Ziemia mielnicka: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
brak źródeł ⇒ brak przypisów; artykuł jest częściowo uźródłowiony |
drobne redakcyjne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{dopracować|or|więcej przypisów=2012-09}} |
|||
'''Ziemia mielnicka''' – obszar w [[Województwo podlaskie (I Rzeczpospolita)|woj. podlaskim]] którego głównym miastem był [[Mielnik (województwo podlaskie)|Mielnik]]. Po raz pierwszy jako odrębna jednostka terytorialna wzmiankowana była w akcie ustanowienia województwa podlaskiego z 1520 roku. Ziemia ta finalnie wyodrębniła się na przełomie lat 30. i 40. XVI wieku z [[ziemia drohicka|ziemi drohickiej]]{{odn|Michaluk|2002|s=28}}. Szlachta tej ziemi [[Sejmiki ziemskie|sejmiki]] odbywała w [[Drohiczyn (województwo podlaskie)|Drohiczynie]], wybierając 2 posłów na [[sejm walny]]. Od roku [[1566]] [[Mielnik (województwo podlaskie)|Mielnik]] był stolicą ziemi mielnickiej. W roku [[1569]] ziemia mielnicka została [[Inkorporacja terytorium|inkorporowana]] do [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. Dwa miasta królewskie w ziemi mielnickiej, Mielnik i [[Łosice]], były siedzibami starostw. Pozostałe miasta: [[Międzyrzec]], [[Siemiatycze]], [[Niemirów (województwo podlaskie)|Niemirów]], [[Horodyszcze (powiat bialski)|Horodyszcze]] i [[Rossosz (powiat bialski)|Rossosz]] były głównymi ośrodkami dóbr. Do XVII wieku z ziemi mielnickiej odłączono Siemiatycze z okolicami oraz [[Boćki]] [[Sapiehowie|Sapiehów]], a przyłączono znaczne obszary na południe od Bugu z centrami w Kozieradach (Konstantynowie), Międzyrzecu, Rossoszy i Horodyszczu. W takich granicach ziemia mielnicka istniała do 1795 roku{{odn|Michaluk|2002|s=28-52}}. |
'''Ziemia mielnicka''' – obszar w [[Województwo podlaskie (I Rzeczpospolita)|woj. podlaskim]] którego głównym miastem był [[Mielnik (województwo podlaskie)|Mielnik]]. Po raz pierwszy jako odrębna jednostka terytorialna wzmiankowana była w akcie ustanowienia województwa podlaskiego z 1520 roku. Ziemia ta finalnie wyodrębniła się na przełomie lat 30. i 40. XVI wieku z [[ziemia drohicka|ziemi drohickiej]]{{odn|Michaluk|2002|s=28}}. Szlachta tej ziemi [[Sejmiki ziemskie|sejmiki]] odbywała w [[Drohiczyn (województwo podlaskie)|Drohiczynie]], wybierając 2 posłów na [[sejm walny]]. Od roku [[1566]] [[Mielnik (województwo podlaskie)|Mielnik]] był stolicą ziemi mielnickiej. W roku [[1569]] ziemia mielnicka została [[Inkorporacja terytorium|inkorporowana]] do [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. Dwa miasta królewskie w ziemi mielnickiej, Mielnik i [[Łosice]], były siedzibami starostw. Pozostałe miasta: [[Międzyrzec]], [[Siemiatycze]], [[Niemirów (województwo podlaskie)|Niemirów]], [[Horodyszcze (powiat bialski)|Horodyszcze]] i [[Rossosz (powiat bialski)|Rossosz]] były głównymi ośrodkami dóbr. Do XVII wieku z ziemi mielnickiej odłączono Siemiatycze z okolicami oraz [[Boćki]] [[Sapiehowie|Sapiehów]], a przyłączono znaczne obszary na południe od Bugu z centrami w Kozieradach (Konstantynowie), Międzyrzecu, Rossoszy i Horodyszczu. W takich granicach ziemia mielnicka istniała do 1795 roku{{odn|Michaluk|2002|s=28-52}}. |
||
Linia 32: | Linia 31: | ||
* [[Karol Józef Sedlnicki]] h. Odrowąż (1703-1761)- starosta mielnicki (1732-1738) |
* [[Karol Józef Sedlnicki]] h. Odrowąż (1703-1761)- starosta mielnicki (1732-1738) |
||
* [[Aleksander Łukasz Butler]] (1711-1783) - starosta mielnicki (1739-1775) |
* [[Aleksander Łukasz Butler]] (1711-1783) - starosta mielnicki (1739-1775) |
||
* [[Adam Szydłowski (starosta)|Adam Szydłowski]] - starosta mielnicki w 1777, 1791, 1797, 1800, 1807 r. |
* [[Adam Szydłowski (starosta)|Adam Szydłowski]] - starosta mielnicki w 1777, 1791, 1797, 1800, 1807 r.<ref>Dorota Michaluk: Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI-XVII wieku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2002. ISBN 83-231-1248-7.</ref> |
||
{{Przypisy|2}} |
{{Przypisy|2}} |
Wersja z 11:57, 26 wrz 2016
Ziemia mielnicka – obszar w woj. podlaskim którego głównym miastem był Mielnik. Po raz pierwszy jako odrębna jednostka terytorialna wzmiankowana była w akcie ustanowienia województwa podlaskiego z 1520 roku. Ziemia ta finalnie wyodrębniła się na przełomie lat 30. i 40. XVI wieku z ziemi drohickiej[1]. Szlachta tej ziemi sejmiki odbywała w Drohiczynie, wybierając 2 posłów na sejm walny. Od roku 1566 Mielnik był stolicą ziemi mielnickiej. W roku 1569 ziemia mielnicka została inkorporowana do Korony Królestwa Polskiego. Dwa miasta królewskie w ziemi mielnickiej, Mielnik i Łosice, były siedzibami starostw. Pozostałe miasta: Międzyrzec, Siemiatycze, Niemirów, Horodyszcze i Rossosz były głównymi ośrodkami dóbr. Do XVII wieku z ziemi mielnickiej odłączono Siemiatycze z okolicami oraz Boćki Sapiehów, a przyłączono znaczne obszary na południe od Bugu z centrami w Kozieradach (Konstantynowie), Międzyrzecu, Rossoszy i Horodyszczu. W takich granicach ziemia mielnicka istniała do 1795 roku[2].
