Peter Egge: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Wojak12 (dyskusja | edycje)
53 edycje
nowy artykuł
 
infobox
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 12 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Artysta infobox
'''Peter Egge''' (ur. [[1 kwietnia]] [[1869]] w [[Trondheim]], zm. [[17 lipca]] [[1959]] w [[Oslo]]), pisarz norweski.
|imię i nazwisko = Peter Andreas Egge
⚫
Syn robotnika rozpoczął od powieści „Almue” („Proletariat”), wkrótce okazał się znakomitym autorem opowiadań, dramatów z życia ludowego, osiągnął wielkie powodzenie powieścią małżeńską „Hjertet” („Serce”, [[1907]]), w r. [[1916]] przyznano mu norweską pensję poetycką. Napisał nadto sztukę „Narren” („Głupiec”, [[1917]]) i powieść „Inde i fjordene„ („W głębi fiordów”, 1920). W swych powieściach i opowiadaniach przedstawił w sposób realistyczny ludzi skrzywdzonych przez społeczeństwo i życie chłopów norweskich w trudnej i uporczywej walce z surową przyrodą Norwegii.
|imię i nazwisko org =
==Główne prace:==
|pseudonim =
|grafika = Peter Egge - 1935.jpg
|opis grafiki =
|data urodzenia = [[1 kwietnia]] [[1869]]
|miejsce urodzenia = [[Trondheim]]
|data śmierci = [[17 lipca]] [[1959]]
|miejsce śmierci = [[Oslo]]
|narodowość = [[Norwegowie|norweska]]
|język =
|Alma Mater =
|dziedzina sztuki = [[literatura]], [[dramat]]
|epoka =
|muzeum artysty =
|ważne dzieła =
|faksymile =
|opis faksymile =
|odznaczenia =
|nagrody =
|commons =Category:Peter Andreas Egge
|wikiźródła =
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Peter Andreas Egge''' (ur. [[1 kwietnia]] [[1869]] w [[Trondheim]], zm. [[17 lipca]] [[1959]] w [[Oslo]]), pisarz, dziennikarz i dramatopisarz norweski. Aktywny od 1891 do 1955<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Hans H. Skei, Morten Moi |tytuł = Peter Egge |data = 2019-09-11 |data dostępu = 2021-10-14 |opublikowany = Store norske leksikon |url = http://snl.no/Peter_Egge |język = nb}}</ref>. W Polsce wydano Życie Hanzyny (''Hansine Solstad'')<ref>{{Cytuj książkę|autor = Peter Egge |tytuł = Źycie Hanzyny |data = 1960 |data dostępu = 2021-10-14 |miejsce = Poznań |wydawca = Wydawnictwo Poznańskie |oclc = 35786051 |język = pl}}</ref> oraz opowiadanie Helge (jako element zbioru "Tam gdzie fiordy")<ref>{{Cytuj książkę|autor = wybór Józefa Giebułtowicza |tytuł = Tam gdzie fiordy: antologia nowel i opowiadań norweskich |data = 1970 |data dostępu = 2021-10-14 |miejsce = Poznań |wydawca = Wydawnictwo Poznańskie |oclc = 872960347 |język = pl}}</ref>.


