Wieża Duńska na Wawelu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
merytoryczne, źródła/przypisy |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Budynek infobox |
{{Budynek infobox |
||
|nazwa = Wieża Duńska na Wawelu |
| nazwa = Wieża Duńska na Wawelu |
||
| |
| nazwa oryginalna = |
||
|zdjęcie = Wawel Kurza Stopka tower.PNG |
| zabytek = |
||
| zdjęcie = Wawel Kurza Stopka tower.PNG |
|||
|opis zdjęcia = Wieża Duńska (po lewej) |
| opis zdjęcia = Wieża Duńska (po lewej) |
||
|państwo = POL |
| państwo = POL |
||
|miejscowość = [[Kraków]] |
| miejscowość = [[Kraków]] |
||
|adres = |
| adres = |
||
|typ budynku = |
| typ budynku = wieża |
||
|styl architektoniczny = |
| styl architektoniczny = gotyk |
||
|architekt = |
| architekt = |
||
|inwestor = |
| inwestor = |
||
|wysokość całkowita = |
| wysokość całkowita = |
||
|wysokość do dachu = |
| wysokość do dachu = |
||
|kondygnacje = |
| kondygnacje = |
||
|powierzchnia użytkowa = |
| powierzchnia użytkowa = |
||
|rozpoczęcie budowy = |
| rozpoczęcie budowy = koniec XIV wieku |
||
|ukończenie budowy = |
| ukończenie budowy = przed 1424 |
||
|przebudowy = 1922-24 |
| przebudowy = 1922-24 |
||
|zniszczono = |
| zniszczono = |
||
|odbudowano = |
| odbudowano = |
||
|pierwszy właściciel = |
| pierwszy właściciel = |
||
|kolejni właściciele = |
| kolejni właściciele = |
||
|właściciel = |
| właściciel = |
||
|plan budynku = |
| plan budynku = |
||
|współrzędne = 50° 3′ 17.04″ N 19° 56′ 14.49″ E |
| współrzędne = 50° 3′ 17.04″ N 19° 56′ 14.49″ E |
||
|kod mapy = Kraków (stare miasto) |
| kod mapy = Kraków (stare miasto) |
||
|znak na mapie = Tower.png |
| znak na mapie = Tower.png |
||
|commons = Category:Wawel Danish Tower |
| commons = Category:Wawel Danish Tower |
||
|www = |
| www = |
||
}} |
}} |
||
[[Grafika:Wawel Hill - Wieza Dunska.svg|thumb|right|200px|Wieża Duńska na mapie [[Wawel]]u.]] |
[[Grafika:Wawel Hill - Wieza Dunska.svg|thumb|right|200px|Wieża Duńska na mapie [[Wawel]]u.]] |
||
'''Wieża Duńska''' – jedna z czterech wież mieszkalnych [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskiego]] na [[Wawel]]u. Znajduje się przy wschodnim skrzydle rezydencji. |
'''Wieża Duńska''' – jedna z czterech wież mieszkalnych [[Zamek Królewski na Wawelu|Zamku Królewskiego]] na [[Wawel]]u. Znajduje się przy wschodnim skrzydle rezydencji. |
||
Wieża Duńska powstała w wyniku przebudowy istniejącej tu wcześniej wieży z około 1315 roku i określanej mianem ''„prawdziwej” wieży Łokietkowej'' (wieża ta powstała w miejscu XII-wiecznego stołpu, którego ściana południowo-zachodnia została częściowo wykorzystana w poprzedniczce Wieży Duńskiej, natomiast narożnik zachodni wtopiony został w mury Kurzej Nogi)<ref>{{Cytuj |autor = Tomasz Ratajczak |tytuł = Wieże mieszkalne na zamku wawelskim – badania nad chronologią gotyckiej architektury rezydencji królewskiej, "Rocznik Historii Sztuki" XXXIX, 2014, s. 177-190. |data dostępu = 2018-02-26 |url = https://www.academia.edu/11157905/Wie%C5%BCe_mieszkalne_na_zamku_wawelskim_badania_nad_chronologi%C4%85_gotyckiej_architektury_rezydencji_kr%C3%B3lewskiej_Rocznik_Historii_Sztuki_XXXIX_2014_s._177-190 |język = en}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | W obecnej postaci wieża wzniesiona została