Anders Österling: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
PYTEK (dyskusja | edycje)
3905 edycji
nowy artykuł
 
m kat.
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 18 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Artysta infobox
[[File:Anders österling.jpg|thumb|right|200px|Anders Österling]]
|imię i nazwisko = Anders Österling
'''Anders Johan Österling''' ( ur. [[13 kwietnia]] [[1884]] w [[Helsingborg]]u, zm. [[13 grudnia]] [[1981]] w [[Sztokholm]]ie), szwedzki poeta, pisarz i dziennikarz.
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|grafika = Anders Öterling porträtt.jpg
|opis grafiki =
|alt grafiki =
|pełne imię i nazwisko = Anders Johan Österling
|pełne imię i nazwisko org =
|data urodzenia = 13 kwietnia 1884
|miejsce urodzenia = [[Helsingborg]]
|data śmierci = 13 grudnia 1981
|miejsce śmierci = [[Sztokholm]]
|narodowość = [[Szwedzi|szwedzka]]
|język =
|Alma Mater = [[Uniwersytet w Lund]]
|dziedzina sztuki = [[literatura]]
|epoka =
|gatunek = [[poezja]]
|muzeum artysty =
|ważne dzieła =
|faksymile = Anders Österling signatur.jpg
|opis faksymile =
|odznaczenia =
|nagrody =
|commons = Category:Anders Österling
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Anders Johan Österling''' (ur. [[13 kwietnia]] [[1884]] w [[Helsingborg]]u, zm. [[13 grudnia]] [[1981]] w [[Sztokholm]]ie) – szwedzki poeta, krytyk literacki i teatralny oraz tłumacz. Członek [[Akademia Szwedzka|Akademii Szwedzkiej]] od 1919{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}. Przewodniczący komitetu [[nagroda Nobla|Nagrody Nobla]]{{odn|red. Floryan|1983|s=267}} w latach 1947–1968{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}{{odn|Ciesielski|1990|s=260}}.


Anders Österling studiował historię literatury na [[Uniwersytet w Lund|Uniwersytetecie w Lund]]. Od 1909 do 1919 pracował na tej uczelni jako [[bibliotekarz]]. W latach 1919–1935 pisał dla dziennika „[[Svenska Dagbladet]]”. W 1919 został członkiem [[Akademia Szwedzka|Akademii Szwedzkiej]], a w 1921 komitetu [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]]. W 1936 rozpoczął współpracę z czasopismem „[[Stockholms-Tidningen]]”, którą kontynuował do 1966{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}. Od 1941 do 1964 był sekretarzem Akademii Szwedzkiej{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}{{odn|Ciesielski|1990|s=57}}. W latach 1947–1968 przewodniczył komitetowi noblowskiemu{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}{{odn|Ciesielski|1990|s=260}}.
==Życie==


Anders Österling kontynuował szkołę poetycką zapoczątkowaną przez [[Ola Hansson]]a{{odn|red. Floryan|1983|s=267}}{{odn|Ciesielski|1990|s=174, 260}} i [[Vilhelm Ekelund|Vilhelma Ekelunda]]{{odn|Ciesielski|1990|s=260}}. Tłumaczył dzieła z języka włoskiego (m.in [[Dante Alighieri]], [[Salvatore Quasimodo]]){{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}{{odn|Ciesielski|1990|s=260}}, angielskiego, francuskiego i niemieckiego. Wybrane wiersze Österlinga zostały przetłumaczone na język polski przez [[Zygmunt Łanowski|Zygmunta Łanowskiego]]{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}}.
Anders Österling ukończył szkołę w [[Lund]] ([[1904]]), a następnie studiował także w Lund. Od [[1909]] do [[1919]] był bibliotekarzem w Bibliotece Uniwersyteckiej w Lund. Od [[1919]] r. był głównym dziennikarzem i mieszkał w [[Sztokholm]]ie. Również w [[1919]] roku wstąpił do Akademii Szwedzkiej, gdzie był sekretarzem od 1941 do 1964 był. W tym charakterze miał duży wpływ na wybór z literatury laureatów [[Nagroda Nobla|Nagrody Nobla]].


