Niedobór wzrostu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 37.47.87.159) i przywrócono wersję 35858804 autorstwa Alex2422
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Velázquez_–_Bufón_don_Sebastián_de_Morra_(Museo_del_Prado,_c._1645).jpg|right|thumb|''Karzeł Don Sebastián de Morra'', [[Diego Velázquez|Velázqueza]].]]
[[Plik:Velázquez – Bufón don Sebastián de Morra (Museo del Prado, c. 1645).jpg|thumb|''Karzeł Don Sebastián de Morra'', [[Diego Velázquez|Velázqueza]].]]
[[Plik:Anthonis van Dyck 013.jpg|thumb|200px|"[[Henrietta Maria Burbon]] i karzeł [[Jeffrey Hudson]]" autorstwa [[Antoon van Dyck|Antoona van Dycka]], 1633]]
[[Plik:Anthonis van Dyck 013.jpg|thumb|200px|"[[Henrietta Maria Burbon]] i karzeł [[Jeffrey Hudson]]" autorstwa [[Antoon van Dyck|Antoona van Dycka]], 1633]]
{{wikisource|Encyklopedia staropolska/Karzeł|Hasło ''Karzeł'' w Encyklopedii staropolskiej}}
{{Wikiźródła|Encyklopedia staropolska/Karzeł|Hasło ''Karzeł'' w Encyklopedii staropolskiej}}
{{wikisource|Encyklopedia staropolska/Karzełek|Hasło ''Karzełek'' w Encyklopedii staropolskiej}}
{{Wikiźródła|Encyklopedia staropolska/Karzełek|Hasło ''Karzełek'' w Encyklopedii staropolskiej}}
'''Karłowatość''' – niedobór wzrostu (wzrost poniżej 3 [[siatka centylowa|centyla]] odpowiednio dla wieku i płci<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Siegenthaler|tytuł=Differential Diagnosis in Internal Medicine|wydawca=Thieme|data= 2007|strony=82}}</ref>) spowodowany np. zbyt małą ilością [[hormon wzrostu|hormonu wzrostu]] w okresie rozwoju lub brakiem [[receptor]]a dla tego hormonu w [[przysadka mózgowa|przysadce]].
'''Karłowatość''' – niedobór wzrostu (wzrost poniżej 3 [[siatka centylowa|centyla]] odpowiednio dla wieku i płci<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Siegenthaler|tytuł=Differential Diagnosis in Internal Medicine|wydawca=Thieme|data= 2007|strony=82}}</ref>) spowodowany np. zbyt małą ilością [[hormon wzrostu|hormonu wzrostu]] w okresie rozwoju lub brakiem [[receptor]]a dla tego hormonu w [[przysadka mózgowa|przysadce]].


Linia 11: Linia 11:
* [[karłowatość przysadkowa]]
* [[karłowatość przysadkowa]]
* [[niedoczynność tarczycy]]
* [[niedoczynność tarczycy]]
* [[cukrzyca]] insulinozależna
* [[Cukrzyca typu 1|cukrzyca insulinozależna]]


==== Nadmiar hormonów katabolicznych ====
==== Nadmiar hormonów katabolicznych ====
* [[zespół Cushinga]]
* [[zespół Cushinga]]
* [[choroba Cushinga]]
* [[Zespół Cushinga|choroba Cushinga]]

==== Inne ====
==== Inne ====
* [[karłowatość typu Larona]]
* [[karłowatość typu Larona]]
* [[Leydigoma]]
* [[Leydigoma]]
* [[przedwczesne dojrzewanie płciowe]]
* [[przedwczesne pokwitanie|przedwczesne dojrzewanie płciowe]]


=== Wrodzone ===
=== Wrodzone ===
Linia 30: Linia 31:


=== Wrodzone defekty kości ===
=== Wrodzone defekty kości ===
* [[osteogenesis imperfecta]]
* [[Wrodzona łamliwość kości|osteogenesis imperfecta]]
* [[osteochondrodysplazja]]
* [[osteochondrodysplazja]]


Linia 48: Linia 49:
* [[marskość wątroby]]
* [[marskość wątroby]]
* przewlekłe zapalenie wątroby
* przewlekłe zapalenie wątroby
* [[wady serca]]
* [[wada serca|wady serca]]
* przewlekła [[niedokrwistość]]
* przewlekła [[niedokrwistość]]
* [[krzywica]] witamino-D-oporna
* [[krzywica]] witamino-D-oporna
* [[choroby spichrzeniowe]]
* [[Lizosomalne choroby spichrzeniowe|choroby spichrzeniowe]]
* inne defekty metaboliczne
* inne defekty metaboliczne


=== Znane osoby cierpiące na karłowatość ===
== Znane osoby cierpiące na karłowatość ==
* [[Hornswoggle]], amerykański wrestler
* [[Dylan Postl|Hornswoggle]], amerykański wrestler
* [[Iwo Pawłowski]], polski aktor
* [[Iwo Pawłowski]], polski aktor
* [[Józef Boruwłaski]]
* [[Józef Boruwłaski]]
Linia 61: Linia 62:
* [[Bushwick Bill]], amerykański raper z zespołu [[Geto Boyz]]
* [[Bushwick Bill]], amerykański raper z zespołu [[Geto Boyz]]
* [[Peter Dinklage]], amerykański aktor
* [[Peter Dinklage]], amerykański aktor



{{przypisy}}
{{przypisy}}

Wersja z 11:42, 22 maj 2013

Karzeł Don Sebastián de Morra, Velázqueza.
"Henrietta Maria Burbon i karzeł Jeffrey Hudson" autorstwa Antoona van Dycka, 1633

Karłowatość – niedobór wzrostu (wzrost poniżej 3 centyla odpowiednio dla wieku i płci[1]) spowodowany np. zbyt małą ilością hormonu wzrostu w okresie rozwoju lub brakiem receptora dla tego hormonu w przysadce.

Przyczyny karłowatości

Hormonalne

Niedobory hormonalne

Nadmiar hormonów katabolicznych

Inne

Wrodzone

Wrodzone defekty kości

Związane z przebiegiem ciąży

  • zakażenia wirusowe
  • naświetlanie promieniami Roentgena
  • cytostatyki

Niedobory

  • niedobory energetyczne
  • niedobory składników budulcowych

Związane z chorobami przewlekłymi

Znane osoby cierpiące na karłowatość

  1. Siegenthaler: Differential Diagnosis in Internal Medicine. Thieme, 2007, s. 82.