Od północy ziemia mielnicka graniczyła z ziemią bielską, od zachodu z ziemią drohicką, od wschodu z ziemią brzeską i od południa w rejonie rzeki Krzna. Wschodnia granica ziemi mielnickiej była po Unii Lubelskiej granicą z Wielkim Księstwem Litewskim. Przez tę ziemię przechodził ważny trakt królewski przekraczający rzekę Bug przez most w Mielniku, a po jego zniszczeniu przez most w Turnej.
23 października 1501 zatwierdzono w Mielniku jeden z aktów unii polsko-litewskiej – król Aleksander Jagiellończyk zatwierdził akt łączący Polskę i Litwę w jedno państwo poprzez osobę tego samego wybranego władcy. Siedzibą starostów królewskich na ziemi mielnickiej był Zamek w Mielniku.
Starostowie mielniccy
(daty oznaczając wzmianki)
- Sanco de Melnyky - starosta od 1388 r.
- Rafał Raczko z Puczyc Puczycki herbu Gozdawa - starosta od 1485 r., sędzia bielski
- Rafał Mleczko de Czaple - starosta od 1493 r.
- Niemira Grzymalicz - starosta mielnicki w latach 1499-1533
- Mikołaj Andruszewicz - starosta mielnicki od 10 XI 1533 do 1535 roku
- Nikodem Janowicz Świejko - starosta w latach 1537-1549
- Bohdan Siemaszko - starosta od 17 sierpnia 1549 r.
- Jan Irzykowicz - wzmiankowany jako starosta w latach 1551, 1554, 1557
- Jarosz Korycki (zm. 1566) - starosta mielnicki w 1559, 1565
- Grzegorz Wołłowicz - starostą od 1566 roku(?)
- Maciej Sawicki - starosta mielnicki od 8 września 1567 r. do rezygnacji w 1576 r., pisarz i sekretarz królewski, wojski drohicki
- Wojciech Sawicki - starosta mielnicki w latach 1576 - 25 grudnia 1611
- Wojciech Niemira herbu Gozdawa (zm. przed 02.02.1625) - starosta mielnicki w latach 1611-1625
- Krzysztof Wiesiołowski herbu Ogończyk - starosta mielnicki od 1626 roku do 19 kwietnia 1637
- Mieczysław Mleczko ze Szkopów - starosta mielnicki od 25 kwietnia 1637 do 19 czerwca 1646
- Wojciech Emeryk Mleczko - starosta mielnicki od 19 czerwca 1646 do 21 kwietnia 1665 r.
- Stanisław Mleczko - starosta od 21 kwietnia 1665 r. do 1667 r.
- Kazimierz Cieciszewski - wzmiankowany jako starosta w latach 1667, 1669, 1672, 1673, 1682
- Jan Seweryn Cieciszewski - wzmiankowany jako starosta w latach 1689, 1697, 1701, 1702
- Szymon Jurski - starosta w latach 1709-1711
- Jan Władysław Kunat Wyrozębski - starosta w latach 1717-1725
- Michał Józef Sapieha (1670-1738) - starostą w roku 1727
- Karol Józef Sedlnicki h. Odrowąż (1703-1761)- starosta mielnicki (1732-1738)
- Aleksander Łukasz Butler (1711-1783) - starosta mielnicki (1739-1775)
- Adam Szydłowski - starosta mielnicki w 1777, 1791, 1797, 1800, 1807 r.[3]
- ↑ Michaluk 2002 ↓, s. 28.
- ↑ Michaluk 2002 ↓, s. 28-52.
- ↑ Dorota Michaluk: Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI-XVII wieku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2002. ISBN 83-231-1248-7.
Bibliografia
- Dorota Michaluk: Ziemia mielnicka województwa podlaskiego w XVI-XVII wieku. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2002. ISBN 83-231-1248-7.