan 1947, Studia Teologiczne XIII, s. 10; przekł. polski listu do Sykstusa V, Mogiła, 17 lutego 1590, wyd. J. M. Ossoliński Wiadomości historyczne do dziejów literatury polskiej, t. 2, Kraków 1819, s. 84-86
  • Do J. Zamoyskiego, Książ, 26 sierpnia 1590; wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów piśmiennictwa polskiego, t. 1, Warszawa 1900, s. 294-295
  • Do S. Żółkiewskiego, Przemyśl, 2 stycznia 1599, wyd. W. A. Maciejowski Piśmiennictwo polskie, t. 3 dod., Warszawa 1852, s. 210-212
  • Od Kaspra Rohes z Fogacs, 8 kwietnia 1572, rękopis Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, sygn. MS Pol. I nr 41; wiad. podała M. Bogucka "Polonica z XVI i XVII wieku w archiwach czeskich", Przegląd Historyczny 1957, zeszyt 1, s. 82
  • Od Krzysztofa Podoskiego, 3 czerwca 1573, rękopis Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, sygn. MS Pol. I nr 52
  • Od Marii Glińskiej, (brak daty), rękopis Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, sygn. MS Pol. III nr 5
  • Od Maksymiliana II, Praga, 29 lipca 1575, wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów piśmiennictwa polskiego, t. 1, Warszawa 1900, s. 202
  • Od Piotra Zborowskiego, 9 lipca 1577, rękopis Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, sygn. MS Pol. III nr 17
  • Od Bartłomieja Smaczewskiego, 16 czerwca 1586, rękopis Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, sygn. MS Pol. IV nr 5
  • Od S. Reszki, Neapol, 9 Kal. Maius 1594, wyd. S. Reszka Epistolarum liber unus, Neapol 1594
  • Kwity i dokumenty z lat 1571-1593, (kwit z 5 maja 1571 w podobiźnie); wyd. T. Wierzbowski Materiały do dziejów piśmiennictwa polskiego, t. 1, Warszawa 1900
  • Różne papiery (rachunki i listy z lat 1572-1573), rękopis Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Pradze, sygn. MS Pol. I nr 50
  • Akta dot. synodu w Przemyślu 1594, wyd. J. Sawicki Concilia Poloniae. Źródła i studia krytyczne. VIII. Synody diecezji przemyskiej obrządku łacińskiego i ich statuty, Wrocław 1955, s. 72-73 i 171-174
  • Raport wizytacyjny z roku 1603 kościoła w Raszynie, rękopis: Archiwum Diecezjalne w Poznaniu, wiad. podaje: W. Fijałkowski "Kościół parafialny w Raszynie", Biuletyn Historii Sztuki 1954, nr 3, s. 339
  • Protestacja przeciw instrukcji danej posłom sejmowym z sejmiku w Środzie (16 grudnia 1604), dat. w Ciążynie, 21 grudnia 1604; list na sejmik w Środzie, dat. w Ciążynie, 2 czerwca 1606; ogł. W. Dworzaczek Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego, t. 1 (1572-1632), cz. 1 (1572-1616), Poznań 1957, Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Wydawnictwa Źródłowe Komisji Historycznej, t. 12, poz. 89 i 97
  • Testament, Ciążyń, 26 kwietnia 1607, wyd. R. Weimann "Testamenta episcoporum et canonicorum Posnaniensium", Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznań, t. 37 (1911), s. 8-16
  1. t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie. W: Bibliografia Literatury Polskiej - Nowy Korbut. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1964, s. 214.
  2. Laurentii Grimalii Goslicij De optimo senatore libri duo: in quibus ... Tekst w Google Books
  3. Leszek Kieniewicz, Senat za Stefana Batorego, Warszawa 2000, s. 299.

Bibliografia

  1. Aleksander Stępkowski (red.) O senatorze doskonałym studia Warszawa, Kancelaria Senatu 2009
  2. Teresa Bałuk-Ulewiczowa, Goslicius' Ideal Senator and His Impact over the Centuries: Shakespearean Reflections, Kraków, PAU i UJ 2009
  3. Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 2 Piśmiennictwo Staropolskie, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1964, s. 214-216


Szablon:Władca-Biskup Szablon:Władca-Biskup Szablon:Władca-Biskup Szablon:Władca-Biskup