Przejdź do zawartości

Zamek w Przedczu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
merytoryczne, źródła/przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
źródła/przypisy
Linia 33: Linia 33:
'''Zamek w Przedczu''' – [[zamek]] z XIV wieku zlokalizowany w miejscowości [[Przedecz]] w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]], [[powiat kolski|powiecie kolskim]], nad [[Przedecz (jezioro)|jeziorem Przedecz]], przy ulicy Zamkowej. Obecnie częściowo zachowany w bryle kościoła, który pełni funkcję domu kultury.
'''Zamek w Przedczu''' – [[zamek]] z XIV wieku zlokalizowany w miejscowości [[Przedecz]] w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]], [[powiat kolski|powiecie kolskim]], nad [[Przedecz (jezioro)|jeziorem Przedecz]], przy ulicy Zamkowej. Obecnie częściowo zachowany w bryle kościoła, który pełni funkcję domu kultury.


Zamek zbudowany w stylu [[gotyk|gotyckim]] w [[XIV wiek]]u przez [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza III Wielkiego]]. Najstarszym elementem murowanym była cylindryczna wieża o średnicy 7 metrów. Długość murów zamkowych założonych na planie prostokąta wynosiła ok. 52 metry na ok. 30 metrów. W północno-zachodnim narożnik muru obwodowego znajdowało się niewysoka wieża bramna na planie czworoboku, do której prowadził [[most zwodzony]]. Gotycki zamek spłonął w [[1538]] roku. Około 1555 roku zamek został przebudowany przez starostę Wojciecha Korycińskiego, który zamek wyremontował i polecił przebić nową bramę w zachodnim murze, obok dawnej wieży bramnej, wzmocnionym przedbramiem. Nadbudowano też wieżę o renesansową attykę. Do wieży dobudowano budynek mieszkalny zwany ''kamienicą'' o wymiarach 11,47 x 28,42 metra. Pod zamkiem znajdowały się zabudowania gospodarcze podzamcza zwane ''Przygródkiem'', gdzie była kuźnia, stajnia na 48 koni, wozownia, obora, browar, kancelaria itp. Zamek został częściowo zrujnowany w czasie wojen w połowie [[XVII wiek]]u.
Zamek zbudowany w stylu [[gotyk|gotyckim]] w [[XIV wiek]]u przez [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza III Wielkiego]]. Najstarszym elementem murowanym była cylindryczna wieża o średnicy 7 metrów. Długość murów zamkowych założonych na planie prostokąta wynosiła ok. 52 metry na ok. 30 metrów. W północno-zachodnim narożnik muru obwodowego znajdowało się niewysoka wieża bramna na planie czworoboku, do której prowadził [[most zwodzony]]<ref name=":0">[http://kpbc.umk.pl/dlibra/applet?mimetype=image%2Fx.djvu&sec=false&handler=djvu_html5&content_url=%2FContent%2F49797%2Fmdd_600001.djvu&p=6 Łbik Lech, ''Zamek w Przedczu na Kujawach''<nowiki> [w:] Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu - 2001, z. 6, s. 123-144</nowiki>]</ref>. Gotycki zamek spłonął w [[1538]] roku. Około 1555 roku zamek został przebudowany przez starostę Wojciecha Korycińskiego, który zamek wyremontował i polecił przebić nową bramę w zachodnim murze, obok dawnej wieży bramnej, wzmocnionym przedbramiem. Nadbudowano też wieżę o renesansową attykę. Do wieży dobudowano budynek mieszkalny zwany ''kamienicą'' o wymiarach 11,47 x 28,42 metra<ref name=":0" />. Pod zamkiem znajdowały się zabudowania gospodarcze podzamcza zwane ''Przygródkiem'', gdzie była kuźnia, stajnia na 48 koni, wozownia, obora, browar, kancelaria itp. Zamek został częściowo zrujnowany w czasie wojen w połowie [[XVII wiek]]u.


Rozebrany w [[1789]] roku na budowę [[kościół (budynek)|kościoła]] [[Protestantyzm|ewangelickiego]]. Zachowała się [[wieża]] zamku zamieniona na [[dzwonnica|dzwonnicę]] oraz sklepione [[piwnica|piwnice]].
Rozebrany w [[1789]] roku na budowę [[kościół (budynek)|kościoła]] [[Protestantyzm|ewangelickiego]]. Zachowała się [[wieża]] zamku zamieniona na [[dzwonnica|dzwonnicę]] oraz sklepione [[piwnica|piwnice]].