== Wybrane zbiory poetyckie ==
==Znaczenie twórczości==
(opracowano na podstawie materiału źródłowego{{odn|red. Ciesielski|1991|s=429}})
* ''Preludier'' (1904)
* ''Årest visor'' (1907)
* ''Facklor i stormen'' (1913)
* ''Idyllernas bok'' (1917)
* ''Sänger i krig'' (1917)
* ''Livets värde'' (1940)
* ''Sent i livet'' (1970)


== Przypisy ==
W swojej pierwszej kolekcji poezji był Anders Österling był mocno uzależniony od niemieckich i francuskich wpływów. Wkrótce jednak znalazł swój własny styl: opis przyrody i ludzi, często w oparciu o motywy rodzinnej Skandynawii, i zmiany pór roku, jak obraz z przemijania. Österling uważał, że jego kolega [[Erik Axel Karlfeldt]] używał opisu krajobrazu wiejskiego jako punkt wyjścia w jego poezji. W przeciwieństwie do Karlfeldta, Österling jednak utrzymywał bardziej stonowany, powściągliwy styl. Jego poezja jest często piękna, pełna życia na tle ciemnych ludzkich doświadczeń i wartości. Jego najbardziej znany wiersz "Ales Stenar" ze zbiorów wierszy t från havet ([[1933]]) wrażliwie i poetycko opisuje słynny statek zestaw Ales Stenar z Kåseberga w Ystad. Anders Österling był jedną z ostatnich generacji poetów, którzy zaczęli pisać przed przełomem modernizmu.
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
Anders Österling był także jednym z głównych tłumaczy. Znał cztery języki: angielski, francuski, niemiecki i duński. Ponadto, Anders Österling był znanym krytykiem literackim i dziennikarzem.
* {{Cytuj | tytuł = Słownik pisarzy skandynawskich | redaktor = [[Zenon Ciesielski]] | miejsce = Warszawa | wydawca = Wiedza Powszechna | data = 1991 | isbn = 8321402755 | odn = {{odn/id|red. Ciesielski|1991}}}}
* {{Cytuj | autor = Zenon Ciesielski | tytuł = Historia literatury szwedzkiej: zarys | miejsce = Wrocław | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich | data = 1990 | isbn = 8304032139 | odn = tak}}
* {{cytuj | redaktor = [[Władysław Floryan]] | tytuł = Dzieje literatur europejskej | wolumin = 2 cz. 2 | data = 1983 | isbn = 8301044527 | miejsce = Warszawa | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | odn = {{odn/id|red. Floryan|1983}}}}


{{Kontrola autorytatywna}}
==Dzieła==
* "Preludia" ([[1904]])
* "Poświęcenie wieńców" ([[1905]])
* "Voices of the Night" ([[1906]])
* "Pozdrowienia" ([[1907]])
* "Songs of the Year" ([[1907]])
* "Śmierć incognito" ([[1908]])
* "Podróż do Norrland) ([[1908]])
* "The Bäckapferd" ([[1909]])
* "Ludzie i krajobrazy" ([[1910]])
* "Rozkwitające Drzewa ([[1907]]-[[1909]], [[1910]])
* "Minuty i sekundy" ([[1912]])
* "Krewni i obcy" ([[1912]])
* "Race w burzy" ([[1913]])
* "Time Moods" ([[1916]])
* "Pieśni w czasie wojny" ([[1917]])
* "Księga idylls" ([[1917]])
* "Uczynek dnia" ([[1921]])
* "Siedem strun" ([[1922]])
* "Honor Ziemi" ([[1927]])
* "The Sounds of the Sea" ([[1933]])
* "Schonische wycieczki" ([[1934]])
* "Horyzonty" ([[1939]])
* "Lot roku" ([[1947]])
* "Wiersz Kranz" ([[1961]])
* "Liście wiosną i jesienią" ([[1963]])
* "Ścieżki pamięci" ([[1967]])
* "Późno w życiu: poezja" ([[1970]])
* "Tęsknota za Włochami ([[1971]])
* "Zbiór poezji" ([[1971]]-[[1978]])


