Kurza Stopka na Wawelu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
współrzędne
Konarski (dyskusja | edycje)
merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 1: Linia 1:
{{Budynek infobox
{{Budynek infobox
|nazwa = Kurza Stopka na Wawelu
| nazwa = Kurza Stopka na Wawelu
|zabytek =
| nazwa oryginalna =
|zdjęcie = Kraków - Wawel - Kurza Noga 01.jpg
| zabytek =
| zdjęcie = Kraków - Wawel - Kurza Noga 01.jpg
|opis zdjęcia =
| opis zdjęcia =
|państwo = POL
| państwo = POL
|miejscowość = [[Kraków]]
| miejscowość = [[Kraków]]
|adres =
| adres =
|typ budynku =
| typ budynku = wieża
|styl architektoniczny =
| styl architektoniczny = gotyk
|architekt =
| architekt =
|inwestor =
| inwestor =
|wysokość całkowita =
| wysokość całkowita =
|wysokość do dachu =
| wysokość do dachu =
|kondygnacje =
| kondygnacje =
|powierzchnia użytkowa =
| powierzchnia użytkowa =
|rozpoczęcie budowy =
| rozpoczęcie budowy =
|ukończenie budowy = XIV w.
| ukończenie budowy = ok. 1350
|przebudowy =
| przebudowy = 1380-1400
|zniszczono =
| zniszczono =
|odbudowano =
| odbudowano =
|pierwszy właściciel =
| pierwszy właściciel =
|kolejni właściciele =
| kolejni właściciele =
|właściciel =
| właściciel =
|plan budynku =
| plan budynku =
|współrzędne = 50° 3′ 17.63″ N 19° 56′ 14.2″ E
| współrzędne = 50° 3′ 17.63″ N 19° 56′ 14.2″ E
|kod mapy = Kraków (stare miasto)
| kod mapy = Kraków (stare miasto)
|znak na mapie = Tower.png
| znak na mapie = Tower.png
|commons = Category:Wawel Kurza Stopa Tower
| commons = Category:Wawel Kurza Stopa Tower
|www =
| www =
}}
}}

[[Plik:Wawel Hill - Kurza Stopka.svg|thumb|right|240px|Kurza Stopka na mapie [[Wawel]]u.]]
[[Plik:Wawel Hill - Kurza Stopka.svg|thumb|right|240px|Kurza Stopka na mapie [[Wawel]]u.]]
'''Kurza Stopka''', zw. także ''Kurzą Nogą'' – wieża – [[Belweder (architektura)|belwederek]], stanowiąca podporę wschodniego skrzydła [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskiego]] na [[Wawel]]u. Zbudowana została w dolnej części w [[XIV wiek]]u, natomiast ciosowa okładzina z wapienia jurajskiego pochodzi z końca XIV wieku. Trzy tarcze herbowe z Orłem, Pogonią i podwójnym Krzyżem Jagiellońskim (dawniej barwne) pochodzą z XV wieku. Obecny kształt Kurzej Stopki prawdopodobnie pochodzi z okresu panowania Władysława Jagiełły. W XVI wieku wstawiono nowe obramienia okienne. W 1595 roku spłonął dach, jednak pokój króla w górnej części pozostał nienaruszony.
'''Kurza Stopka''', zw. także ''Kurzą Nogą'' – wieża – [[Belweder (architektura)|belwederek]], stanowiąca podporę wschodniego skrzydła [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskiego]] na [[Wawel]]u. Zbudowana została w dolnej części około połowy [[XIV wiek]]u, natomiast ciosowa okładzina z wapienia jurajskiego i wnętrze Sali Kazimierzowskiej pochodzi z końca XIV wieku. Trzy tarcze herbowe z Orłem, Pogonią i podwójnym Krzyżem Jagiellońskim (dawniej barwne) pochodzą z XV wieku.

