Bitwa pod Rogalinem: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Linia 26: Linia 26:


== Geneza ==
== Geneza ==
Wieść o dużych [[Bitwa pod Książem|bitwach pod Książem]] i [[Bitwa pod Miłosławiem|Miłosławiem]] i [[Bitwa pod Sokołowem|Sokołowem]] rozniosła się po [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkim Księstwie Poznańskim]]. Zwłaszcza wygrana pod Miłosławiem i Sokołowem przyczyniła się do rozbudzenia nadziei, że powstanie może być wygrane. W wielu miejscach poznańskiego zaczęły się więc samorzutnie tworzyć oddziały powstańcze, które zaczęły działać na własną rękę. Jednym z takich samorzutnych dowódców został [[Jakub Krotowski-Krauthofer]]. Zebrał on znaczny oddział partyzantów, przeważnie z żołnierzy rozpuszczonych po zawarciu [[Ugoda w Jarosławcu|ugody w Jarosławcu]]. Krotowski bez porozumienia z żadnym komitetem, ani z żadnymi naczelnikami wyparł Prusaków 3 maja z [[Mosina]] i 6 maja z [[Kórnik]]a.  Na opanowanym terenie proklamował [[Rzeczpospolita Mosińska|Rzeczpospolitą Polską]], mianował burmistrzów i innych urzędników. Rozpoczął też pośpieszne zbrojenia zabierając osiadłym w tych okolicach kolonistom niemieckim wszelką broń palną. W krótkim czasie zebrał oddział liczący blisko 800 ludzi. Naczelnikiem wybrano Włodzimierza Wilczyńskiego, a szefem sztabu został Krotowski<ref name=":0" />.
Wieść o dużych [[Bitwa pod Książem|bitwach pod Książem]] i [[Bitwa pod Miłosławiem|Miłosławiem]] i [[Bitwa pod Sokołowem|Sokołowem]] rozniosła się po [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkim Księstwie Poznańskim]]. Zwłaszcza wygrana pod Miłosławiem i Sokołowem przyczyniła się do rozbudzenia nadziei, że powstanie może być wygrane. W wielu miejscach poznańskiego zaczęły się więc samorzutnie tworzyć oddziały powstańcze, które zaczęły działać na własną rękę. Jednym z takich samorzutnych dowódców został Włodzimierz Wilczyński. Dowodził on odziałem partyzantów złożonym głównie z żołnierzy rozpuszczonych po zawarciu [[Ugoda w Jarosławcu|ugody w Jarosławcu]]. Partyzanci wyparli Prusaków 3 maja z [[Mosina|Mosiny]] i 7 maja z [[Kórnik]]a.  Na opanowanych terenach proklamowali Rzeczpospolitą Polską, a [[Jakub Krotowski-Krauthofer|Jakub Krauthofer-Krotowski]] mianował polskich burmistrzów. Rozpoczęli też pośpieszne zbrojenia zabierając osiadłym w tych okolicach kolonistom niemieckim wszelką broń palną. W krótkim czasie zebrał się oddział liczący blisko 800 ludzi. Naczelnikiem korpusu partyzantów wybrano Włodzimierza Wilczyńskiego, a szefem sztabu został Krotowski<ref name=":0" />.
[[Plik:Pomnik Powstańców w Rogalinie.jpg|lewo|mały|Przydrożna kolumna z figurą Matki Bożej Bolesnej oraz symboliczne groby powstańców poległych w 1848 roku w Rogalinie.]]
[[Plik:Pomnik Powstańców w Rogalinie.jpg|lewo|mały|Przydrożna kolumna z figurą Matki Bożej Bolesnej oraz symboliczne groby powstańców poległych w 1848 roku w Rogalinie.]]



Wersja z 16:07, 18 sty 2020

Bitwa pod Rogalinem
Powstanie wielkopolskie 1848 roku
Czas

8 maja 1848

Miejsce

Rogalin

Terytorium

Wielkie Księstwo Poznańskie

Wynik

rozproszenie powstańców

Strony konfliktu
powstańcy wielkopolscy Prusy
Dowódcy
Jakub Krotowski-Krauthofer i Włodzimierz Wilczyński nieznany
Siły
około 800 nieznane
Straty
kilkunastu zabitych i kilkunastu rannych nieznane
brak współrzędnych

Bitwa pod Rogalinem – starcie zbrojne w czasie trwania powstania wielkopolskiego 1848 r., do którego doszło 8 maja 1848 r. pod Rogalinem, starcie zakończyło się przegraną i rozproszeniem oddziałów powstańczych.

Geneza

Wieść o dużych bitwach pod Książem i Miłosławiem i Sokołowem rozniosła się po Wielkim Księstwie Poznańskim. Zwłaszcza wygrana pod Miłosławiem i Sokołowem przyczyniła się do rozbudzenia nadziei, że powstanie może być wygrane. W wielu miejscach poznańskiego zaczęły się więc samorzutnie tworzyć oddziały powstańcze, które zaczęły działać na własną rękę. Jednym z takich samorzutnych dowódców został Włodzimierz Wilczyński. Dowodził on odziałem partyzantów złożonym głównie z żołnierzy rozpuszczonych po zawarciu ugody w Jarosławcu. Partyzanci wyparli Prusaków 3 maja z Mosiny i 7 maja z Kórnika.  Na opanowanych terenach proklamowali Rzeczpospolitą Polską, a Jakub Krauthofer-Krotowski mianował polskich burmistrzów. Rozpoczęli też pośpieszne zbrojenia zabierając osiadłym w tych okolicach kolonistom niemieckim wszelką broń palną. W krótkim czasie zebrał się oddział liczący blisko 800 ludzi. Naczelnikiem korpusu partyzantów wybrano Włodzimierza Wilczyńskiego, a szefem sztabu został Krotowski[1].

Przydrożna kolumna z figurą Matki Bożej Bolesnej oraz symboliczne groby powstańców poległych w 1848 roku w Rogalinie.

Bitwa

Działalność powstańców nie uszła uwadze pruskiej. Prusacy wysłali przeciwko Polakom wojsko i 8 maja 1848 r doszło do bitwy pod Rogalinem. Walka trwała około dwóch godzin. Ostatecznie polski oddział musiał ratować się ucieczką, przeprawiając się na drugą stronę Warty. Dowódcy nie zrezygnowali jednak z dalszych działań. Zmienili pozycję i po przeprawieniu się przez rzekę zaatakowali Rogalinek. Atak się nie powiódł i powstańcy znowu wycofali się za rzekę. Zdecydowali następnie rozsypać się na mniejsze oddziały i poszukiwali schronienia w lasach. W starciach tych Polacy stracili kilkunastu zabitych, oraz kilkunastu rannych[1].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Kazimierz Rakowski, Powstanie poznańskie w 1848 roku..., Lwów 1900, s. 251-252.

Bibliografia

  • Kazimierz Rakowski, Powstanie poznańskie w 1848 roku..., Lwów 1900.