{{SORTUJ:Österling, Anders}}
==Źródła==
[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu w Lund]]
tłumaczenie z niemieckiej wikipedii
[[Kategoria:Członkowie Akademii Szwedzkiej]]

[[Kategoria:Szwedzcy poeci|Österling, Anders]]
[[Kategoria:Poeci XX wieku]]
[[Kategoria:Szwedzcy pisarze|Österling, Anders]]
[[Kategoria:Szwedzcy poeci]]
[[Kategoria:Dziennikarze|Österling, Anders]]
[[Kategoria:Szwedzcy krytycy literaccy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1884|Österling, Anders]]
[[Kategoria:Szwedzcy tłumacze]]
[[Kategoria:Zmarli w 1981|Österling, Anders]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1884]]
[[Kategoria:Zmarli w 1981]]

[[Kategoria:Krytycy teatralni]]
[[de:Anders Österling]]
[[nn:Anders Österling]]
[[no:Anders Österling]]
[[sv:Anders Österling]]

Aktualna wersja na dzień 19:38, 28 sty 2024

Anders Österling
Ilustracja
Imię i nazwisko

Anders Johan Österling

Data i miejsce urodzenia

13 kwietnia 1884
Helsingborg

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1981
Sztokholm

Narodowość

szwedzka

Alma Mater

Uniwersytet w Lund

Dziedzina sztuki

literatura

Gatunek

poezja

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons

Anders Johan Österling (ur. 13 kwietnia 1884 w Helsingborgu, zm. 13 grudnia 1981 w Sztokholmie) – szwedzki poeta, krytyk literacki i teatralny oraz tłumacz. Członek Akademii Szwedzkiej od 1919[1]. Przewodniczący komitetu Nagrody Nobla[2] w latach 1947–1968[1][3].

Anders Österling studiował historię literatury na Uniwersytetecie w Lund. Od 1909 do 1919 pracował na tej uczelni jako bibliotekarz. W latach 1919–1935 pisał dla dziennika „Svenska Dagbladet”. W 1919 został członkiem Akademii Szwedzkiej, a w 1921 komitetu Nagrody Nobla. W 1936 rozpoczął współpracę z czasopismem „Stockholms-Tidningen”, którą kontynuował do 1966[1]. Od 1941 do 1964 był sekretarzem Akademii Szwedzkiej[1][4]. W latach 1947–1968 przewodniczył komitetowi noblowskiemu[1][3].

Anders Österling kontynuował szkołę poetycką zapoczątkowaną przez Ola Hanssona[2][5] i Vilhelma Ekelunda[3]. Tłumaczył dzieła z języka włoskiego (m.in Dante Alighieri, Salvatore Quasimodo)[1][3], angielskiego, francuskiego i niemieckiego. Wybrane wiersze Österlinga zostały przetłumaczone na język polski przez Zygmunta Łanowskiego[1].

Wybrane zbiory poetyckie[edytuj | edytuj kod]

(opracowano na podstawie materiału źródłowego[1])

  • Preludier (1904)
  • Årest visor (1907)
  • Facklor i stormen (1913)
  • Idyllernas bok (1917)
  • Sänger i krig (1917)
  • Livets värde (1940)
  • Sent i livet (1970)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h red. Ciesielski 1991 ↓, s. 429.
  2. ↑ a b red. Floryan 1983 ↓, s. 267.
  3. ↑ a b c d Ciesielski 1990 ↓, s. 260.
  4. ↑ Ciesielski 1990 ↓, s. 57.
  5. ↑ Ciesielski 1990 ↓, s. 174, 260.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Anders_Österling&oldid=72705049”