== Życiorys ==
* "Almue" ([[1891]])
Drugie dziecko z dziewięciu w rodzinie robotniczej z [[Nord-Trøndelag]]. Spędził dzieciństwo i młodość w dzielnicy Innherred, której wiejskie i tradycyjne zwyczaje opisywał później<ref name=":0" /><ref>{{Cytuj |tytuł = Trondheim by - Peter Egge |data = 2015-05-18 |data dostępu = 2021-10-14 |opublikowany = web.archive.org |url = https://web.archive.org/web/20150518092603/http://www.trondheim.no/content/92598372/Peter-Egge}}</ref>.
* "Nordfra" ([[1895]])
* "Faddergaven" ([[1897]])
* "Trøndere" ([[1898]])
* "Gammelholm" ([[1899]])
* "Jakob og Kristoffer" ([[1900]])
* "Sønnen" ([[1901]])
* "Mainætter" ([[1902]])
* "Familien paa Raaum" ([[1903]])
* "De graa Haar" ([[1904]])
* "Kjærlighed og Venskab" ([[1904]])
* "Oddvar Hage og hans Venner" ([[1905]])
* "En liten gutt" ([[1906]])
* "Hjertet" ([[1907]])
* "Lenken" ([[1908]])
* "Pastor Hals" ([[1909]])
* "De unge dage" ([[1913]])
* "Narren" ([[1917]])
* "Den hellige sjø" ([[1922]])
* "Jægtvig og hans gud" ([[1923]])
* "Hansine Solstad" ([[1925]])
* "Hos Vincent Øst" ([[1926]])
* "Drømmen" ([[1927]])
* "Han og hans døtre" ([[1928]])
* "Indian Summer" ([[1929]])
* "Woel, Cai M." ([[1929]])
* "Minner fra barndom og ungdom" ([[1948]])


⚫
Egge uczęszczał do Szkoły Katedralnej w Trondheim, którą ukończył w 1887 roku. Zadebiutował powieścią Almue ("Proletariat", 1891). Później rozpoczął pracę jako dziennikarz w gazecie Dagsposten z Trondheim. W kolejnych latach dzielił swój czas między dziennikarstwo i pisarstwo. Często pisał komedie, gatunek, w którym odnosił sukcesy. Rozpoczął działalność komediową od Faddergavena (Dar do chrztu, 1897). Egge pisał także dramaty, takie jak Kjærlighed og Venskab (Miłość i przyjaźń, 1904). Osiągnął wielkie powodzenie powieścią małżeńską „Hjertet” („Serce”, [[1907]])<ref>{{Cytuj |tytuł = Peter Egge {{!}} lex.dk |data dostępu = 2021-10-14 |opublikowany = Den Store Danske |url = https://denstoredanske.lex.dk/Peter_Egge |język = da}}</ref>. W r. [[1916]] przyznano mu norweską pensję poetycką. Napisał nadto sztukę „Narren” („Głupiec”, [[1917]]) i powieść „Inde i fjordene„ („W głębi fiordów”, 1920). W swych powieściach i opowiadaniach przedstawił w sposób realistyczny ludzi skrzywdzonych przez społeczeństwo i życie chłopów norweskich w trudnej i uporczywej walce z surową przyrodą Norwegii<ref name=":0" />.
==Źródła==
* "Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga" (1928-1939)


Począwszy od wczesnych lat dwudziestych Egge zaczął odchodzić od wizerunku komediopisarza i twórcy [[Romantyzm|romantycznego]]. Wydane w 1922 roku „"Den hellige sjø" ("Morze Święte”) wyznaczyło metamorfozę jego stylu w neorealizm. Ta zmiana doprowadziła do powstania ''Życia Hanzyny'' (1925), uważanego za jego najlepsze dzieło<ref name=":0" />.
⚫
{{DEFAULTSORT:Egge, Peter}}
⚫
[[kategoria:Norwescy pisarze]]
⚫
[[kategoria:Urodzeni w 1869]]
⚫
[[kategoria:Zmarli w 1959]]


Pełnił funkcję przewodniczącego Związku Autorów Norweskich (Den Norske Forfatterforening) w latach 1913-1916 i 1935 oraz był przewodniczącym komisji doradztwa literackiego w latach 1920 i 1929<ref name=":0" />.
[[en:Peter Egge]]

[[es:Peter Egge]]
W 1897 ożenił się z Anną Marie Svensen i osiadł w Christianii (obecne Oslo). Był ojcem norweskiego polityka i członka ruchu oporu {{link-interwiki|Ørnulf Egge|tekst=Ørnulfa Egge|Q=Q8079231}}.
[[no:Peter Egge]]

[[pt:Peter Egge]]
== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{Kontrola autorytatywna}}

