Thomas Paine

Thomas Paine
Data i miejsce urodzenia	9 lutego 1737 ; Thetford
Data i miejsce śmierci	8 czerwca 1809 ; Nowy Jork
Narodowość	angielska
Język	angielski
Dziedzina sztuki	pisarz
	Ważne dzieła
	Zdrowy rozsądek
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Teksty w Wikiźródłach
	Cytaty w Wikicytatach

Thomas Paine (ur. 29 stycznia^?/9 lutego 1737 w Thetford, zm. 8 czerwca 1809 w Nowym Jorku) – brytyjski pisarz i myśliciel doby oświecenia. Uczestnik rewolucji amerykańskiej, jeden z ojców założycieli USA. Prekursor liberalizmu.

W 1774 przybył do Filadelfii, w 1776 opublikował broszurę Zdrowy rozsądek, w której nawoływał do stworzenia niepodległego państwa w miejsce dotychczasowych kolonii brytyjskich w Ameryce. Brał udział w wojnie o niepodległość USA. Do Wielkiej Brytanii wrócił w 1787.

Także w ojczyźnie głosił radykalne idee wolnościowe, popierał rewolucję francuską i prawo narodów do wybierania demokratycznych rządów. Po wydaniu Praw człowieka, zagrożony aresztowaniem, uciekł do rewolucyjnej Francji, gdzie został wybrany do Zgromadzenia Narodowego, ale także osadzony w więzieniu przez jakobinów.

W Wieku rozumu przyznał, iż deizm stanowi podstawę jego poglądów.

Dzieła[edytuj | edytuj kod]

Letter to Washington – utwór, zawierający atak na George’a Washingtona jako osobę.
Zdrowy rozsądek (ang. Common Sense) – broszura polityczna. Nawołująca do ogłoszenia niepodległości Stanów Zjednoczonych, posługująca się m.in. argumentem, że mała wyspa (Wielka Brytania) nie powinna rządzić całym kontynentem.
Prawa człowieka (Rights of Man(inne języki) – 1791–1792)^[1]
Wiek rozumu (The Age of Reason(inne języki) – 1794, 1795 i 1807)^[2]
Agrarian Justice (1797)

i inne^[3]

↑ Thomas Paine: Rights of Man. Watts & co.; Digitizing sponsor Google Book from the collections of University of Michigan, 1906.
↑ Thomas Paine: The Age Of Reason. G P Putnams Son ; Digital Library Of India, 1896, s. 600 ss.
↑ Thomas Paine: The Writings of Thomas Paine. T. 4. G.P. Putnam's sons; Book from the collections of University of Michigan, 1896, s. 557 ss.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Thomas Paine. A&E Television Networks, November 9, 2009. [dostęp 2018-09-26].
Tejvan Pettinger: Thomas Paine Biography. [w:] Biography online [on-line]. [dostęp 2018-09-26]. (ang.).
Thomas Paine 1737–1809. [w:] Sandwich People & History [on-line]. Open Sandwich. [dostęp 2018-09-26]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Paine, Thomas (1737–1809) (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].

[rightsman-1] Thomas Paine: Rights of Man. Watts & co.; Digitizing sponsor Google Book from the collections of University of Michigan, 1906.

[AgeReason-2] Thomas Paine: The Age Of Reason. G P Putnams Son ; Digital Library Of India, 1896, s. 600 ss.

[writingsIV-3] Thomas Paine: The Writings of Thomas Paine. T. 4. G.P. Putnam's sons; Book from the collections of University of Michigan, 1896, s. 557 ss.

[1]

[2]

[3]

Nurty i kierunki	Liberalizm klasyczny Liberalizm amerykański Liberalizm katolicki Liberalizm konserwatywny Zielony liberalizm Liberalizm demokratyczny Libertarianizm Neoliberalizm Ordoliberalizm Socjalliberalizm
Liberałowie	John Locke Monteskiusz Adam Smith Thomas Hill Green Thomas Paine John Stuart Mill Isaiah Berlin John A. Hobson Leonard Hobhouse Milton Friedman Friedrich August von Hayek Ludwig von Mises
Organizacje	Międzynarodówka Liberalna ELDR ALDE IFLRY LYMEC
Tematy powiązane	Indywidualizm Wolność Kapitalizm Społeczeństwo otwarte Wolny rynek Szkoła austriacka Leseferyzm Prawa człowieka Liberalizm w stosunkach międzynarodowych