Oddziaływania antagonistyczne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy |
m Dodano roślinożerność jako oddziaływanie antagonistyczne |
||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''Oddziaływania antagonistyczne''' – rodzaj [[Zależności międzygatunkowe|zależności międzygatunkowych]] między [[populacja (biologia)|populacjami]] [[biocenoza|biocenozy]] (ożywionej części [[ekosystem]]u), uznawany za niekorzystny dla jednej lub obu populacji zajmujących to samo [[Środowisko przyrodnicze|środowisko]]. |
'''Oddziaływania antagonistyczne''' – rodzaj [[Zależności międzygatunkowe|zależności międzygatunkowych]] między [[populacja (biologia)|populacjami]] [[biocenoza|biocenozy]] (ożywionej części [[ekosystem]]u), uznawany za niekorzystny dla jednej lub obu populacji zajmujących to samo [[Środowisko przyrodnicze|środowisko]]. |
||
Wśród zależności antagonistycznych są wyróżniane{{odn|Krebs|1997|s=497–522}}{{odn|Weiner|2003|s=329–395}}: |
Wśród zależności antagonistycznych są wyróżniane{{odn|Krebs|1997|s=497–522}}{{odn|Weiner|2003|s=329–395}}<ref>{{Cytuj |autor = Beata Sągin; Andrzej Boczarowski; Marian Sęktas |tytuł = Puls Życia. Klasa 8. |data = 2018 |isbn = 978-83-267-3282-9 |wydawca = Nowa Era}}</ref>: |
||
* [[konkurencja (ekologia)|konkurencja]] (zob. m.in. [[zasada Gausego]], [[wzrost logistyczny liczebności populacji]], [[oscylacje i fluktuacje liczebności populacji]]), |
* [[konkurencja (ekologia)|konkurencja]] (zob. m.in. [[zasada Gausego]], [[wzrost logistyczny liczebności populacji]], [[oscylacje i fluktuacje liczebności populacji]]), |
||
* [[pasożytnictwo]], |
* [[pasożytnictwo]], |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
* [[allelopatia]], |
* [[allelopatia]], |
||
* [[amensalizm]]. |
* [[amensalizm]]. |
||
*[[roślinożerność]] |
|||
Bardzo silne oddziaływania antagonistyczne mają charakter eksploatacji populacji. Do tej grupy oddziaływań międzygatunkowych zalicza się eksploatację przyrody przez człowieka{{odn|Weiner|s=329–395}}{{odn|Krebs|1997|s=317–340}}{{odn|Trojan|1985|s=263–270}}. |
Bardzo silne oddziaływania antagonistyczne mają charakter eksploatacji populacji. Do tej grupy oddziaływań międzygatunkowych zalicza się eksploatację przyrody przez człowieka{{odn|Weiner|s=329–395}}{{odn|Krebs|1997|s=317–340}}{{odn|Trojan|1985|s=263–270}}. |
||
Wersja z 12:41, 19 mar 2020
– wzrostu wykładniczego (krzywa „J”), np. wzrost liczebności populacji roślinnej nie poddanej wpływowi roślinożerców,
– logistyczny (krzywa „S”), ustalanie się liczebności populacji producentów i konsumentów (roślinożerców)
Układ współrzędnych:
x – czas (t),
y – liczebność populacji (N)
Oddziaływania antagonistyczne – rodzaj zależności międzygatunkowych między populacjami biocenozy (ożywionej części ekosystemu), uznawany za niekorzystny dla jednej lub obu populacji zajmujących to samo środowisko.
Wśród zależności antagonistycznych są wyróżniane[1][2][3]:
- konkurencja (zob. m.in. zasada Gausego, wzrost logistyczny liczebności populacji, oscylacje i fluktuacje liczebności populacji),
- pasożytnictwo,
- drapieżnictwo (zob. równanie Lotki-Volterry, wzrost logistyczny liczebności populacji),
- allelopatia,
- amensalizm.
- roślinożerność
Bardzo silne oddziaływania antagonistyczne mają charakter eksploatacji populacji. Do tej grupy oddziaływań międzygatunkowych zalicza się eksploatację przyrody przez człowieka[4][5][6].
Przypisy
- ↑ Krebs 1997 ↓, s. 497–522.
- ↑ Weiner 2003 ↓, s. 329–395.
- ↑ Beata Sągin, Andrzej Boczarowski, Marian Sęktas, Puls Życia. Klasa 8., Nowa Era, 2018, ISBN 978-83-267-3282-9.
- ↑ Weiner ↓, s. 329–395.
- ↑ Krebs 1997 ↓, s. 317–340.
- ↑ Trojan 1985 ↓, s. 263–270.
Bibliografia
- January Weiner: Życie i ewolucja biosfery. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003. ISBN 83-01-14047-X.
- Charles J. Krebs: Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-14047-X.
- Ekologia biocenoz. W: Przemysław Trojan: Ekologia ogólna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-02275-2.
- Andrzej Kołodziejczyk: Encyklopedia: Biologia. Spojrzenie na życie i biosferę > Oddziaływania międzygatunkowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 131–136. ISBN 83-01-13767-3.