Ministrowie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) - sprzedana domena |
Scalenie 2 haseł (z "Urzędy centralne") |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Ministrowie''' w [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]] – grupa najwyższych urzędników w państwie. Kierowali kluczowymi dziedzinami zarządu państwem. |
'''Ministrowie''' w [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]] – grupa najwyższych urzędników w państwie. Kierowali kluczowymi dziedzinami zarządu państwem. Istniały osobne urzędy dla [[Korona Polska|Korony]] i [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa]]) jednak o identycznych kompetencjach w ramach każdego z państw (Korona i Litwa były prawnie dwoma osobnymi krajami). |
||
Ministrami byli: |
|||
Ministrowie to: [[kanclerz wielki koronny]], [[kanclerz wielki litewski]], [[podkanclerzy koronny]], [[podkanclerzy litewski]], [[marszałek wielki koronny]], [[marszałek wielki litewski]], [[marszałek nadworny koronny]], [[marszałek nadworny litewski]], [[Podskarbi wielki koronny|podskarbi wielki koronny]], [[podskarbi wielki litewski]]. |
|||
* [[kanclerz wielki koronny]] i [[kanclerz wielki litewski]] |
|||
* [[podkanclerzy koronny]] i [[podkanclerzy litewski]] |
|||
⚫ | |||
* [[marszałek nadworny koronny]] i [[marszałek nadworny litewski]] |
|||
⚫ | |||
Wszyscy wyżej wymienieni ministrowie wchodzili z racji sprawowanego urzędu do [[Senat (I Rzeczpospolita)|senatu]]. |
Wszyscy wyżej wymienieni ministrowie wchodzili z racji sprawowanego urzędu do [[Senat (I Rzeczpospolita)|senatu]]. |
||
Ministrami byli także: [[hetman wielki koronny]] |
Ministrami byli także: [[hetman wielki koronny]] i [[hetman wielki litewski]] oraz [[hetman polny koronny]], [[hetman polny litewski]], oraz [[podskarbi nadworny koronny]] i [[podskarbi nadworny litewski]]. |
||
Hetmani, mimo iż byli jednymi z najważniejszych ministrów państwa, nie wchodzili z urzędu do senatu. Podobnie podskarbiowie nadworni. Zasiadali jednak prawie zawsze w senacie z racji jednoczesnego piastowania innej godności senatorskiej: [[wojewoda|wojewody]] lub [[kasztelan|kasztelana]]. |
Hetmani, mimo iż byli jednymi z najważniejszych ministrów państwa, nie wchodzili z urzędu do senatu. Podobnie podskarbiowie nadworni. Zasiadali jednak prawie zawsze w senacie z racji jednoczesnego piastowania innej godności senatorskiej: [[wojewoda|wojewody]] lub [[kasztelan|kasztelana]]. |
||
W [[1768]] do senatu z urzędu weszli [[hetman wielki koronny]] i [[hetman wielki litewski]]. |
W [[1768]] do senatu z urzędu weszli [[hetman wielki koronny]] i [[hetman wielki litewski]]. |
||
Linia 14: | Linia 20: | ||
===Zobacz też=== |
===Zobacz też=== |
||
* [[urzędy dworskie]] |
|||
⚫ | |||
* [[urzędy senatorskie]] |
|||
*[[kanclerz]] |
|||
* [[urzędy centralne niesenatorskie]] |
|||
*[[podkanclerzy]] |
|||
* [[urzędy ziemskie]] |
|||
⚫ | |||
* [[I Rzeczpospolita]] |
|||
* [[incompatibilitas]] |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 22:52, 30 lis 2006
Ministrowie w Rzeczypospolitej Obojga Narodów – grupa najwyższych urzędników w państwie. Kierowali kluczowymi dziedzinami zarządu państwem. Istniały osobne urzędy dla Korony i Wielkiego Księstwa) jednak o identycznych kompetencjach w ramach każdego z państw (Korona i Litwa były prawnie dwoma osobnymi krajami).
Ministrami byli:
- kanclerz wielki koronny i kanclerz wielki litewski
- podkanclerzy koronny i podkanclerzy litewski
- marszałek wielki koronny i marszałek wielki litewski
- marszałek nadworny koronny i marszałek nadworny litewski
- podskarbi wielki koronny i podskarbi wielki litewski.
Wszyscy wyżej wymienieni ministrowie wchodzili z racji sprawowanego urzędu do senatu.
Ministrami byli także: hetman wielki koronny i hetman wielki litewski oraz hetman polny koronny, hetman polny litewski, oraz podskarbi nadworny koronny i podskarbi nadworny litewski.
Hetmani, mimo iż byli jednymi z najważniejszych ministrów państwa, nie wchodzili z urzędu do senatu. Podobnie podskarbiowie nadworni. Zasiadali jednak prawie zawsze w senacie z racji jednoczesnego piastowania innej godności senatorskiej: wojewody lub kasztelana.
W 1768 do senatu z urzędu weszli hetman wielki koronny i hetman wielki litewski.
W 1775 do senatu z urzędu weszli podskarbi nadworny koronny i podskarbi nadworny litewski.
Zobacz też
- urzędy dworskie
- urzędy senatorskie
- urzędy centralne niesenatorskie
- urzędy ziemskie
- I Rzeczpospolita
- incompatibilitas
Linki zewnętrzne
- Urzędy główne i sejmowanie do połowy XVIII w. z Feliks Koneczny, "Dzieje administracji w Polsce w zarysie"