Do dzisiaj przetrwały w dobrym stanie pomieszczenia dwóch dolnych kondygnacji, natomiast wysoka sala na trzeciej kondygnacji została w XVI w. podzielona na dwa poziomy użytkowe i z elementów jej średniowiecznej architektury zachowała się tylko dolna część wielobocznego centralnie usytuowanego filara, wspierającego sklepienie, z którego pozostały jedynie nasady żeber w dwunastu punktach podparcia. Najniższa kondygnacja Kurzej Nogi, jest częściowo zagłębiona i pełni funkcję skarbca. Powyżej znajduje się ''Sala Kazimierzowska'' wytwornie dekorowana i nakryta dekoracyjnymi sklepieniami na centralnie umieszczonych podporach, datowana jest albo na ostatnie lata panowania Kazimierza Wielkiego albo na czas samodzielnych rządów Jadwigi, a później sprawowanych wspólnie z małżonkiem, królem Władysławem Jagiełłą, czyli ostatnią ćwierć XIV w.<ref>{{Cytuj |autor = Tomasz Ratajczak |tytuł = Wieże mieszkalne na zamku wawelskim – badania nad chronologią gotyckiej architektury rezydencji królewskiej, &quot;Rocznik Historii Sztuki&quot; XXXIX, 2014, s. 177-190. |data dostępu = 2018-02-26 |url = https://www.academia.edu/11157905/Wie%C5%BCe_mieszkalne_na_zamku_wawelskim_badania_nad_chronologi%C4%85_gotyckiej_architektury_rezydencji_kr%C3%B3lewskiej_Rocznik_Historii_Sztuki_XXXIX_2014_s._177-190 |język = en}}</ref>

Obecny kształt Kurzej Stopki prawdopodobnie pochodzi z okresu panowania Władysława Jagiełły. W XVI wieku wstawiono nowe obramienia okienne. W 1595 roku spłonął dach, jednak pokój króla w górnej części pozostał nienaruszony.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 14:45, 26 lut 2018

Kurza Stopka na Wawelu
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Typ budynku

wieża

Styl architektoniczny

gotyk

Ukończenie budowy

ok. 1350

Ważniejsze przebudowy

1380-1400

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, na dole znajduje się ikonka wieży z opisem „Kurza Stopka na Wawelu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się ikonka wieży z opisem „Kurza Stopka na Wawelu”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się ikonka wieży z opisem „Kurza Stopka na Wawelu”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka wieży z opisem „Kurza Stopka na Wawelu”
Ziemia50°03′17,63″N 19°56′14,20″E/50,054897 19,937278
Kurza Stopka na mapie Wawelu.

Kurza Stopka, zw. także Kurzą Nogą – wieża – belwederek, stanowiąca podporę wschodniego skrzydła Zamku Królewskiego na Wawelu. Zbudowana została w dolnej części około połowy XIV wieku, natomiast ciosowa okładzina z wapienia jurajskiego i wnętrze Sali Kazimierzowskiej pochodzi z końca XIV wieku. Trzy tarcze herbowe z Orłem, Pogonią i podwójnym Krzyżem Jagiellońskim (dawniej barwne) pochodzą z XV wieku.

Do dzisiaj przetrwały w dobrym stanie pomieszczenia dwóch dolnych kondygnacji, natomiast wysoka sala na trzeciej kondygnacji została w XVI w. podzielona na dwa poziomy użytkowe i z elementów jej średniowiecznej architektury zachowała się tylko dolna część wielobocznego centralnie usytuowanego filara, wspierającego sklepienie, z którego pozostały jedynie nasady żeber w dwunastu punktach podparcia. Najniższa kondygnacja Kurzej Nogi, jest częściowo zagłębiona i pełni funkcję skarbca. Powyżej znajduje się Sala Kazimierzowska wytwornie dekorowana i nakryta dekoracyjnymi sklepieniami na centralnie umieszczonych podporach, datowana jest albo na ostatnie lata panowania Kazimierza Wielkiego albo na czas samodzielnych rządów Jadwigi, a później sprawowanych wspólnie z małżonkiem, królem Władysławem Jagiełłą, czyli ostatnią ćwierć XIV w.[1]

Obecny kształt Kurzej Stopki prawdopodobnie pochodzi z okresu panowania Władysława Jagiełły. W XVI wieku wstawiono nowe obramienia okienne. W 1595 roku spłonął dach, jednak pokój króla w górnej części pozostał nienaruszony.

Bibliografia

  • Kazimierz Kuczman, Wzgórze Wawelskie: Przewodnik; Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków, Kraków 1988, wyd. drugie.
  • Antoni Franaszek, Budowle gotyckie zamku królewskiego na Wawelu na tle dziejów w czasach nowożytnych, seria: Biblioteka Wawelska, Wyd: Zamek Królewski na Wawelu, Kraków 1989
  • Studia Waweliana