Grafika: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
RoodyAlien (dyskusja | edycje) m jęz. |
kat. |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
::* techniki suche (ryte): [[miedzioryt]], [[staloryt]], [[sucha igła]] (suchoryt), [[ceratoryt]], [[kamienioryt]], [[mezzotinta]] (sztuka czarna); |
::* techniki suche (ryte): [[miedzioryt]], [[staloryt]], [[sucha igła]] (suchoryt), [[ceratoryt]], [[kamienioryt]], [[mezzotinta]] (sztuka czarna); |
||
::* techniki trawione: [[akwaforta]], [[akwatinta]], [[miękki werniks]], [[odprysk]], [[heliograwiura]], [[fluoroforta]]; |
::* techniki trawione: [[akwaforta]], [[akwatinta]], [[miękki werniks]], [[odprysk]], [[heliograwiura]], [[fluoroforta]]; |
||
::* techniki metalowe – te z technik suchych i trawionych, które do wykonania matrycy wykorzystują metalową płytkę; |
::* techniki metalowe – te z technik suchych i trawionych, które do wykonania matrycy wykorzystują metalową płytkę; insta m.y.m.a.m.e.i.s.bartas follow in follow |
||
: 3. techniki '''[[druk płaski|druku płaskiego]]''' polegają na takim spreparowaniu matrycy, aby część nie pokryta rysunkiem była odporna na przyjmowanie farby drukarskiej; zaliczamy do nich: [[litografia|litografię]], [[algrafia|algrafię]], [[cynkografia|cynkografię (cynkotypię)]], [[monotypia|monotypię]]. |
: 3. techniki '''[[druk płaski|druku płaskiego]]''' polegają na takim spreparowaniu matrycy, aby część nie pokryta rysunkiem była odporna na przyjmowanie farby drukarskiej; zaliczamy do nich: [[litografia|litografię]], [[algrafia|algrafię]], [[cynkografia|cynkografię (cynkotypię)]], [[monotypia|monotypię]]. |
Wersja z 20:45, 30 mar 2020
Grafika – jeden z podstawowych obok malarstwa i rzeźby działów sztuk plastycznych. Obejmuje techniki pozwalające na powielanie rysunku na papierze lub tkaninie z uprzednio przygotowanej formy.
Zależnie od funkcji rozróżniamy grafikę artystyczną zwaną też warsztatową oraz grafikę użytkową zwaną też stosowaną.
Grafika artystyczna (warsztatowa) wyróżnia się skupieniem w rękach artysty całego procesu twórczego od projektu przez wykonanie matrycy do wykonania odbitek — rycin, które mają wartość oryginalnych dzieł sztuki. Liczba odbitek uzyskanych z jednej płyty zależy od techniki.
Grafika użytkowa to dziedzina grafiki i drukarstwa artystycznego służąca celom użytkowym. Związana jest z rynkiem wydawniczym i reklamą. Grafika użytkowa obejmuje plakaty, ilustracje, druki okolicznościowe, magazyny, gazety, znaczki pocztowe, banknoty, ekslibrisy i liternictwo.
Podział technik poligraficznych
Techniki poligraficzne dzielone są na grupy ze względu na sposób opracowania matrycy (np. cięcie, trawienie) i materiał, z którego jest zrobiona (np. drewno, gips, miedziana płyta). Istnieją trzy podstawowe grupy[1]:
- 1. techniki druku wypukłego polegają na żłobieniu w matrycy linii i płaszczyzn, które mają pozostać niewydrukowane – na odbitce ślad pozostawią wypukłe części formy drukowej; są to m.in. drzeworyt, kamienioryt, linoryt, gipsoryt, pirografia, cynkoryt, korkoryt, fleksografia;
- 2. techniki druku wklęsłego polegają na żłobieniu lub trawieniu w matrycy linii i płaszczyzn, które odbiją się na papierze:
- techniki suche (ryte): miedzioryt, staloryt, sucha igła (suchoryt), ceratoryt, kamienioryt, mezzotinta (sztuka czarna);
- techniki trawione: akwaforta, akwatinta, miękki werniks, odprysk, heliograwiura, fluoroforta;
- techniki metalowe – te z technik suchych i trawionych, które do wykonania matrycy wykorzystują metalową płytkę; insta m.y.m.a.m.e.i.s.bartas follow in follow
- 3. techniki druku płaskiego polegają na takim spreparowaniu matrycy, aby część nie pokryta rysunkiem była odporna na przyjmowanie farby drukarskiej; zaliczamy do nich: litografię, algrafię, cynkografię (cynkotypię), monotypię.
Poza tymi trzema grupami istnieje jeszcze druk sitowy oraz druk cyfrowy. Pierwszy różni się od technik z ww. grup tym, że farba jest przetłaczana przez matrycę, a wykorzystywany jest w technice serigrafii. Druk cyfrowy natomiast, w odróżnieniu od reszty, nie wymaga użycia formy drukowej.
Historia grafiki w Polsce
Grafika pojawiła się w Polsce w II połowie XV wieku. Na przełomie XV i XVI stulecia na terenie dzisiejszego Wrocławia drzeworyty po raz pierwszy posłużyły jako ilustracja książkowa. Dla drzeworytników z Małopolski i Śląska inspiracją stały się miedzioryty niemieckiego artysty Wita Stwosza, które wykonał podczas pobytu w Krakowie, stylem podobne do jego Ołtarza Mariackiego[2].
Zobacz też
- Zobacz też kategorię:
Przypisy
- ↑ Według: Krystyna Czarnocka, Półtora wieku grafiki polskiej, Wiedza Powszechna, Warszawa 1962.
- ↑ Janusz Kłębowski, Polska sztuka gotycka, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1983, ISBN 83221-0206-2.