na polecenie [[Władysław Jagiełło|Władysława Jagiełły]] pomiędzy końcem XIV wieku a 1424 rokiem, gdy zakwaterowano w niej króla duńskiego. Wtedy też powstała ciosowa kamienna elewacja. W [[XVI]] stuleciu włączono ją w obręb [[renesans]]owego zamku. W latach 1529-1531 powstała renesansowa altana. W latach 1854-1856 częściowo przebudowana w stylu pseudogotyckim i zwieńczona [[krenelaż]]em. Przeróbki z XIX wieku zaczęto usuwać w 1914 roku i w latach [[1922]]-[[1924]]. W miejscu dawnej altany Adolf Szyszko-Bohusz zaprojektował otwartą loggię kolumnowo-architrową. Restaurowana w latach 1995-1996. |
||
⚫ | |||
[[Plik:Danish Tower,Wawel,Krakow,Poland.jpg|left|thumb|300px|Wieża Duńska na Wawelu]] |
[[Plik:Danish Tower,Wawel,Krakow,Poland.jpg|left|thumb|300px|Wieża Duńska na Wawelu]] |
||
Wersja z 14:57, 26 lut 2018
Wieża Duńska (po lewej) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Typ budynku |
wieża |
Styl architektoniczny |
gotyk |
Rozpoczęcie budowy |
koniec XIV wieku |
Ukończenie budowy |
przed 1424 |
Ważniejsze przebudowy |
1922-24 |
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Wawel_Hill_-_Wieza_Dunska.svg/200px-Wawel_Hill_-_Wieza_Dunska.svg.png)
Wieża Duńska – jedna z czterech wież mieszkalnych Zamku Królewskiego na Wawelu. Znajduje się przy wschodnim skrzydle rezydencji.
Wieża Duńska powstała w wyniku przebudowy istniejącej tu wcześniej wieży z około 1315 roku i określanej mianem „prawdziwej” wieży Łokietkowej (wieża ta powstała w miejscu XII-wiecznego stołpu, którego ściana południowo-zachodnia została częściowo wykorzystana w poprzedniczce Wieży Duńskiej, natomiast narożnik zachodni wtopiony został w mury Kurzej Nogi)[1].
W obecnej postaci wieża wzniesiona została na polecenie Władysława Jagiełły pomiędzy końcem XIV wieku a 1424 rokiem, gdy zakwaterowano w niej króla duńskiego. Wtedy też powstała ciosowa kamienna elewacja. W XVI stuleciu włączono ją w obręb renesansowego zamku. W latach 1529-1531 powstała renesansowa altana. W latach 1854-1856 częściowo przebudowana w stylu pseudogotyckim i zwieńczona krenelażem. Przeróbki z XIX wieku zaczęto usuwać w 1914 roku i w latach 1922-1924. W miejscu dawnej altany Adolf Szyszko-Bohusz zaprojektował otwartą loggię kolumnowo-architrową. Restaurowana w latach 1995-1996. W wieży tej mieszkał w 1424 roku przybyły na koronację Zofii, czwartej żony Jagiełły, król duński Eryk Pomorski. Określenie Dunska Vieza pojawia się po raz pierwszy w rachunkach wielkorządców krakowskich w 1525 r.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Danish_Tower%2CWawel%2CKrakow%2CPoland.jpg/300px-Danish_Tower%2CWawel%2CKrakow%2CPoland.jpg)
Bibliografia
- Antoni Franaszek, Budowle gotyckie zamku królewskiego na Wawelu na tle dziejów w czasach nowożytnych, seria: Biblioteka Wawelska, Wyd: Zamek Królewski na Wawelu, Kraków 1989
- Kazimierz Kuczman, Wzgórze Wawelskie : Przewodnik; [Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Ministerstwo Kultury i Sztuki, Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków], Kraków 1988, wyd. drugie.
- ↑ Tomasz Ratajczak , Wieże mieszkalne na zamku wawelskim – badania nad chronologią gotyckiej architektury rezydencji królewskiej, "Rocznik Historii Sztuki" XXXIX, 2014, s. 177-190. [online] [dostęp 2018-02-26] (ang.).