Wersja z 12:03, 17 lip 2018

Zamek w Przedczu
Symbol zabytku nr rej. 242/20 z 14.11.1967[1]
Ilustracja
Ruiny zamku w Przedczu
Państwo

 Polska

Miejscowość

Przedecz

Adres

ul. Zamkowa

Rozpoczęcie budowy

XIV w.

Położenie na mapie Przedeczy
Mapa konturowa Przedeczy, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Przedczu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Przedczu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko prawej krawiędzi znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Przedczu”
Położenie na mapie powiatu kolskiego
Mapa konturowa powiatu kolskiego, u góry nieco na prawo znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Przedczu”
Położenie na mapie gminy Przedecz
Mapa konturowa gminy Przedecz, blisko centrum po lewej na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Przedczu”
Ziemia52°19′55″N 18°53′57″E/52,331944 18,899167
Multimedia w Wikimedia Commons

Zamek w Przedczu – zamek z XIV wieku zlokalizowany w miejscowości Przedecz w województwie wielkopolskim, powiecie kolskim, nad jeziorem Przedecz, przy ulicy Zamkowej. Obecnie częściowo zachowany w bryle kościoła, który pełni funkcję domu kultury.

Zamek zbudowany w stylu gotyckim w XIV wieku przez Kazimierza III Wielkiego. Najstarszym elementem murowanym była cylindryczna wieża o średnicy 7 metrów. Długość murów zamkowych założonych na planie prostokąta wynosiła ok. 52 metry na ok. 30 metrów. W północno-zachodnim narożnik muru obwodowego znajdowało się niewysoka wieża bramna na planie czworoboku, do której prowadził most zwodzony[2]. Gotycki zamek spłonął w 1538 roku. Około 1555 roku zamek został przebudowany przez starostę Wojciecha Korycińskiego, który zamek wyremontował i polecił przebić nową bramę w zachodnim murze, obok dawnej wieży bramnej, wzmocnionym przedbramiem. Nadbudowano też wieżę o renesansową attykę. Do wieży dobudowano budynek mieszkalny zwany kamienicą o wymiarach 11,47 x 28,42 metra[2]. Pod zamkiem znajdowały się zabudowania gospodarcze podzamcza zwane Przygródkiem, gdzie była kuźnia, stajnia na 48 koni, wozownia, obora, browar, kancelaria itp. Zamek został częściowo zrujnowany w czasie wojen w połowie XVII wieku.

Rozebrany w 1789 roku na budowę kościoła ewangelickiego. Zachowała się wieża zamku zamieniona na dzwonnicę oraz sklepione piwnice.

Wpisany do rejestru zabytków w dniu 14.11.1967. W dniu 11 grudnia 1977 roku w zamku rozpoczął działalność Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2012-12-26].
  2. ↑ a b Łbik Lech, Zamek w Przedczu na Kujawach [w:] Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu - 2001, z. 6, s. 123-144

Bibliografia

  • Łbik Lech, Zamek w Przedczu na Kujawach [w:] Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu - 2001, z. 6, s. 123-144
  • Pietrzak Jan, Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych prowincji wielkopolskiej
  • Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan, Leksykon zamków w Polsce
  • Kajzer Leszek, Wieże zamków prowincji wielkopolskiej
  • W. Posadzy, Studium historyczno-urbanistyczne miasta Przedcza, Poznań 1962- maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu, Delegatura w Koninie, s. 4, 8-9, 13-14, 15
  • Z. Nawrocki, Przedecz- zamek. Dokumentacja historyczno-konserwatorska, Toruń 1967 - maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu, Delegatura w Koninie
  • I. Slawiński, Zamek Przedecz- później kościół ewangelicki. Inwentaryzacja budowlano-konserwatorska i badania architektoniczne, Toruń 1967- maszynopis w zbiorach Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu;
  • Przedecz, powiat Włocławek. Kościół ewangelicki - dawny zamek piastowski. Inwentaryzacja budowlano-konserwatorska odkrywek architektonicznych, cz. 1-2, Toruń 1973-1974- maszynopis w zbiorach Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu;
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamek_w_Przedczu&oldid=53951261”