⚫
{{SORTUJ:Egge, Peter}}
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Trondheim]]
[[Kategoria:Norwescy dramaturdzy]]
⚫
[[Kategoria:Norwescy pisarze]]
⚫
[[Kategoria:Urodzeni w 1869]]
⚫
[[Kategoria:Zmarli w 1959]]

Aktualna wersja na dzień 22:57, 30 paź 2023

Peter Andreas Egge
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1869
Trondheim

Data i miejsce śmierci

17 lipca 1959
Oslo

Narodowość

norweska

Dziedzina sztuki

literatura, dramat

Multimedia w Wikimedia Commons

Peter Andreas Egge (ur. 1 kwietnia 1869 w Trondheim, zm. 17 lipca 1959 w Oslo), pisarz, dziennikarz i dramatopisarz norweski. Aktywny od 1891 do 1955[1]. W Polsce wydano Życie Hanzyny (Hansine Solstad)[2] oraz opowiadanie Helge (jako element zbioru "Tam gdzie fiordy")[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Drugie dziecko z dziewięciu w rodzinie robotniczej z Nord-Trøndelag. Spędził dzieciństwo i młodość w dzielnicy Innherred, której wiejskie i tradycyjne zwyczaje opisywał później[1][4].

Egge uczęszczał do Szkoły Katedralnej w Trondheim, którą ukończył w 1887 roku. Zadebiutował powieścią Almue ("Proletariat", 1891). Później rozpoczął pracę jako dziennikarz w gazecie Dagsposten z Trondheim. W kolejnych latach dzielił swój czas między dziennikarstwo i pisarstwo. Często pisał komedie, gatunek, w którym odnosił sukcesy. Rozpoczął działalność komediową od Faddergavena (Dar do chrztu, 1897). Egge pisał także dramaty, takie jak Kjærlighed og Venskab (Miłość i przyjaźń, 1904). Osiągnął wielkie powodzenie powieścią małżeńską „Hjertet” („Serce”, 1907)[5]. W r. 1916 przyznano mu norweską pensję poetycką. Napisał nadto sztukę „Narren” („Głupiec”, 1917) i powieść „Inde i fjordene„ („W głębi fiordów”, 1920). W swych powieściach i opowiadaniach przedstawił w sposób realistyczny ludzi skrzywdzonych przez społeczeństwo i życie chłopów norweskich w trudnej i uporczywej walce z surową przyrodą Norwegii[1].

Począwszy od wczesnych lat dwudziestych Egge zaczął odchodzić od wizerunku komediopisarza i twórcy romantycznego. Wydane w 1922 roku „"Den hellige sjø" ("Morze Święte”) wyznaczyło metamorfozę jego stylu w neorealizm. Ta zmiana doprowadziła do powstania Życia Hanzyny (1925), uważanego za jego najlepsze dzieło[1].

Pełnił funkcję przewodniczącego Związku Autorów Norweskich (Den Norske Forfatterforening) w latach 1913-1916 i 1935 oraz był przewodniczącym komisji doradztwa literackiego w latach 1920 i 1929[1].

W 1897 ożenił się z Anną Marie Svensen i osiadł w Christianii (obecne Oslo). Był ojcem norweskiego polityka i członka ruchu oporu Ørnulfa Egge(inne języki).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e Hans H. Skei, Morten Moi, Peter Egge [online], Store norske leksikon, 11 września 2019 [dostęp 2021-10-14] (norw. bokmål).
  2. ↑ Peter Egge: Źycie Hanzyny. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1960. OCLC 35786051. (pol.).
  3. ↑ wybór Józefa Giebułtowicza: Tam gdzie fiordy: antologia nowel i opowiadań norweskich. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1970. OCLC 872960347. (pol.).
  4. ↑ Trondheim by - Peter Egge [online], web.archive.org, 18 maja 2015 [dostęp 2021-10-14] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-18].
  5. ↑ Peter Egge | lex.dk [online], Den Store Danske [dostęp 2021-10-14] (duń.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Peter_Egge&oldid=71649615”