Kościół św. Mikołaja w Sławkowie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, ilustracja
Linia 23: Linia 23:
|data dekretu =
|data dekretu =
|dekret wydał =
|dekret wydał =
|data rozpoczęcia budowy =
|data rozpoczęcia budowy = 1255-1265
|data zakończenia budowy = XIII w.
|data zakończenia budowy = XIII w.
|data konsekracji =
|data konsekracji =
Linia 32: Linia 32:
|data reaktywacji =
|data reaktywacji =
|poprzednie wyznanie =
|poprzednie wyznanie =
|fundator =
|fundator = Jan Prandota
|zniszczona przez =
|zniszczona przez =
|plan świątyni =
|plan świątyni =
|opis planu =
|opis planu =
|styl =
|styl = romański, gotycki, barokowy
|architekt =
|architekt =
|materiał budowlany = [[cegła]], kamień
|materiał budowlany = [[cegła]], kamień
Linia 80: Linia 80:


Na strychu kościoła znajduje się największa w Polsce (licząca ok. 500 sztuk) kolonia rozrodcza [[Nocek orzęsiony|nocka orzęsionego]]<ref>K. Sachanowicz: ''Największa w Polsce kolonia nietoperzy – nocków orzęsionych – na strychu kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Mikołaja w Sławkowie''[http://www.slawkow.pl/pl/1268/40563/Najwieksza_w_Polsce_kolonia_nietoperzy_–_nockow_orzesionych_–_na_strychu_kosciola_p.w._Podwyzszenia_Krzyza_Swietego_i_Swietego_Mikolaja_w_Slawkowie.html]</ref>.
Na strychu kościoła znajduje się największa w Polsce (licząca ok. 500 sztuk) kolonia rozrodcza [[Nocek orzęsiony|nocka orzęsionego]]<ref>K. Sachanowicz: ''Największa w Polsce kolonia nietoperzy – nocków orzęsionych – na strychu kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Mikołaja w Sławkowie''[http://www.slawkow.pl/pl/1268/40563/Najwieksza_w_Polsce_kolonia_nietoperzy_–_nockow_orzesionych_–_na_strychu_kosciola_p.w._Podwyzszenia_Krzyza_Swietego_i_Swietego_Mikolaja_w_Slawkowie.html]</ref>.

== Galeria ==
<gallery>
Soltyk-slawkow.JPG|Epitafium Kajetana Sołtyka
Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża i Świętego Mikołaja.jpg
</gallery>


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 13:19, 11 maj 2018

Kościół św. Mikołaja
w Sławkowie
1246/81 z dnia 3.07.1981 r.[1]
kościół dekanalny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sławków

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Podwyższenia Krzyża Świętego w Sławkowie

Wezwanie

św. Mikołaja

Położenie na mapie Sławkowa
Mapa konturowa Sławkowa, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Położenie na mapie powiatu będzińskiego
Mapa konturowa powiatu będzińskiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Mikołajaw Sławkowie”
Ziemia50°17′56″N 19°23′31″E/50,298889 19,391944

Kościół św. Mikołaja, zwany potocznie kościołem sławkowskim – jeden z zabytków miasta Sławkowa (województwo śląskie), kościół dekanalny.

Data powstania kościoła, wiązana z fundacją bpa krakowskiego Pełki (1204), obecnie odrzucana, dotyczy być może wcześniejszego kościoła. Obecny kościół został zbudowany między latami 1255-1265 w stylu przejściowym między romańskim a gotyckim[2]. Fundatorem kościoła przypuszczalnie był biskup Jan Prandota, co potwierdzają też nawiązania prezbiterium kościoła do świątyń zakonu dominikanów[2]. Z tego okresu zachowało się ceglane prezbiterium. Na tylnej fasadzie znajdują się ozdobne pasy z cegieł a w górnej części ściany cegły ułożone są na ukos, tworząc fryz arkadowy. Fryz znajdujący się na prezbiterium jest bardzo podobny do fryzu na romańskim kościele Dominikanów w Sandomierzu. Prezbiterium zamyka pojedyncza, prosta ściana, co było charakterystyczne dla gotyckich świątyń wznoszonych przez zakony żebracze: franciszkanów i dominikanów.

W środku prezbiterium znajduje się sklepienie krzyżowo-żebrowe. Malowidła ścienne znajdujące się w nawie głównej pozwalają na datowanie jej na 1 połowę XIV wieku.

Spośród zabytków sepulkarnych uwagę zwraca:

  • renesansowa kamienna płyta nagrobna starosty sławkowskiego Sebastiana Nyskowskiego (zm. 1603), przedstawiająca postać mężczyzny zakutego w zbroję
  • marmurowa płyta epitafijna dedykowana proboszczowi sławkowskiemu Franciszkowi Miernickiemu (zm. 1839)[3].
  • trzy ołtarze oraz pomnik przyścienny Kajetana Sołtyka wykonane zostały przez Wojciecha Rojowskiego.

Na strychu kościoła znajduje się największa w Polsce (licząca ok. 500 sztuk) kolonia rozrodcza nocka orzęsionego[4].

Galeria

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-21].
  2. a b Piotr Pajor, Kościół parafiany w Sławkowie – zapomniana fundacja biskupa Prandoty? [w:] Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, red. M. Walczak, Kraków 2016 [online] [dostęp 2018-05-11] (ang.).
  3. M. Kornecki, Z dziejów sztuki i kultury materialnej, w: F. Kiryk (red.), Dzieje Sławkowa, Kraków 2001, s. 579-580, 581.
  4. K. Sachanowicz: Największa w Polsce kolonia nietoperzy – nocków orzęsionych – na strychu kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Świętego Mikołaja w Sławkowie[1]

Bibliografia

  • Tadeusz Szydłowski: Pomniki architektury epoki piastowskiej w województwach krakowskim i kieleckim, Gebethner i Wolf, Kraków 1928, s. 89-91.